پارگی رحم در زایمان، دلایل این اتفاق

هنگام زایمان یا زمان خروج جفت، ممکن است یک پارگی در دیوارۀ رحم و اغلب در محل برش سزارین قبلی به وجود بیاید که به این عارضه پارگی رحم می‌گویند. پارگی کامل شامل همۀ لایه‌های دیوارۀ رحم می‌شود و عواقب آن می‌تواند برای مادر و جنین وخیم باشد. خوشبختانه این پارگی‌ها بسیار کم اتفاق می‌افتد و در زنانی که عمل سزارین قبلی، جراحی رحم یا پارگی رحم نداشته‌اند، بسیار نادر است. اکثر پارگی‌های رحم در طول زایمان اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند پیش از شروع زایمان نیز رخ دهد. در این مطلب با علائم این پارگی‌ها، دلایل و درمان آنها آشنا خواهید شد.

علائم پارگی رحم
پارگی رحم معمولاً در مراحل اولیۀ زایمان اتفاق می‌افتد، اما ممکن است شما و پزشک فوراً متوجه علائم آن نشوید. اولین علامت وجود یک پارگی معمولاً اختلال در ضربان قلب جنین است. به همین دلیل، زنانی که بعد از سزارین قبلی، زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند، هنگام زایمان نیازمند مراقبت مداوم جنین و کنترل ضربان قلب او هستند.
پارگی رحم در مادر نیز می‌تواند علائمی مانند درد شکم، خونریزی شدید واژن همراه با علائم شوک مانند افت شدید فشار خون، تند شدن ضربان قلب مادر، حالت غش و از حال رفتن و حتی درد قفسۀ سینه را ایجاد کند که به علت تحریک دیافراگم است و در نتیجۀ آن خونریزی داخلی اتفاق می‌افتد که البته پزشک یا سایر کادر درمانی باید به آن حساس باشد. همچنین ممکن است در صورت پارگی رحم هنگام زایمان، انقباضات زایمان کند یا متوقف شود.

دلایل پارگی رحم
اکثر پارگی‌های رحم در محل برش سزارین قبلی به وجود می‌آید و پارگی‌ها به این دلیل در طول زایمان ایجاد می‌شود که یک زخم، بیشتر احتمال دارد تحت فشار ناشی از انقباضات زایمان از هم باز شود. اگر شما یک سزارین معمولی با برش عرضی در قسمت تحتانی رحم داشته‌اید و پزشک، زایمان طبیعی پس از سزارین را برای شما مناسب تشخیص داده است، احتمالاً ریسک پارگی رحم هنگام زایمان برای شما بسیار پایین خواهد بود. از سوی دیگر، اگر سزارینی با برش «کلاسیک» داشته‌اید که برشی عمودی است و به بخش بالایی و عضلانی‌تر رحم می‌رسد، ریسک بسیار بالاتری برای پارگی رحم وجود دارد و باید برای سزارین برنامه‌ریزی کنید.
احتمال پارگی رحم می‌تواند برای زنانی که دیگر انواع جراحی‌های رحم مثل جراحی برداشتن فیبروئیدها یا جراحی برای اصلاح شکل رحم را داشته‌اند نیز وجود دارد. اگر سابقۀ پارگی رحم دارید، باید برای عمل سزارین شما برنامه‌ریزی شود. بسیار غیرمعمول است رحمی که سابقه‌ی جراحت و پارگی نداشته است، دچار پارگی شود، اما گاهی این اتفاق می‌افتد. عواملی که احتمال این مشکل را بالا می‌برند شامل موارد زیر است:
داشتن زایمان‌های متعدد قبلی؛ پنج زایمان یا بیشتر
چسبندگی جفت خیلی عمیق
بزرگ شدن بیش از حد رحم به دلیل افزایش مایع آمنیوتیک یا بارداری چندقلو
جدا شدن زودرس جفت
بارداری طولانی‌مدت و نوزاد بزرگ‌جثه
آسیب به رحم در شرایطی مثل تصادف ماشین

درمان پارگی رحم
در صورت پارگی رحم هنگام زایمان، احتمالاً نوزاد از طریق یک عمل سزارین اضطراری به دنیا آورده می‌شود. اگر آسیب به رحم مادر زیاد باشد و امکان کنترل خونریزی برای تیم پزشکی وجود نداشته باشد، برای حفظ سلامت مادر، سریعاً و با عمل هیسترکتومی؛ Hysterectomy، رحم برداشته خواهد شد، ولی در صورت جدی نبودن آسیب ممکن است رحم خودبه‌خود ترمیم شود. در پارگی رحم معمولاً مادر خون زیادی از دست داده و نیازمند دریافت خون است. همچنین پس از زایمان، آنتی‌بیوتیک‌های لازم برای جلوگیری از عفونت تزریق خواهد شد
بعد از عمل برای بهبود جراحی سزارین و همچنین به دلیل از دست دادن مقدار زیادی خون، باید به اندازۀ کافی استراحت کنید، حتی اگر تحت عمل هیسترکتومی قرار نگرفته باشید. ممکن است احساس ضعف و سرگیجه داشته باشید و نباید سعی کنید خیلی زود به تنهایی از تخت بیرون بیایید. وقتی به خانه می‌روید باید استراحت زیادی داشته باشید، غذاهای مغذی بخورید، مقدار زیادی مایعات بنوشید، مکمل آهن بخورید و همۀ توصیه‌های پزشک خود را با دقت دنبال کنید. در صورت پارگی رحم در یک بارداری، در بارداری‌های بعدی مجبور خواهید بود که به صورت سزارین زایمان کنید، به همین دلیل، سابقهٔ پزشکی خود را در اولین معاینات بارداری در اختیار پزشک قرار دهید.