ختنه با حلقه یا ختنه به روش پلاستیبل | روشها، مزایا و مراقبتهای بعد از عمل هر کدام

ختنه یکی از روشهای رایج جراحی کوچک در کودکان است که برای برداشتن پوست ختنهگاه انجام میشود. یکی از متداولترین شیوههای انجام این عمل، روش حلقه یا پلاستیبل (Plastibell) است که به دلیل ایمنی نسبی، سرعت عمل و کاهش نیاز به بخیه، کاربرد گستردهای دارد. در این روش از یک حلقه پلاستیکی کوچک و استریل استفاده میشود که به دور سر آلت تناسلی قرار گرفته و با نخ مخصوص محکم میشود. در ادامه در مورد روشها مزایا و مراقبتهای پس از ختنه به روش پلاستیبل بیشتر توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالب
- مراحل انجام ختنه به روش پلاستیبل
- آیا ختنه به روش پلاستیبل به بیهوشی نیاز دارد؟
- ختنه به روش پلاستیبل مناسب چه سنی است؟
- بهترین فصل برای انجام ختنه به روش حلقه
- بهترین فصل برای ختنه پلاستیبل
- مزایای ختنه به روش پلاستیبل
- مقایسه ختنه به روش حلقه و کلاسیک
- درد بعد از ختنه چند روز طول میکشد؟
- حلقهی ختنه چند روز بعد میافتد؟
- عوامل موثر در زمان افتادن حلقه
- مراقبتهای بعد از ختنه با پلاستیبل
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مراحل انجام ختنه به روش پلاستیبل
ختنه به روش حلقه و پلاستیبل طی مراحل زیر انجام میشود:
۱. ابتدا آلت تناسلی کودک ضدعفونی و بیحس میشود.
۲. پزشک حلقه پلاستیکی متناسب با اندازه آلت را انتخاب میکند.
۳. حلقه در زیر پوست ختنهگاه قرار میگیرد و با نخ جراحی بسته میشود.
۴. بخش اضافی پوست بالای حلقه بریده میشود.
۵. حلقه تا چند روز باقی میماند و بهطور طبیعی همراه با خشک شدن پوست اضافی، بین ۷ تا ۱۰ روز بعد میافتد.
بیشتر بخوانید: ختنه نوزاد پسر، انتخاب بهترین روش
آیا ختنه به روش پلاستیبل به بیهوشی نیاز دارد؟
خیر، ختنه به روش پلاستیبل (حلقه) معمولاً با بیهوشی عمومی انجام نمیشود، بلکه از بیحسی موضعی استفاده میگردد.
روشهای رایج بیدردی در این عمل عبارتند از:
- بیحسی موضعی تزریقی: تزریق مقدار کمی داروی بیحسی (مثل لیدوکائین) در اطراف آلت. این روش رایجترین روش است و معمولاً کافی میباشد.
- بیحسی سطحی (موضعی) با پماد یا قطره :گاهی از پماد یا کرمهای بیحسی قبل از تزریق یا به تنهایی استفاده میشود.
- بیهوشی عمومی (فقط در موارد خاص) :در نوزادان و شیرخواران تقریباً انجام نمیشود. در کودکان بزرگتر (مثلاً بالای ۲ سال) یا کودکانی که همکاری نمیکنند، ممکن است پزشک ترجیح دهد عمل با بیهوشی عمومی یا آرامبخشی کوتاه انجام شود.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر ختنه در تهران کیست؟ + لیست ۱۰ دکتر برتر
ختنه به روش پلاستیبل مناسب چه سنی است؟
ختنه به روش پلاستیبل بیشتر برای نوزادان و شیرخواران توصیه میشود، زیرا در این سنین هم انجام عمل آسانتر است و هم روند بهبود سریعتر پیش میرود.
این روش از چند روزگی تا حدود ۱۲–۱۸ ماهگی بهترین زمان برای استفاده از پلاستیبل است. در نوزادان زیر ۶ ماه، خونریزی و عوارض بعد از عمل بسیار کمتر است و حلقه بهراحتی میافتد.
پس از ۱۸ ماهگی (بهخصوص بالای ۲ سال)، این روش کمتر توصیه میشود؛ زیرا پوست ضخیمتر میشود، احتمال گیر کردن حلقه بالاتر میرود و کودک ممکن است همکاری نکند. در این سنین معمولاً روشهای جراحی با بخیه انتخاب میشود.
بهترین فصل برای انجام ختنه به روش حلقه
انتخاب بهترین زمان ختنه نوزاد با روش پلاستیبل (حلقه) بیشتر به شرایط بهداشتی، دمای محیط و مراقبت بعد از عمل مربوط میشود، نه به محدودیت پزشکی مستقیم. با این حال تجربه پزشکان نشان میدهد که بعضی فصلها شرایط بهتری برای بهبود کودک فراهم میکنند:
بهترین فصل برای ختنه پلاستیبل
-
بهار و اوایل تابستان
هوا معتدلتر است، تعریق و گرمای شدید کمتر از اواسط تابستان میباشد.
بهبود زخم سریعتر انجام میشود و احتمال عفونت کاهش مییابد.
-
پاییز
دمای هوا مناسب و تعریق کمتر است.
پوشک یا لباس کودک کمتر مرطوب میشود، بنابراین زخم راحتتر خشک میماند.
فصلهای با شرایط دشوارتر
-
تابستان خیلی گرم:
تعریق زیاد و پوشک مرطوب میتواند باعث دیرتر افتادن حلقه یا افزایش احتمال عفونت شود.
-
زمستان سرد:
نیاز به لباسهای چند لایه و پوشک ضخیم ممکن است تهویه ناحیه را کم کند و روند بهبود را کندتر سازد.
مزایای ختنه به روش پلاستیبل
بعضی از مزایای ختنه به روش حلقه عبارت است از:
- کاهش احتمال خونریزی نسبت به روش سنتی.
- نیاز نداشتن به بخیه.
- سرعت بیشتر انجام عمل.
- ظاهر مرتب و یکنواخت پس از افتادن حلقه.
معایب و عوارض احتمالی
برخی از مشکلات ختنه به روش حلقه عبارت است از:
- باقی ماندن حلقه بیش از ۱۰ روز و نیاز به بررسی پزشک.
- احتمال عفونت در محل ختنه اگر بهداشت رعایت نشود.
- تورم و قرمزی موقت که معمولاً طی چند روز برطرف میشود.
- در موارد نادر، سایز نامناسب حلقه میتواند مشکلاتی ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: اگر ختنه نکنیم چه میشود؟
مقایسه ختنه به روش حلقه و کلاسیک
در ادامه ختنه به روش حلقه را با روش کلاسیک مقایسه کردهایم:
روش کلاسیک |
روش پلاستیبل (حلقه) |
ویژگیها |
بریدن پوست اضافی و بخیهزدن |
قرار دادن حلقه پلاستیکی و بستن با نخ، افتادن حلقه بعد از چند روز |
نحوه انجام |
کمی طولانیتر به دلیل بخیه |
سریعتر و سادهتر |
زمان انجام عمل |
احتمال خونریزی بیشتر |
خونریزی بسیار کم یا ناچیز |
خونریزی |
دارد |
ندارد |
نیاز به بخیه |
در هر سنی قابل انجام است |
بیشتر برای نوزادان و شیرخواران (تا حدود ۱۸ ماهگی) |
سن مناسب |
بسته به مهارت جراح، ممکن است ناهموار باشد |
معمولاً یکنواخت و مرتب |
ظاهر پس از عمل |
در صورت رعایت بهداشت پایین است |
احتمال عفونت اندک ولی وجود دارد، بهویژه اگر حلقه دیر بیفتد |
خطر عفونت |
۷ تا ۱۴ روز |
۷ تا ۱۰ روز (همراه با افتادن حلقه) |
مدت بهبود |
شستشو و استفاده از پماد؛ نیاز به توجه به بخیهها |
خشک نگه داشتن محل؛ مراقبت از حلقه تا زمان افتادن |
مراقبتهای بعد از عمل |
احتمال خونریزی و نیاز به بخیه |
محدودیت سنی؛ احتمال نیفتادن یا گیر کردن حلقه در موارد نادر |
معایب |
امکان انجام در سنین بالاتر؛ بدون جسم خارجی باقیمانده |
خونریزی کم، نیاز نداشتن به بخیه، سرعت بالا |
مزایا |
درد بعد از ختنه چند روز طول میکشد؟
درد بعد از ختنه به روش پلاستیبل معمولاً خفیف تا متوسط است و بیشتر در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول شدت دارد. پس از آن، ناراحتی کودک به تدریج کاهش پیدا میکند.
- در روزهای اول ممکن است کودک بیقراری کند یا موقع ادرار کردن احساس سوزش داشته باشد.
- معمولاً درد و تورم خفیف طی ۳ تا ۵ روز بهبود مییابد.
- افتادن حلقه معمولاً در روز هفتم تا دهم رخ میدهد و پس از آن کودک تقریباً بدون درد خواهد بود.
- در صورت طولانی شدن درد شدید، قرمزی زیاد، خونریزی یا خروج ترشحات چرکی باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
بیشتر بخوانید: ختنه با لیزر، با روش و مزایای آن آشنا شوید
حلقهی ختنه چند روز بعد میافتد؟
حلقه ختنه در روش پلاستبل معمولاً بین ۷ تا ۱۰ روز پس از عمل به طور طبیعی میافتد. در برخی موارد ممکن است زودتر (۵ روز) یا دیرتر (تا ۱۴ روز) بیفتد که اگر همراه با درد یا تورم غیرعادی نباشد، جای نگرانی ندارد.
عوامل موثر در زمان افتادن حلقه
سن کودک:
- در نوزادان کوچکتر، حلقه معمولاً سریعتر (۵ تا ۷ روز) میافتد.
- در کودکان بزرگتر ممکن است دیرتر بیفتد.
اندازه حلقه انتخابشده:
- اگر حلقه دقیقاً متناسب با اندازه آلت باشد، افتادن آن در زمان طبیعی انجام میشود.
- حلقه بزرگتر یا کوچکتر از حد لازم ممکن است دیرتر یا سختتر جدا شود.
روند خشک شدن پوست ختنهگاه:
- هرچه پوست سریعتر خشک شود، حلقه زودتر جدا میشود.
- رطوبت زیاد یا عدم تهویه مناسب در پوشک میتواند روند افتادن حلقه را طولانی کند.
میزان حرکت و اصطکاک:
- حرکت زیاد، سایش پوشک یا فشار روی حلقه میتواند بر سرعت جدا شدن آن تاثیر بگذارد.
مراقبتهای بعد از عمل:
- رعایت بهداشت، خشک نگه داشتن محل و استفاده از پمادهای تجویزشده به افتادن طبیعی حلقه کمک میکند.
اگر حلقه تا ۱۰ روز نیفتاده باشد اما هیچ علامت غیرطبیعی وجود نداشته باشد، معمولاً پزشکان تا ۱۴ روز صبر میکنند. اما در صورت مشاهده قرمزی شدید، ترشح چرکی، تورم زیاد یا باقی ماندن حلقه پس از دو هفته باید حتماً به پزشک مراجعه کرد.
بیشتر بخوانید: مراقبت بعد از ختنه نوزاد، توصیه و اقدامات لازم
مراقبتهای بعد از ختنه با پلاستیبل
- تعویض منظم پوشک و خشک نگه داشتن محل ختنه.
- استفاده از پماد آنتیبیوتیک طبق تجویز پزشک.
- پرهیز از فشار یا دستکاری حلقه.
- مراجعه به پزشک در صورت خونریزی شدید، ترشح چرکی یا نیفتادن حلقه پس از ۱۰ روز.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
پس از ختنه به روش حلقه (پلاستبل)، بیشتر نوزادان و کودکان بدون مشکل خاصی بهبود پیدا میکنند. با این حال در برخی شرایط، مراجعه به پزشک ضروری است. مواردی که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند:
- خونریزی غیرطبیعی یا شدید (بیشتر از چند قطره یا بند نیامدن با فشار ملایم).
- تورم زیاد یا افزایش قرمزی اطراف آلت که هر روز بیشتر شود
- ترشح چرکی یا بوی بد از محل ختنه.
- تب یا بیقراری شدید کودک پس از عمل.
- مشکل در ادرار کردن (ادرار نکردن طی ۶–۸ ساعت یا درد شدید هنگام ادرار).
- نیفتادن حلقه پس از ۱۰ تا ۱۴ روز یا گیر کردن حلقه به شکلی که باعث فشار و تغییر رنگ پوست شود.
- تیره یا سیاه شدن نوک آلت که میتواند نشانه کاهش خونرسانی باشد.
بررسیهای معمولی پس از ختنه
- پزشکان معمولاً توصیه میکنند کودک ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از ختنه یک بار معاینه شود تا روند بهبود و قرارگیری حلقه بررسی گردد.
- حتی اگر مشکلی دیده نشود، در صورتی که حلقه بیش از ۱۰ روز در محل باقی بماند، بهتر است معاینه انجام شود.
سخن پایانی
ختنه به روش حلقه (پلاستیبل) یکی از پرکاربردترین شیوهها برای نوزادان و کودکان خردسال است. این روش به دلیل کاهش خونریزی، سرعت عمل و ظاهر زیبای نهایی مورد توجه پزشکان و والدین قرار گرفته است. با رعایت دقیق مراقبتهای پس از عمل، اغلب کودکان بدون مشکل بهبود مییابند و حلقه به طور طبیعی جدا میشود.