هموروئید بعد زایمان، درمان و روند بهبود آن

مشکل هموروئید بعد زایمان هم ممکن است ادامه داشته باشد. حال زایمان شما از نوع طبیعی باشد و یا سزارین. گرچه معمولا هموروئید پس از زایمان طبیعی به علت فشارهای وارده به ناحیه مقعد در اثر زور زدن مادر شدید تر است اما عواملی مانند یبوست شدید نیز می تواند زمینه ساز بواسیر بعد از زایمان سزارین تلقی شوند. برای کسب اطلاعات کامل درمورد هموروئید پس از زایمان، درمان هموروئید بعد از زایمان طبیعی، پیشگیری از بواسیر پس از زایمان و ... این متن را مطالعه کنید.

بواسیر یا هموروئید چیست؟
به رگ‌های متورم اطراف مقعد بواسیر می‌گویند. هنگامی‌که رگ‌های خونی اطراف مقعد به طرز غیر طبیعی متورم ‌شوند،‌ متوجه توده‌ای نرم خواهید شد که از مقعد بیرون زده است. بواسیرها ممکن است در اندازه‌های مختلف به وجود آیند، ممکن است به کوچکی یک کشمش یا به بزرگی یک حبه انگور باشند. آنها ممکن است تنها خارش، درد و خونریزی بعد از اجابت مزاج ایجاد کنند.
بواسیر در دوران بارداری و همچنین پس از زایمان زیاد اتفاق می‌افتد و در بسیاری از موارد بواسیری که در دوران بارداری به وجود می‌آید‌ بعد از به دنیا آمدن نوزاد به خودی خود از بین می‌رود، مخصوصا اگر مراقبت باشید که از یبوست پیشگیری کنید. اما گاهی اوقات این اتفاق می‌افتد: در حدود ۲۵ درصد از بانوانی که بعد از زایمان دچار بواسیر شده‌اند،‌ بعد از گذشت ۶ ماه بهبود نمی‌یابند نمی‌شوند. هرچند ممکن است کوچک شود اما علائم دوباره ظاهر می‌شوند و می‌روند.

علت بروز هموروئید در بارداری چیست؟
بارداری احتمال ابتلا به بواسیر را بالا می‌برد و به دلایل مختلف، باعث تورم رگ‌ها در پاها و گاهی اوقات در ناحیه تناسلی می‌شود.
رحم در حال رشد شما، به رگ‌های لگن و بزرگ‌ سیاهرگ پایینی، که رگ بزرگی در سمت راست بدن است که از اندام‌های تحتانی خون را دریافت می‌کند و به قلب بازمی‌گرداند، فشار می‌آورد. این فشار، برگشت خون از سمت راست بدن را کند می‌کند. این اتفاق باعث افزایش فشار روی رگ‌های زیر رحم و بزرگ شدن آنها می‌شود.
به علاوه، افزایش هورمون پروژسترون در دوران بارداری، باعث شل شدن دیواره رگ‌ها شده و در نتیجه راحت‌تر متورم می‌شوند. پروژسترون همچنین با کند کردن عملکرد روده موجب یبوست می‌شود که خود می‌تواند به ایجاد بواسیر کمک کند. چراکه مجبور هستید هنگام اجابت مزاج به خود فشار وارد کنید و همین فشار باعث ایجاد بواسیر می‌شود. در مورد هموروئید بعد زایمان، ممکن است در هنگام زور زدن برای زایمان دچار بواسیر شوید و یا هموروئیدی که در بارداری عارض شده است در اثر زور زدن بدتر گردد.

درمان بواسیر بعد از زایمان طبیعی چه کاری انجام بدهم؟
در زیر کارهایی است که می‌توانید به عنوان درمان خانگی بواسیر بعد از زایمان طبیعی انجام دهید:
- برای کاهش فشار بر روی رگ‌های مقعدی، از ایستادن و نشستن طولانی مدت پرهیز کنید. هنگامی‌که شیر می‌دهید، مطالعه می‌کنید یا تلویزیون نگاه می‌کنید،‌ دراز بکشید.
- اگر شیر می‌دهید، برای تسکین موقت می‌توانید از استامینوفن یا ایبوبروفن استفاده کنید. با این وجود، بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید و اگر شیر می‌دهید، آسپرین (یا محصولاتی که حاوی آسپرین هستند)، مصرف نکنید. اگر درد تداوم داشت،‌ با پزشک خود مشورت کنید.
- روزی چند بار یک بسته یخی (با روکش نرم) را روی محل بواسیر بگذارید. یخ ممکن است ورم و ناراحتی را کاهش دهد. برخی از بانوان از تاثیرات مثبت کمپرس سرد با فندق افسونگر گزارش داده‌اند.
- در یک وان آب گرم یا یک حوضچه پلاستیکی کوچک که از آب گرم پر شده است بنشینید. اگر از بیمارستان لگن دریافت نکرده‌اید، می‌توانید از هر داروخانه‌ای آن را تهیه کنید. چند بار در روز و به مدت ۱۰ دقیقه از این حمام استفاده کنید.
- به طور متناوب، از هر دو روش سرد و گرم استفاده کنید. با کیسه یخ شروع کنید و در ادامه به حمام آب گرم بروید.
بعد از هر اجابت مزاج، به آرامی و با دقت خود را بشویید. از بطری‌های پلاستیکی مخصوص شستشو که از بیمارستان دریافت کرده‌اید، استفاده کنید. یا از دستمال‌های مرطوب آغشته به فندق افسونگر که مخصوص افراد دارای بواسیر درست شده است،‌ استفاده کنید.
- از دستمال‌های توالت نرم و بدون رایحه که حساسیت کمتری ایجاد می‌کنند استفاده کنید.
- از پزشک خود بخواهید که داروی بی‌حسی موضعی و شیاف بی‌خطر تجویز کند. مسکن‌های زیادی برای دردهای بواسیر در داروخانه‌ها موجود است ولی قبل از مصرف هر دارو حتما با پزشک مشورت کنید و به خاطر داشته باشید که این داروها معمولا برای درمان در محدوده زمانی مشخصی تجویز می‌شوند، یک هفته یا کمتر. استفاده طولانی مدت، می‌تواند التهاب را بیشتر کند.
- توجه: اگر در ناحیه مقعد بخیه دارید، حتما در مورد مراقبت‌های بعدی با متخصص خود صحبت کنید. اگر جراحی داشته‌اید و دچار پارگی میان‌دوراه تا ناحیه مقعد هستید، حتما با متخصص در میان بگذارید و تا زمانیکه متخصص اجازه این کار را به شما نداده است از مصرف شیاف خودداری کنید.

چگونه می‌توانم به روند بهبودی هموروئید بعد زایمان سرعت بدهم؟
پیروی از عادات سالم می‌تواند به روند بهبودی هموروئید بعد زایمان سرعت بدهد و از ایجاد بواسیر در آینده جلوگیری کند. اولین و مهمترین قدم این است که از به وجود آمدن یبوست پیشگیری کنید:
- رژیم غذایی سرشار از فیبر مصرف کنید که شامل میوه،‌ سبزیجات، غلات کامل و لوبیا باشد.
- برای درمان هموروئید بعد زایمان آب به میزان کافی بنوشید (۸ تا ۱۰ لیوان در روز)
- ورزش‌های منظم انجام دهید؛ حتی اگر زمان کافی ندارید، پیاده‌‌روی سریع انجام دهید. هنگام احساس اجابت مزاج، معطل نکنید و به دستشویی بروید. نگه داشتن، باعث خشک شدن مدفوع شده و دفع را با مشکل روبرو می‌کند. همچنین در حین اجابت مزاج، زور نزنید و برای مدت طولانی در توالت نشینید زیرا این کار فشاری مضاعف بر مقعد وارد می‌کند. (می‌توانید از متخصص بخواهید برای شما مکمل‌های فیبردار یا ملین تجویز کند).
- هر روز ورزش‌های کگل را انجام دهید. ورزش کگل باعث افزایش گردش خون در ناحیه مقعد و تقویت عضلات این ناحیه می‌شود و احتمال بروز یبوست را کاهش می‌دهد. همچنین باعث تقویت عضلات اطراف واژن و مجاری ادراری شده و به بهبودی شما پس از زایمان کمک شایانی می‌کند.

چه زمان باید با متخصص خود تماس بگیرم؟
اگر مراقبت‌های داخل منزل به شما کمکی نکرد و شاهد خونریزی از مقعد بودید،‌ حتما با متخصص تماس بگیرید. (هرگونه خونریزی از مقعد باید توسط متخصص بررسی شود). همچنین اگر وضعیت هموروئید بعد زایمان بدتر شد و احساس درد ادامه یافت،‌ حتما با متخصص در میان بگذارید. ممکن است داخل بواسیر لخته خون تشکیل شود یا «ترومبوزه» شود و برای درمان آن نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری باشد. در برخی موارد ممکن است برای برداشتن بواسیر خود به یک متخصص مراجعه کنید. بواسیر به ندرت به عمل جراحی نیاز دارد.