کیست شکلاتی تخمدان، بهترین درمان برای آن

کیست شکلاتی یک نوع کیست تخمدان است. این کیست‌ها که آندومتریوما هم نامیده می‌شوند، سرطانی نیستند. دلیل این نوع نامگذاری ظاهر قهوه‌ای و تیره رنگ این کیست‌ها است که شبیه به شکلات ذوب‌شده هستند. علت این رنگ، خون قاعدگی قدیمی و بافت‌های قدیمی است که داخل حفره کیست را پر کرده است. کیست شکلاتی تخمدان ممکن است هردوتا تخمدان را درگیر کند. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد خانم‌هایی که اندومتریوزیس دارند دچار کیست‌های شکلاتی می‌شوند.

علت ایجاد کیست شکلاتی
فرضیات زیادی درباره علت و چگونگی تشکیل کیست‌های شکلاتی تخمدان وجود دارد اما هنوز به درستی به علل پیدایش آن‌ پی برده نشده است. یکی از مهم‌ترین فرضیه‌ها برگشت خون قاعدگی از رحم توسط لوله‌ها به داخل حفره صفاقی لگن است.

علائم کیست شکلاتی چیست؟
کیست شکلاتی دارای یک سری علائم است، اگرچه برخی خانم‌ها ممکن است این علائم را نداشته باشند. اندازه کیست لزوما بر شدت و وجود این علائم تاثیرگذار نیست. این بدین معنی است که ممکن است یک خانم که کیست شکلاتی کوچک دارد این علائم را داشته باشد ولی خانمی دیگر با یک کیست بزرگ این علائم را نداشته باشد. اندازه این کیست‌ها بین ۲ تا ۲۰ سانتی‌متر است. این علائم عبارتند از:
- دوره‌های قاعدگی دردناک
- درد در ناحیه لگن (مربوط به دوران قاعدگی)
- پریودهای نامنظم
- درد در هنگام رابطه جنسی
- ناباروری در برخی از خانم‌ها
اگر کیست شکلاتی پاره شود، باعث ایجاد درد شدیدی در ناحیه شکم در سمتی که کیست قرار دارد می‌شود و نیاز به درمان اورژانسی دارد.

درمان کیست شکلاتی
به طور کلی درمان کیست شکلاتی تخمدان به عوامل زیر بستگی دارد:
- سن
- علائم شما
- درگیر بودن یک یا هر دو تخمدان
- قصد بارداری دارید یا خیر
درمان کیست شکلاتی به علائم و قصد شما جهت باردار شدن بستگی دارد. در برخی موارد پزشک به شما پیشنهاد می‌کند که تا زمانی که کیست رشد بیشتری ندارد درمانی انجام ندهید. همچنین ممکن است پیشنهاد کند که از داروهای ضدبارداری جهت جلوگیری از تخمک‌گذاری استفاده کنید. این‌ها همه به کنترل درد و رشد آهسته کیست کمک می‌کند ولی آن‌ها را درمان نمی‌کند. اما در برخی موارد از جمله شرایط زیر ممکن است پیشنهاد کند که عمل جراحی انجام دهید یا کیست را خارج کنید.
چندین حالت برای اینکه بیماری با آندومتریوز کاندید لاپاراسکوپی شود، ذکر شده که مهم‌ترین آن‌ها درد شدید دوران پریود و ناحیه پایین شکم و لگن، درگیری روده و یا سیستم ادراری با آندومتریوزیس، احتمال پاره شدن کیست و همینطور تغییراتی که پزشک را به بدخیمی مشکوک می‌سازد، می‌باشد.
آندومتریوما و دیگر علائم آندومتریوزیس ممکن است بعد از عمل جراحی هم مشاهده شود، از این رو ممکن است در نهایت لازم باشد که از چند روش درمانی استفاده کنید. در برخی مواقع ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند که عمل اوفورکتومی را انجام دهید. در این روش تخمدان خارج می‌شود و علائم ناشی از آندومتریوزیس از بین می‌رود ولی در زمانی که قصد بارداری داشته باشید، این روش توصیه نمی‌شود.
پزشک توسط تصویربرداری اولتراسوند می‌تواند متوجه شود که چقدر احتمال دارد که یک کیست از نوع آندومتریوما باشد. به ندرت پیش می‌آید که این کیست بزرگ تخمدان سرطانی باشد.
عمل جراحی از طریق لاپاراسکوپی انجام می‌شود. لاپاراسکوپ یک تیوپ بلند و باریک است که در انتهای آن دوربین و چراغی قرار دارد که به پزشک کمک می‌کند که بهتر داخل حفره شکم را مشاهده کند.
انجام عمل جراحی ممکن است باعث کمک یا آسیب‌رساندن به توانایی بارداری شما شود. حتی اگر عمل جراحی خیلی ماهرانه انجام شود احتمال آن وجود دارد که قسمتی از بافت سالم تخمدان هم همراه با کیست خارج شود که بر عملکرد تخمدان اثر منفی می‌گذارد. اگرچه التهاب و محیط سمی که کیست شکلاتی ایجاد می‌کند ممکن است خطرناک‌تر از ناباروری و عمل جراحی باشد.
بنابراین قبل از انجام درمان درباره تمامی روش‌های درمان و انتخاب‌های پیش رو با پزشک خود مشورت کنید.