قدرت باروری زنان، سن تاثیری بر آن دارد؟

قدرت باروری به طور طبیعی با افزایش سن زنان کاهش می یابد ، اما این تنزل همراه با تغییرات ناشی از افزایش سن در استخوان ها ، پوست و بیش تر ارگان های بدن اتفاق می افتد. دلیل کاهش توانایی بارداری زنان با افزایش سن ، کاهش کیفیت تخمک ها و افزایش سن آن ها در زنان می باشد ؛ به همین دلیل زنان در سن ۵۰ سالگی و حتی ۶۰ سالگی قادر به حمل بارداری هستند ولی برای این عمل به تخم یک زن جوان نیاز دارند.
شما احتمالا شنیده اید که نوزادان دختر همراه با تمام تخمک های مورد نیاز خود در طول زندگیشان ، متولد می شوند ؛ البته این تخمک ها در آن ها نابالغ می باشد و در نتیجه برای ایجاد لقاح با اسپرم و بارداری نیاز به بالغ شدن دارند. این موضوع بدین معنا است که با افزایش سن یک زن ، سن تخمک های موجود در تخمدان های او نیز بالا می رود و تخمک ها کیفیت لقاح اولیه ی خود را با اسپرم ، از دست می دهند. این یک تا دو میلیون تخمک در تخمدان دختران ، تخمک اولیه نامیده می شود ، آن ها در واقع هنوز تخمک بالغ و آماده ی لقاح با اسپرم نیستند ولی در یک پوشش حفاظتی فولیکول قرار دارند و به حالت تعلیق در یک نوع از خواب ، منتظرهورمون بلوغ برای بیدار شدن هستند. با گذشت زمان تخمک ها به طور مداوم می میرند ، به این صورت که وقتی یک دختر به سن بلوغ می رسد تنها ۳۰۰ یا ۵۰۰ هزار تخمک در درون تخمدان های او وجود دارد. این تخمک ها توسط یک فرآیند طبیعی به نام آترزیا در بدن تجزیه و جذب می شوند.

فرآیند تقسیم تخمک
اغلب سلول های بدن دارای دو جفت کروموزوم هستند. کروموزوم ها شامل DNA ( اطلاعات ژنتیکی ) ما هستند. انسان طبیعی ۲۳ جفت مختلف یا ۴۶ عدد کروموزوم دراغلب سلول های بدن خود دارد. هنگامی یک تخمک نابالغ شروع به تقسیم شدن می کند ، هر تخمک دو جفت کروموزوم در خود دارد. پس از تقسیم تخمک نابالغ که از این پس به آن تخم می گویند ، سلول های تخم و اسپرم هر دو یک جفت کروموزوم یعنی ۲۳ کروموزوم در خود دارند ، این موضوع منجر می شود که از برخورد و لقاح اسپرم و تخم ( تخمک بالغ ) یک سلول تخم بارور که در واقع اولین سلول نوزاد آینده می باشد ، تشکیل شود.
این فرآیند تقسیم که به آن تقسیم میوز می گویند از سن بلوغ آغاز می شود ؛ هنگامی که سلول های خفته با استفاده از هورمون بلوغ بیدار می شوند ، از آن پس در هر چرخه ی قاعدگی یک هزار فولیکول برای بالغ شدن با یک دیگر رقابت می کنند تا در نهایت یکی از آن ها پیروز شود. دکتر مایکل توماس - استاد دانشگاه و پروفسور غدد درون ریز و باروری مردان در دانشگاه سینسیناتی ، مرکز بهداشت دانشگاهی - می گوید : تنها یکی از سلول هایی که فرآیند تقسیم را می گذرانند ، در زمان تخمک گذاری در اواسط چرخه ی جنسی ، آزاد و با اسپرم تلقیح می شود و در نهایت منجر به تولد یک جنین می شود. در طول درمان های بارداری ، هنگامی که پزشکان تخمدان ها را با دارو تحریک می کنند ، هدف آن ها نجات فولیکول های در حال مرگ می باشد ؛ در واقع به چند فولیکول و تخمک نابالغ شانس بالغ شدن می دهند.

چرا کیفیت لقاح تخمک ها با افزایش سن آن ها کاهش می یابد؟
اشتباهاتی می تواند در طول تقسیم سلولی رخ دهد. گاهی اوقات یک جفت کروموزوم جدا نمی شود و در آن صورت تخم ۲۴ کروموزومی به جای ۲۳ کروموزومی ایجاد می شود ؛ اگر این تخمک بارور شود ، جنین حاصل یک کروموزوم بیش تراز حالت طبیعی خواهد داشت ؛ برای مثال افراد مبتلا به سندروم داون یک کپی از کروموزوم ۲۱ خود دارند ، به عبارت دیگر یک کروموزوم بیش تر از حالت طبیعی دارند و اغلب سلول های بدن آن ها ۴۷ کروموزومی است. با افزایش سن زنان احتمال بروز اشتباه در تقسیمات افزایش می یابد. دکتر توماس می گوید : احتمال ایجاد اختلال کروموزومی یا جهش با بالا رفتن سن زنان افزایش می یابد ، این در واقع دلیل بروز سندروم داون و سایر مشکلات در زنان با سنین بالا می باشد. اشتباهات و خطاهای ژنتیکی در تخمک نابالغ قدیمی ، ممکن است از پیشرفت مناسب و درست تخمک های بارور جلوگیری کند و فرد را به سمت سقط جنین رهبری کند.
جنبه ی دیگری از افزایش سن تخمک ها که منجر به ایجاد مشکل می شود نیز وجود دارد. دکتر توماس می گوید : با گذشت زمان پوشش اطراف تخمک ها ( پوشش شفاف زونا ) ضخیم تر شده و مانع از ترکیب تخمک بالغ با اسپرم می شود و در نتیجه شانس تشکیل لقاح و بارور شدن تخمک را کاهش می دهد.
بیش تر دلایل کاهش باروری در زنان با افزایش سن ، ایجاد مشکل در تخمک های آنان است اما بعضی از زنان جوان تر از سن خود نشان می دهند. تخمک های زنان در سطوح مختلف کاهش می یابد. می توانند زنانی در سن ۳۰ سالگی یافت که تخمک های کمی را از دست داده اند و زنانی نیز که در سن ۴۰ سالگی هنوز به طور مداوم تخمک گذاری می کنند. اگر شما در مورد سلامت تخمک ها صرف نظر از سن خود نگران هستید ، پزشک شما می تواند چندین آزمایش ( آزمایش خون و سونو گرافی از تخمدان ها ) را برای شما انجام دهد تا اطمینانی در مورد سلامت تخمک ها و قدرت باروری شما ، به شما بدهد.