لکنت زبان کودکان، نشانه های اصلی و درمان

کارشناسان معتقدند که عوامل مختلفی وجود دارند که منجر به لکنت زبان می شوند:
ژنتیک: حدود ۶۰ درصد از آنهایی که لکنت زبان دارند، یکی از اعضای نزدیک خانواده آنها نیز زبانش می گیرد.
تاخیر در رشد: مشکلات زبانی و گفتاری دیگر یا تاخیر در رشد
تفاوت های پردازش زبانی در مغز: افرادی که لکنت زبان دارد، زبان را در بخش های مختلف مغز پردازش می کنند و در تعامل پیغام های مغز با عضلات و اعضای بدون که مسئول حرف زدن هستند، مشکلاتی وجود دارد.
سطح بالای فعالیت
سرعت زیاد در حرف زدن

نشانه های لکنت زبان و راه های درمان
نشانه های اولیه لکنت زبان:
اولین نشانه های لکنت زبان زمانی ظاهر می شوند که کودک ۱۸ تا ۲۴ ماه دارد و موجی از واژگان به سمت او روانه می شود و او با استفاده از این کلمات شروع به جمله سازی می کند. شاید والدین از لکنت زبان فرزندشان ناراحت و ناامید شوند، ولی این مرحله کاملاً طبیعی است و باید صبر پیشه کرد تا این دوره بگذرد. کودک به مدت چند هفته یا چند ماه زبانش می گیرد، ولی در واقع این گرفتگی زبان ناپیوسته است. بیشتر کودکانی که قبل از ۵ سالگی زبانشان می گیرد، بدون نیاز به مداخله هایی مانند گفتار درمانی، خوب می شوند. ولی اگر لکنت زبان کودک تبدیل به مسئله ای دائمی شود و حتی بدتر شود یا با حرکت بدن یا صورت همراه باشد، باید حتماً او را نزد گفتار درمان ببرید تا معاینه شود و بهتر است این معاینه تا قبل از ۳ سالگی انجام شود.
لکنت در سال های مدرسه:
معمولاً وقتی کودکان وارد مدرسه می شوند و مهارت های ارتباطی آنها تقویت میشود، لکنت زبان آنها متوقف می شود. کودک مدرسه ای که هنوز لکنت زبان دارد احتمالاً کاملاً به مشکل خود واقف است و از آن خجالت می کشد. دوستان و همکلاسی ها متوجه این مشکل کودک می شوند و ممکن است او را اذیت کنند. اگر این اتفاق برای کودک افتاد، باید با معلم او مشورت کنید و حتی با دوستان فرزندتان صحبت کنید. شاید بهتر باشد معلم فرزندتان از موقعیت های استرس زای برای او اجتناب کند تا گفتاردرمانی فرزندتان به تدریج نتیجه هایش را نشان بدهد.
علت لکنت زبان ناگهانی:
لکنت ناگهانی زبان معمولا بعد از یک حادثه ترسناک به وجود می‌آید و اغلب یک پدیده مربوط به دوران خردسالی است اگرچه ممکن است در بزرگسالان نیز اتفاق بیافتد.اختلال لکنت زبان شاید برای هفته‌ها و یا سال‌ها در فرد باقی بماند. لکنت ناگهانی زبان اگر چه یک موضوع نگران کننده برای والدین می‌باشد اما در اکثر کودکان بدون نیاز به مراجعه به متخصص و به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند. با این حال برای برخی‌ها این اختلال می‌تواند مادام العمر بوده و باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد فرد در مدرسه و یا محیط کار شود. داشتن اطلاعات کافی و روش برخورد با این اختلال می‌تواند کمک بزرگی به رفع آن کند.

چه زمانی از پزشک کمک بخواهیم؟
اگر فرزندتان ۵ ساله شده و هنوز مشکل گرفتگی زبان دارد، باید نزد پزشک بروید و احتمالاً او گفتاردرمانی را برای فرزندتان توصیه می کند. در موارد زیر بهتر است با گفتار درمان مشورت کنید:
وقتی تکرار کل کلمات یا جملات برای کودک سخت می شود
وقتی تکرار صداها و بخش ها بیشتر از قبل می شود
وقتی کودک کلمات را بیشتر از قبل می کشد
وقتی صحبت کردن برای کودک بسیار سخت و محدود می شود
وقتی متوجه می شوید کشش بعضی از عضلات صورت بیشتر شده است
وقتی کشش صدا منجر به بالا رفتن گام صدا می شود
وقتی کودک سعی می کند از موقعیت هایی که نیاز به حرف زدن دارد اجتناب کند
وقتی کودک کلمه ای را از ترس لکنت زبان عوض می کند
وقتی نگرانی های دیگری درباره نحوه حرف زدن فرزندتان دارید.
اگر بیش از ۶ ماه نگرانی شما در مورد لکنت زبان فرزندتان طول کشید، در بیشتر مدارس تست و درمان صحیح برای این وضعیت وجود دارد.

والدین چه کار می توانند بکنند؟
این گام ها را برای کمک به فرزندتان امتحان کنید:
اولین نکته برخوردی صمیمانه، آرام و عادی با کودک است. هیچ‌وقت برای مشکلش دلسوزی نکنید؛ با این کار به اعتماد به نفس‌اش آسیب زده‌اید.
از فرزندتان نخواهید که کاملاً درست و دقیق حرف بزند. بگذارید حرف زدن برای او جالب و لذتبخش باشد.
از وعده های غذایی خانوادگی به عنوان فرصتی برای گفتگو استفاده کنید.
از چیزهایی مانند رادیو و تلویزیون که حواستان را پرت می کنند اجتناب کنید.
انتقاد نکنید و دائماً به تصحیح کلمات و جملات او نپردازید.
زمانیکه فرزندتان احساس ناراحتی می کند یا لکنت او افزایش می یابد، او را مجبور نکنید که بلند حرف بزند یا مطلبی را بخواند. بجای این کار، در این مواقع، فعالیت هایی را پیشنهاد کنید که نیازی به حرف زدن ندارند.
هرگز از نحوه‌ صحبت کردن او تقلید نکنید؛ حتی زمانی که می‌خواهید مشکلش را برایش توضیح دهید.
با او نحوه‌ تنفس صحیح را تمرین کنید؛ ورود هوا از بینی و خروج آن از دهان.
به او آموزش دهید که شمرده و آرام صحبت کند و مراقب وضعیت تنفسی خودش باشد. این کار را با او تمرین کنید. در تمرینات از کلمات و جملات ساده شروع کنید و بعد به تدریج بر دشواری آن بیفزایید.
اگر فرصت کافی‌ای برای تمرین ندارید، از او بخواهید خودش هر روز روبه‌روی آینه تمرین‌هایی را انجام دهد.
به او یاد دهید که در زمان صحبت، ابتدا جملات را در ذهنش مرتب کند و بعد از نظم دادن، به آرامی آنها را بیان کند.
هیچ‌وقت به جای او صحبت نکنید؛ مشوق او برای حرف زدن باشید. از جمع بچه‌ها یا افراد آشنا شروع کنید و بعد در بیرون از خانه برای او موقعیت‌هایی را فراهم کنید که شروع‌کننده‌ صحبت باشد تا ترس او از صحبت کردن نیز کاهش یابد.
حس مشارکت و همکاری را در او تقویت کرده و او را تشویق به شرکت در کارهای گروهی کنید.
مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عاملی که باعث تداوم لکنت می‌شود، پایین بودن اعتماد به نفس است. برای حل این مشکل مسئولیت‌هایی را که می‌دانید فرزندتان از عهده‌ آنها برمی‌آید، به او بسپارید.
توجه داشته باشید در صورتی که مشکل کودک شدید است، بهتر است از متخصصان گفتار درمانی کمک بگیرید.