خونریزی واژن در بارداری، دلایل و راهکارهای پیشگیری از آن

بسیاری از خانم ها خونریزی واژن را در برخی از دوره ها به خصوص سه ماهه اول بارداری تجربه می کنند. در بسیاری از موارد (به خصوص اوایل و اگر خونریزی کم باشد) این خونریزی کاملا طبیعی است. با این حال ادامه یافتن این خونریزی می تواند نگران کننده بوده و نیاز به مراجعه به پزشک باشد به خصوص اگر خونریزی با درد، گرفتگی عضلات، تب، سرگیجه یا غش همراه باشد. دانستن راهکارهایی برای کنترل خونریزی و اینکه چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید، بسیار مهم است.

خونریزی را پیگیری کنید
بسیار مهم است که درباره میزان خونریزی در یک بازه زمانی اطلاع داشته باشید. این کار به دکتر نیز کمک می کند تشخیص درست تری داشته باشد. به محض مشاهده خونریزی میزان خونی را که از دست می دهید زیر نظر داشته باشید.
این کار را می توانید با قرار دادن یک پد بهداشتی روی لباس زیر خود انجام دهید تا خیس شود. تعداد پدهایی را که از 8 صبح یک روز تا 8 صبح روز دیکر استفاده می کنید را محاسبه کنید. آن را یادداشت کرده و در معاینه متخصص زنان به او نشان دهید.
همچنین از سایر خصوصیات خونریزی مانند دردناک بودن یا تناوب خونریزی نیز اطلاعاتی را یادداشت کنید. این اطلاعات در تشخیص مشکل به دکتر کمک خواهد کرد.
به رنگ خون خود توجه کنید (قرمز، صورتی یا قهوه ای) و همچنین وجود لخته یا عدم وجود آن را نیز زیر نظر بگیرید. اگر توده های بافتی در کنار خون از واژن خارج شده باشد، آن را در ظرفی جمع آوری کرده و به دکتر نشان دهید زیرا این کار در تشخیص علت کمک زیادی به دکتر خواهد کرد.

زیاد استراحت کنید
برای خونریزی جزئی در اوایل بارداری، استراحت بسیار ایده آل است. پزشکان معمولا چند روز اول بعد از شروع خونریزی، استراحت مطلق را پیشنهاد می کنند.
اگر خونریزی با استراحت کم یا متوقف نشد، برای ارزیابی دقیق تر بهتر است به دکتر مراجعه کنید.

از کار سنگین پرهیز کنید
پزشک قطعا به شما پیشنهاد خواهد کرد که از کار سنگین و سخت مانند وزنه برداری، بالا رفتن از پله ها، دویدن، دوچرخه سواری و غیره خودداری کنید. این فعالیت ها باعث تکان دادن رحم شده و می تواند رگ های خونی ظریف و تازه تشکیل شده در جفت را پاره کند. پرهیز از این نوع فعالیت ها ضروری بوده حتی اگر مقدار کمی خونریزی داشته باشید.
شما باید فعالیت های بدنی خود را محدود کرده و حداقل دو هفته پس از متوقف شدن خونریزی از کار سنگین خودداری کنید.

فعلا رابطه جنسی را متوقف کنید
گاهی اوقات رابطه جنسی می تواند خونریزی واژن را تشدید کند. اگر در دوران بارداری دچار خونریزی واژن شدید، باید رابطه جنسی را متوقف کنید تا زمانی که دکتر آن را مجاز بداند. به طور معمول حداقل دو تا چهار هفته باید منتظر باشید تا خونریزی قطع شود.

از تامپون و دوش واژینال استتفاده نکنید
پس از شروع خونریزی واژن هیچ چیزی را داخل واژن نکنید. کاملا از تامپون یا دوش واژینال خودداری کرده زیرا ممکن است باعث آسیب رسیدن به دیواره رحم یا واژن شود و خونریزی را تشدید کند. دوش واژینال ممکن است باکتری ها و میکروارگانیسم های دیگری را وارد واژن کرده و منجر به عفونت جدی شود.

هیدراته بمانید
بسیار مهم است که بعد از شروع خونریزی سعی کنید به اندازه کافی مایعات بنوشید. این امر به ویژه در خونریزی شدید ضروری است.
روزانه حداقل 8 فنجان یا بیشتر آب بنوشید تا هیدراته مانده و دچار کم آبی نشوید. خونریزی با از دست دادن مایعات در ارتباط است بنابراین برای جبران مایعات از دست رفته باید بیشتر از حد طبیعی آب بنوشید.
همچنین نوشیدن مایعات و آب زیاد به سلامتی کودک نیز کمک زیادی می کند.

از دلایل خونریزی واژن در دوران بارداری آگاه شوید
این کار به شما کمک می کند تا با توجه به شرایط خاص خود بدانید انتظار چه چیزی را باید داشته باشید.
خونریزی در سه ماهه اول بارداری (12 هفته اول بارداری) کاملا شایع است و در حدود 20 تا 30 درصد از خانم ها رخ می دهد. بسیاری از این موارد خونریزی خوش خیم هستند به این معنی که برای مادر یا جنین خطری به وجود نمی آورند و ممکن است علت آن کاشت جنین در دیواره رحم یا سایر تغییرات فیزیولوژیکی حاملگی باشد.
با این حال در رابطه با خونریزی شدیدتر و درد در سه ماهه اول بارداری احتمالات نگران کننده ای نیز وجود دارد که شامل بارداری خارج از رحم (جنین به جای رحم در لوله های فالوپ کاشته شده)، حاملگی مولر (بیماری نادری است که بافتی غیر طبیعی به جای جنین در رحم رشد می کند) یا سقط جنین می شوند.
50 درصد از خونریزی های واژن در 20 هفته اول بارداری منجر به سقط جنین می شود.
خونریزی در سه ماهه دوم بارداری یا سه ماهه سوم بارداری احتمالا نگران کننده تر است. علت این خونریزی می تواند مشکلات مربوط به جفت، مشکلات رحمی (به خصوص اگر قبلا سزارین شده باشید)، زایمان زودرس (قبل از ۳۷ هفته زایمان زودرس خوانده می شود) باشد.
دلایل دیگر خونریزی واژن در بارداری ممکن است ربطی به حاملگی نداشته باشد که شامل تروما (آسیب دیواره واژن) ناشی از مقاربت جنسی، پولیپ دهانه رحم (توده های اطراف دهانه رحم که ممکن است خونریزی کرده و در زنان چه باردار چه غیر باردار رخ می دهد)، دیسپلازی دهانه رحم (سلول های غیر طبیعی که می توانند منجر به سرطان شوند) یا سرطان رحم (یکی از رایج ترین انواع سرطان در زنانی که به طور مرتب تست پاپ اسمیر نمی دهند).

تاریخ زایمان خود را مشخص کنید
با این کار متوجه می شوید که آیا خونریزی نشان می دهد زمان زایمان رسیده است یا خیر. بارداری به طور معمول ۴۰ هفته یا ۲۸۰ روز طول می کشد. می توانید از این اطلاعات برای مشخص کردن تاریخ زایمان استفاده کنید: تنها کافیست ۹ ماه و ۷ روز به تاریخ اولین روز از آخرین پریود اضافه کنید.
خونریزی در موعد مقرر ممکن است نشانه این باشد که زایمان شما شروع شده است. دامنه طبیعی آن 10 روز قبل و 10 روز بعد از تاریخ مورد نظر می باشد. اگر مشکوک هستید که زمان زایمان رسیده است یا خیر فورا با متخصص زنان خود تماس بگیرید.

چه زمانی باید از یک متخصص کمک بگیرید
در مورد هر گونه خونریزی در بارداری باید به موقع با متخصص زنان صحبت کنید. اگر خونریزی با هر یک از علائم زیر همراه بود باید در اسرع وقت به اورژانس مراجعه کنید:
- درد شدید یا گرفتگی عضلات
- سرگیجه یا غش (علائم ریزش خون زیاد)
- بافتی که در کنار خون از وازن خارج می شود (می تواند نشانه سقط جنین باشد)
- تب و لرز (نشانه عفونت است)
- خونریزی شدید که کند یا متوقف نمی شود

خونریزی خفیف را می توان نادیده گرفت
اگر خونریزی بسیار کمی دارید (فقط چند قطره)، خون قهوه ای رنگ است، کمتر از یک یا دو روز طول می کشد و همراه با درد یا گرفتگی عضلات نیست، پس به طور معمول می توانید آن را نادیده بگیرید. به احتمال زیاد علت آن خونریزی کاشت یا نتیجه کشیده شدن رگ های خونی است.
صرف نظر از اینکه خونریزی شما سبک است، باید از انجام کارهای سنگین برای چند روز پرهیز کرده و میزان خونریزی خود را دقیقا زیر نظر بگیرید.

اگر خونریزی شدیدی را تجربه کردید فورا به اورژانس مراجعه کنید
هر نوع خونریزی شدید در دوران بارداری یک وضعیت اضطراری محسوب می شود. خونریزی شدید تقریبا به معنای هر مقدار خونریزی بیش از حد معمول قاعدگی است.

به هر درد یا گرفتگی توجه کنید
دردی که می آید و می رود نشانه انقباضات رحم است به این معنی که رحم سعی در بیرون کشیدن جنین دارد. در اوایل بارداری درد و گرفتگی می تواند از علائم سقط جنین باشد و در سه ماهه سوم نشانه فرا رسیدن زمان زایمان است. بنابراین در صورت مشاهده هر گونه درد یا گرفتگی فورا با اورژانس تماس بگیرید.
درد واقعی زایمان منظم بوده و در فواصل زمانی رخ می دهد. به تدریج از نظر شدت و مدت زمان افزایش یافته و با خارج کردن مخاط با خون همراه می شود.

کمک بخواهید
در صورتی که احساس سرگیجه یا ضعف داشتید، کمک بخواهید. سرگیجه یا احساس ضعف از علائم خونریزی شدید است.

دمای بدن خود را بررسی کنید
خونریزی همراه با تب معمولا نشان دهنده عفونت می باشد از جمله عفونت در رحم که ناشی از سقط جنین است. بنابراین هرگونه علائم تب باید فورا به دکتر گزارش شوند.

اگر همراه با خون بافت نیز از واژن خارج می شود فورا به متخصص زنان خود مراجعه کنید
عبور یک توده گوشتی از واژن از علائم سقط جنین است. اگر این اتفاق رخ دهد باید فورا با پزشک تماس بگیرید تا در صورت لزوم بتواند رحم را تخلیه کرده و خونریزی را کنترل کند.

دستورالعمل های دکتر را بعد از درمان رعایت کنید
صرف نظر از آنچه باعث خونریزی واژن شده است (خواه سقط حنین، حاملگی خارج از رحم، عفونت یا زایمان) استرس شدیدی در بدنتان به وجود آمده است. در اکثر موارد پزشک شما را به استراحت مطلق و نوشیدن آب زیاد تشویق کرده و ورزش شدید و رابطه جنسی را برای مدتی ممنوع می کند. حتما برای بهبودی سریع تر به توصیه های دکتر زنان خود توجه کنید.