خطر موبایل در بارداری، روش های علمی کاهش آن

مادران در دوران بارداری نسبت به رژیم غذایی و محصولات آرایشی خود بسیار حساس می‌شوند. زیرا هر چه در دوران بارداری استفاده کنند مستقما بر روی جنین تاثیر می‌گذارد. اما در مورد تلفن‌های همراه و سایر ابزار‌های الکترونیکی که روزانه از آن‌ها استفاده می‌کنیم، چه می‌توان گفت؟ آیا استفاده طولانی مدت موبایل در بارداری ممکن است تاثیرات نامطلوبی بر روی جنین داشته باشد؟
پژوهشگران دانشکده پزشکی ییل به تازگی تأثیر تلفن‌های همراه را روی جنین مورد مطالعه قرار داده اند. این مطالعه نشان داده، زنانی که در معرض امواج موبایل برای طولانی مدت قرار داشته‌اند، بیشتر احتمال دارد کودکانی با مشکلات رفتاری به دنیا بیاورند. همچنین تشعشعات دستگاه‌های الکترونیکی بر رشد مغز جنین تأثیر می‌گذارد و باعث بیش فعالی می‌شود.

خطر تکنولوژی‌های بی سیم (Wireless)
در دنیای امروز، برای برقراری ارتباط با دیگران و انجام کار‌های روزمره به‌جز موبایل به اینترنت بی سیم نیز احتیاج دارید. همه دستگاه‌های الکترونیکی امواج رادیویی الکترومغناطیسی را برای ارتباط با یکدیگر و جهان خارج از خود ساطع و دریافت می‌کنند. این امواج (البته بخش کوچکی از آن‌ها) وارد بدن انسان می‌شود. هنگامی که بدن در معرض حجم زیادی از این امواج قرار بگیرد، ساختار DNA و سلول‌های زنده آسیب دیده و تغییر می‌کند. این تغییرات بسته به فرکانس و قدرت امواج، می‌توانند تاثیر کوتاه یا بلند مدت داشته باشند.
دستگاه‌های بی سیم (وایرلس) امواج رادیویی منتشر می‌کنند. همچنین خورشید، دستگاه‌های اشعه ایکس، رادیو، مایکروویو، هواپیما و حتی کانتر آشپزخانه گرانیتی شما، همگی امواج رادیویی (با سطح انرژی‌های متفاوتی) ساطع می‌کنند. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که در دوران بارداری از این موارد دوری کنید تا در معرض امواج غیرضروری قرار نگیرید.

پژوهش ها درباره استفاده از موبایل در بارداری
از آنجایی که انرژی امواج ساطع شده از تلفن همراه در محدوده بین پرتو‌های ایکس و گرانیت (گرانیت به میزان اندکی تابش پرتو بتا و گاما دارد) قرار دارد، پژوهشگران نسبت به تاثیر این امواج بر روی جنین به قطعیت نرسیده اند. جنین در داخل رحم به سرعت رشد می‌کند، سلول‌ها بی وقفه در حال تکثیر هستند و در معرض اختلالات خارجی قرار می‌گیرند. اما پژوهشگران تاکنون شواهدی مبنی بر لزوم عدم استفاده از موبایل در بارداری پیدا نکرده اند.
پژوهش شماره ۱:
گروهی از دانشمندان به سرپرستی دکتر هیو اس. تیلور در دانشگاه ییل، موش‌های باردار را در معرض تلفن‌های همراه روشن قرار دادند. آن‌ها تلفن‌های روشن را (در حالت مکالمه) به مدت دو هفته بالای قفس موش‌ها قرار دادند. یک گروه دیگر از موش‌ها نیز برای مقایسه، با یک تلفن غیرفعال و در شرایطی مشابه مورد آزمایش قرار گرفتند.
سپس نوزادان موش‌ها از نظر رفتار و ظرفیت حافظه مورد آزمایش قرار گرفتند. موش‌هایی که مادران آن‌ها در معرض تلفن همراه روشن قرار گرفته بودند، پس از تولد دارای مشکلات رفتاری، مشابه اختلال وسواس فکری - عملی (ADHD) در انسان‌ها، بودند. با این حال، نتایج حاصله بر روی موش‌ها ممکن است در انسان‌ها صادق نباشد؛ و احتمال اینکه فردی به مدت دو هفته، ۲۴ ساعت شبانه روز را در مجاورت تلفن همراه روشن بگذراند، بسیار اندک است.
از سویی دیگر دکتر تیلور خاطرنشان می‌کند: "هر آنچه که شما هنگام بارداری انجام می‌دهید ممکن است روی باروری فرزندتان تأثیر بگذارد، همانگونه که رفتارهای مادران ما در دوران بارداری روی توانایی باروری ما تاثیر گذاشته است."
پژوهش شماره ۲:
پژوهش دیگری توسط دانشمندان دانمارکی انجام شده است. آن‌ها ارتباط میان قرار گرفتن در معرض تلفن همراه در دوران بارداری و پس از تولد را با مشکلات رفتاری در کودکان بررسی کردند. آنها از مادران کودکان هفت ساله خواسته اند پرسشنامه‌ای را درباره سلامتی و رفتار فرزندانشان و سابقه استفاده آنها از تلفن همراه تکمیل کنند. پس از بررسی پاسخ ها، پژوهشگران دریافتند که قرار گرفتن در معرض تلفن همراه در دوران بارداری و پس از تولد، تا حدودی با بیش فعالی و سایر مشکلات رفتاری در کودکان همراه است.
البته سرویس بهداشت ملی انگلیس درباره این پژوهش اعلام کرده است: "این مطالعه نمی‌تواند ارتباط بین قرار گرفتن در معرض تلفن همراه در بارداری و بروز مشکلات رفتاری در کودکان را اثبات کند."
بنابراین پژوهش‌های انجام شده تا به امروز نتوانسته وجود ارتباطی بین میزان استفاده از موبایل در دوران بارداری و اختلالات رشدی در کودکان را به اثبات برساند، اما احتمال بروز مشکلات رفتاری در کودکان را نباید نادیده گرفت.

تأثیر استفاده بیش از حد موبایل در بارداری
امروزه استفاده از تلفن‌های همراه فراتر از تماس گرفتن و ارسال پیامک است. تلفن‌های همراه امروزی یک مینی کامپیوتر، سیستم پخش موسیقی و کنسول بازی هستند. یک ابزار الکترونیکی قابل حمل که بسیاری از کار‌های روزمره را انجام می‌دهند و ما را در معرض تشعشعات خود قرار می‌دهند.
اگرچه محققان هنوز تأثیر تشعشعات ضعیف موبایل بر روی DNA و سلول‌ها را کاملاً درک نکرده‌اند. اما بین قرار گرفتن در معرض پرتو‌ها و بروز اختلالات فیزیولوژیکی/عصبی در کودکان ارتباطی وجود دارد.
شاید نتوان رابطه علت و معلولی دقیقی بین آن‌ها تعریف کرد؛ اما بهتر است مراقبت بیشتری در این زمینه داشته باشید.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) "احتمال سرطان زا" بودن تشعشعات موبایل را اعلام کرده است. همچنین در بیانیه‌ای نسبت به قرار گرفتن طولانی مدت در معرض میدان مغناطیسی با فرکانس بسیار کم (ELF) هشدار داده است. این سازمان مشاهداتی مبنی بر افزایش خطر سقط جنین با قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی ارائه کرده است."

روش صحیح استفاده از موبایل در بارداری
دانشمندان دریافته اند که کودکان تابش بیشتری نسبت به بزرگسالان جذب می‌کنند. به همین دلیل بایستی از آن‌ها در برابر این تشعشعات محافظت کرد، به ویژه زمانی که در رحم مادر قرار دارند. البته لازم نیست در دوران بارداری به‌طور کامل از تکنولوژی دست بکشید! ترفند‌های ساده‌ای وجود دارد که می‌تواند خطرات ناشی از استفاده از آن‌ها را در دوران بارداری کاهش دهد. برخی از آنها عبارتند از:
تلفن همراه و لپ تاپ را روی بدن خود قرار ندهید. اگرچه این یک عادت رایج است، اما مطالعات نشان داده که این کار تاثیر منفی در رشد جنین دارد؛ بنابراین از قرار دادن هر گونه وسایل الکترونیکی روی بدنتان خودداری کنید. هنگامی که مجبور هستید با ابزار الکترونیکی کار کنید، برای کاهش میدان الکترومغناطیسی EMF کار‌های زیر را انجام دهید:
WiFi و Bluetooth دستگاه را خاموش کنید.
آن‌ را به پریز برق وصل نکنید.
پیش از استفاده، باتری‌ دستگاه را شارژ کنید تا نیازی به اتصال به برق نداشته باشد.
با استفاده از کابل به اینترنت وصل شوید.
به جای صحبت کردن با تلفن همراه و چسباندن آن به صورتتان، آن را روی حالت بلندگو بگذارید. استفاده از هدفون و هدست سیمی (فاقد بلوتوث) نیز EMF اطراف مغز شما را کاهش می‌دهد. همواره در نظر داشته باشید که گوشی چقدر به بدنتان نزدیک است.
از تلفن‌های بی سیم استفاده نکنید. تلفن‌های بی سیم نیز پرتو‌هایی از خود ساطع می‌کنند. استفاده از تلفن‌های ثابت سیم دار استفاده شما از تلفن‌های همراه و تلفن‌های بی سیم را کاهش می‌دهد.
به‌جای تماس گرفتن، پیامک بزنید. اگر تماس ضروری ندارید، به‌جای برقراری مکالمه، پیامک بزنید. تماس‌های تلفنی خود را حتی الامکان کوتاه کنید تا در معرض تابش کمتری باشید. هنگام ارسال پیامک، گوشی را از بدنتان دورتر نگه دارید و دکمه ارسال را بزنید.
در مکان‌هایی با آنتن دهی ضعیف، از تلفن همراه استفاده نکنید. هنگامی که گوشی موبایل آنتن دهی ضعیفی را نشان می‌دهد، برای برقراری تماس نیاز به تابش قوی‌تری دارد تا تماس را برقرار کند. در این شرایط بهتر است از تلفن همراه خود استفاده نکنید و آن را در حالت خاموش یا هواپیما قرار دهید. در صورت داشتن تماس ضروری، هنگامی که به مناطقی با پوشش‌دهی شبکه مناسب (آنتن دهی قوی) رسیدید، از تلفن‌ همراهتان استفاده کنید.
زمان استفاده از ابزار‌های الکترونیک را در تمام مراحل زندگی به ویژه در دوران بارداری کاهش دهید، زیرا تاثیر مستقیمی بر سلامت شما و نوزادتان دارد.
هنگام خواب موبایل را زیر بالشتان نگذارید.
اگر از موبایلتان استفاده نمی‌کنید آن را چند متر دورتر از خودتان قرار دهید.

نتیجه گیری
مطالعات انجام شده در خصوص استفاده از موبایل در بارداری هنوز به نتیجه قطعی دست نیافتهاند و نمی‌توان به عنوان یک یافته علمی به زنان باردار توصیه کرد که استفاده از موبایل را محدود کنند.
اما برای رفع نگرانی‌ها درباره استفاده از موبایل در بارداری می‌توانید اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهید. نکات اشاره شده در متن به حفظ سلامت شما و جنین در این دوران کمک می‌کند.
توصیه ما این است که در اوقات فراغت دوران بارداری به دنبال سرگرمی‌های سالم‌تری باشید و زمان بیشتری را با خانواده و دوستان خود بگذرانید تا استرس استفاده از موبایل و پیامدهای آن را نداشته باشید. از آنجایی که استرس مادر در دوران بارداری تاثیرات مخربی بر رشد و سلامت جنین می گذارد، کاهش استرس ناخواسته در این دوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.