برفک دهان نوزاد، آیا مسری است؟

تا به حال اسم برفک دهانی به گوشتان خورده؟ چقدر با این بیماری شایع در نوزادان آشنایید؟ برفک دهانی نوزادان نوعی عفونت قارچی است که به‌طور معمول به‌صورت ضایعات سفید یا زردرنگ و یا زخم‌های نامنظم بر روی لثه، زبان و کام دهان کودک ظاهر می‌شود. اگرچه این عفونت خطرناک نیست اما می‌تواند برای کودک ناخوشایند یا حتی دردناک باشد و در صورتی که شیردهی داشته باشید، می‌تواند به شما نیز منتقل شود.
چگونه کودک به برفک مبتلا می‌شود؟
عامل ایجاد برفک نوزادی قارچی به نام کاندیدا‌ آلبیکنس (Candida albicans) است که از طرق مختلفی می‌تواند به نوزاد منتقل شود.
آلوده شدن نوزاد در کانال زایمانی: کاندیدا ارگانیسمی است که به‌طور معمول در واژن وجود دارد ولی توسط میکروارگانیسم‌های دیگر از رشدش جلوگیری می‌شود. هرگاه خانمی بیمار شده، آنتی‌بیوتیک مصرف کرده یا تغییرات هورمونی مانند حاملگی را تجربه نماید، این تعادل برهم‌زده‌ شده و بنابراین کاندیدا ممکن است رشد کرده و باعث عفونت شود. در نتیجه با عبور نوزاد از کانال واژن این آلودگی به او نیز منتقل می‌گردد. این شکل از برفک در نوزادان زیر دو ماه بسیار شایع است.
سرکوب میکرو‌ارگانیسم‌های خوب بدن و ایجاد فرصت رشد برای قارچ کاندیدا: به‌دلیل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها توسط کودک و یا ضعف دستگاه ایمنی بدن او.
انتقال حین شیردهی: اگر پستان مادر یا حتی پستانک و شیشه شیر پس از شیردهی به‌درستی تمیز و خشک نشوند، محیط مناسبی را برای رشد قارچ و انتقال آن به نوزاد فراهم می‌سازند.

چطور تشخیص دهیم کودکمان برفک دارد؟
ضایعات سفیدرنگ در دهان نوزاد می‌توانند نشانه‌ای از برفک یا ناشی از باقی ماندن شیر باشند که اغلب بعد از شیردهی بر روی زبان و لثه‌های کودک دیده شده و در عرض یک ساعت حل و ناپدید می‌شوند. برای تشخیص و افتراق بین این دو، سعی کنید این ضایعات را به آرامی با استفاده از یک پارچه‌ی نرم و مرطوب یا گاز استریلی که به دور انگشتتان پیچیده‌اید پاک کنید. اگر زبان پس از پاک کردن صورتی و سالم باشد، این ضایعات صرفاً باقی‌مانده‌های شیر بوده و اقدامی لازم نیست. اما اگر تکه‌ی سفیدرنگ به راحتی پاک نشود، یا در صورت پاک شدن، ضایعاتی با نمای زخمی و قرمز در زیر آن دیده شود، احتمالاً شما با برفک مواجه هستید و برای بررسی دقیق‌تر می‌بایست به متخصص اطفال مراجعه نمایید. به‌علاوه احساس ناراحتی نوزاد هنگام شیرخوردن نیز نشانه‌ی دیگری است که می‌تواند احتمال برفک را مطرح نماید.

آیا برفک مسری است؟
بله. برفک به‌راحتی می‌تواند بین مادر و نوزاد منتقل گردد. اگر شیردهی دارید، برفک می‌تواند از دهان نوزاد به پستان شما منتقل شود. علائم برفک نوک پستان شامل سوزش و زخم بوده که ممکن است به تنهایی و یا با دیگر تغییرات ظاهری همچون صورتی، براق، خارش‌دار، پوسته‌پوسته و یا سفت شدن نوک پستان ظاهر شوند. به‌علاوه ممکن است درد در سینه‌ها نیز در طول یا بعد از شیردهی احساس شود.

برفک چگونه درمان می‌شود؟
از آنجایی که برفک به‌راحتی منتقل می‌شود، بهتر است که هم مادر و هم نوزاد هر دو درمان شوند. متخصص اطفال ممکن است یک داروی ضد قارچ (مانند نیستاتین) تجویز نماید، که می‌بایست چند بار در روز به‌صورت موضعی بر روی ضایعات سفیدرنگ داخل ناحیه‌ی دهان و زبان مالیده شود. در موارد مقاوم، محلول ضد قارچ فلوکونازول نیز ممکن است تجویز گردد. اگر شما نیز دچار برفک نوک پستان شده‌اید، ممکن است لازم باشد که کرم ضد قارچ تجویزی را به سینه‌های خود بمالید. این مشکل معمولاً طی یک هفته یا ده روز با درمان دارویی درمان برطرف می‌شود، اما اگر بعد از گذشت این مدت بهبودی حاصل نشود، مشورت مجدد با پزشک الزامی است.

شیردهی در صورت ابتلا به برفک ممکن است؟
در صورت ابتلای شما یا نوزاد به برفک، نیازی به توقف در تغذیه‌ی نوزاد نیست. اما چون شیردهی با این شرایط برای مادر و نوزاد آزاردهنده است، لازم است هرچه زودتر برای درمان اقدام شود. حتی اگر کودک شما در طول شیر خوردن کج‌خلق است، شما به شیردهی ادامه دهید. با شروع درمان و فروکش کردن علائم، خیلی زود شیردهی به روال عادی خود بازمی‌گردد. در حین درمان دارویی، رعایت این نکات به تسریع روند بهبودی کمک خواهد نمود:
اجازه دهید پس از شیردهی سینه‌هایتان به‌طور کامل خشک شوند ؛
از سوتین‌های پنبه‌ای که رطوبت را نگه نمی‌دارند استفاده کنید ؛
سوتین‌ها را با آب گرم شسته و در مقابل نور خورشید خشک کنید ؛
و از فرآورده‌های پروبیوتیکی استفاده نمایید.