در مورد سلامت زنان، نکات مهم

یک زن، هرچه نسبت به ساختار جسمانی (بدن زنان) و روانی خود آگاه باشد، سلامت بیشتری را تجربه می کند. به همین منظور و در ادامه، حقایقی را در مورد سلامت زنان معرفی می کنیم که شناخت آنها کمکی می باشد برای اینکه زنان نقش خود را در بهبود وضعیت سلامتشان درک کرده و در مسیر سلامتی قرار بگیرند :

نشاط و سلامت عمومی
پایه و اساس سلامت زنان و نشاط، همواره همان اصولیست که همه ما کم و بیش با آنها آشنا هستیم. عواملی مانند تغذیه سالم، ورزش کردن، حفظ وزن مطلوب و سالم نگه داشتن قلب. بطور مثال، اگر زنی نتواند وزن خود را متعادل نگه دارد بیماری هایی نظیر دیابت، فشار خون بالا و مشکلات قلبی عروقی، به سراغش خواهند رفت.
به همین منظور با رعایت رژیم غذایی سالم و مغذی و انجام فعالیت های بدنی، می تواند وزن خود را کنترل کرده و عوامل آسیب رسان برای یک زندگی شاد و سالم را به حداقل برساند. سیگار کشیدن برای تمام افراد، در هر سن و با هر جنسیتی مضر می باشد که زنان هم از این قاعده جدا نیستند. متاسفانه امروزه شاهد سیگار کشیدن تعداد زیادی از زنان، علیرغم هشدارهای فراوانی هستیم که به آن ها در این باره داده می شود، خطرات جدی مانند ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی عروقی ناشی از مصرف سیگار. به عبارتی سبک زندگی سالم، کلید گشوده شدن درهای سلامت جسم و روان زنان محسوب می شود. سبکی که عاری از عادت های ناسالم بوده و عادت های مفیدی مانند عادت های سالم غذایی، رفتاری و تفکرات خوشبینانه و سازنده، در آن جاری باشند.

ساختار بدنی زنان
حقایقی در مورد سلامت زنان، با توجه به اینکه زنان امروزی فعالیت های بدنی مانند ورزش کردن را بیشتر تجربه می کنند لازم است اطلاعات کافی راجع به چگونگی ساختار بدنی خود هم داشته تا بتوانند مراقبت های خوبی از بدن خود داشته باشند. مثلا آسیب های بدنی که به زنان و مردان در طول دوره ورزش کردن وارد می شود متفاوت است.
عضلات عقب ران زن ها در مقایسه با مردان ضعیف تر بوده و به دلیل داشتن باسن های بزرگ تر نسبت به مردان فشار وارده به زانوهایشان بیشتر از مردان است. زن ها پیکره بدنی کوچکتری نسبت به مردان دارند، حجم عضلات و فشردگی استخوان هایشان کمتر است و درصد چربی بیشتری در بدنشان وجود دارد. زنان بیشتری در مقایسه با مردان در اثر بیماری های قلبی می میرند در حالیکه دیرتر از مردان، با مشکلات قلبی عروقی مواجه می شوند. زنان برای مراقبت بیشتر از سلامت قلب خود، بایست نشانه های مربوط به عدم سلامت قلب را شناخته و به محض مشاهده نشانه ها به پزشک مراجعه کنند.

دستگاه تولید مثل در زنان
نظر به اینکه دستگاه تولید مثل در طول زندگی یک زن، نقش بسیار مهمی ایفا می کند نیاز است که زنان توجه خاصی به سلامت آن داشته باشند. دستگاه تولید مثل زنان شامل رحم، لوله های رحم، دهانه رحم، تخمدان ها و دستگاه تناسلی می باشد. اگرچه سینه های زنان را نمی توان بخشی از دستگاه تولید مثل آن ها قلمداد کرد اما به دلیل نقش زیادی که در دوران بارداری و پس از زایمان ( مانند شیر دادن به نوزاد ) در زندگی زنان دارد، بهتر است توجه به سلامت سینه ها را هم در زنان، بسیار مورد توجه قرار دهیم.
اگرچه کارکرد اصلی دستگاه تناسلی زنان در باروری و شیردادن آنهاست اما در تمام زندگی زنانه آنها، نقش موثر و عمیقی دارد. به دلیل پیچیده بودن دستگاه تولید مثل، زنان مشکلات و ناراحتی های زیاد و گسترده ای را در این ناحیه تجربه می کنند. بیماری های عفونی و قارچی ناحیه تناسلی، فیبروم های رحمی و کیست های تخمدان، از این دست مشکلات هستند. چنانچه زنی بخواهد جهت توجه بیشتر به سلامت خود انتخابی داشته باشد، بهتر است نسبت به حفظ سلامت دستگاه تولید مثل خود غافل نشود.
تعداد جراحی های زیادی هستند که در آنها زنان اقدام به برداشتن رحم خود بنا به دلایل پزشکی می کنند. عملی که فرصت تجربه قاعدگی های مجدد و باردار شدن را از آنها می گیرد درحالیکه برخی از این زنان هنوز مادر شدن را تجربه نکرده اند. بر این اساس توصیه می شود که زنان با دقت بسیار، بیماری های مربوط به دستگاه تولید مثل خود را دنبال کرده و فقط در صورتی اقدام به برداشتن رحم خود کنند که این کار بهترین درمان موجود برای وضعیت سلامت زنان باشد.

هورمون های زنانه
حقایقی در مورد سلامتی زنان، هورمون یک ماده شمیایی است که از عضوی در بدن ترشح شده و از طریق مایعات بدن، وارد بافت دیگری می شود. در واقع، هورمون ها ماهیت پیغام رسانی به اعضاء بدن را دارند. بیشتر هورمون ها بخصوص آن گروه از هورمون ها که رشد و رفتار ما را تحت تاثیر قرار می دهند، در بدن هر دو جنس زن و مرد وجود دارند. با این حال تاثیر این هورمون ها در بدن زنان بیشتر بوده و در واقع زنان با طوفان یا امواج قابل توجهی از جریانات هورمونی، زندگی می گذرانند. برخی از هورمون ها نقش ویژه ای در بدن زنان به عهده دارند. هورمون های جنسی آن ها که از تخمدان هایشان ترشح می شود، نه تنها در رشد، حفظ و ترمیم بافت های تولید مثل نقش دارند، بلکه بر سایر بافت های بدن مثل حجم استخوان ها هم تاثیر می گذارند.
این موضوع، برای زنانی که به دنبال حجم کمتر چربی در بدن خود هستند مانند زنان ورزشکار، مدل های تبلیغاتی، مانکن ها و رقصنده های رقص باله یا زنانی که در مورد تغذیه خود دغدغه زیادی دارند، چالش برانگیز خواهد بود. بدن زنانی که چربی کمی دارند چندان قادر به تولید هورمون های جنسی نیست. به همین دلیل چرخه قاعدگی در آن ها متوقف شده، پوکی استخوان و شکنندگی آن به سراغشان آمده و شرایطی مشابه دوران یائسگی در بدن خود تجربه می کنند. پس از یائسه شدن، بدن زنان هورمون های استروژن و پروژسترون بسیار کمی تولید می کند و نشانه های یائسگی و عوارض ناشی از آن، برای برخی زنان مشکل ساز می شود.

در چنین مواقعی
توصیه برخی پزشکان، هورمون درمانی می باشد تا عوارض یائسگی از میان برداشته شود. هرچند این نوع از درمان هم برای کوتاه مدت خوب است زیرا در بلند مدت می تواند فرد درمانجو را در معرض ابتلا به بیماری های قلبی یا سرطان سینه قرار دهد. مشکلات هورمونی زنان، تنها به هورمون های جنسی ختم نمی شود. در واقع، نوسانات هومونی زنان، آنها را بطور جدی دچار بیماری های تیروئید می کند. کم کاری و پرکاری تیروئید در زنان، در مقایسه با مردان شیوع خیلی بیشتری دارد.

سرطان در زنان
حقایقی در مورد سلامتی زنان، سرطان های رایج در میان زنان را نه تنها سرطان های مربوط به اندام های زنانه آنها مانند سرطان رحم، سرطان دهانه رحم، تخمدان ها و سینه تشکیل می دهد بلکه ابتلا به سرطان هایی نظیر پانکراس، روده بزرگ و ریه هم در زنان، شیوع قابل توجهی دارد. سرطان سینه در میان زنان، دومین رتبه را در مرگ و میر آنها به خود تعلق داده است. نکته ای که در مورد سرطان سینه دانستنش ضرورت دارد این است که هرچه این سرطان زودتر و در مراحل آغازین تشخیص داده شود، میزان موفقیت درمان و خلاصی از مرگ بیشتر می شود. زمان تشخیص این سرطان، چگونگی روند درمان را تعیین می کند. به این ترتیب، اهمیت انجام معاینات منظم سینه و نیز ماموگرافی های به موقع (پرتونگاری سینه)، هرچه بیشتر مشخص می شود. همچنین آگاه بودن به پیشینه خانوادگی در این مورد ضروریست زیرا در صورت وجود ژن سرطان زا در پیشینه خانوادگی زنان، احتمال ابتلای آنها به سرطان سینه افزایش می یابد.
در ادامه
سرطان دیگری که به قاتل خاموش هم شهرت دارد زیرا در مراحل اولیه ابتلا چندان قابل تشخیص نمی باشد، سرطان تخمدان می باشد. اگرچه زنان در هر سنی می توانند به سرطان تخمدان دچار شوند اما ابتلا به این سرطان با بالا رفتن سن افزایش یافته و در زنانی که سابقه سرطان تخمدان در خانواده آنها به چشم می خورد، احتمال ابتلا به این نوع از سرطان بطور قابل توجهی تقویت می شود. سرطان روده بزرگ یکی دیگر از بیماری های شایع در زنان است که معمولا این سرطان بعد از ۵۰ سالگی افراد را درگیر می کند.
زنانی که سابقه سرطان های رحم، سینه و تخمدان را دارند برای ابتلا به این سرطان هم آمادگی بیشتری خواهند داشت. به همه زنان بالای 50 سال توصیه می شود معاینات و آزمایش های لازم را در این باره انجام دهند. نتایج حاصل از تحقیقات در این زمینه حاکی از آن است که رژیم های غذایی سرشار از میوه و سبزیجات که سرشار از آنتی اکسیدان هستند به پیشگیری از سرطان روده بزرگ و سایر سرطان ها در زنان کمک زیادی می کند. سرطان ریه در صدر سرطان های کشنده زنان قرار دارد. با توجه به اینکه سیگار کشیدن از عوامل اصلی ابتلا به این نوع سرطان می باشد بنابراین پرهیز از کشیدن سیگار می تواند زنان را از ابتلا به سرطان ریه تا حد قابل توجهی مصون نگه دارد. ترک سیگار برای برخوردار شدن از سلامت در تمام اعضاء بدن، ضروری محسوب می شود.

دغدغه زیبایی و آرایش کردن
برای بیشتر زنان، آرایش کردن و تلاش برای زیبایی به معنای استفاده از لوازم آرایشی مانند رژلب، خط چشم و موارد مشابه است. در حالیکه زیباتر شدن می تواند شامل فرایندهای درمانی جهت رفع نواقص صورت یا بهود وضعیت ظاهری باشد. متاسفانه بطور سالیانه، حجم زیادی لوازم آرایشی در دنیا تولید می شود که همواره با استقبال زنان مواجه می شود. تنوع لوازم آرایشی و گرایش زنان به سمت انجام اعمال زیبایی، روز به روز درحال افزایش است. آنچه بایست بدانید این است که امروزه نقاط کمی از بدن هستند که فرایندهای درمانی برای بهبود شکل و وضعیت آنها وجود نداشته باشد.

در حال حاضر
برای ترمیم بافت و ساختار پوست، می توان به روش های درمانی مفیدی دسترسی داشت. درمابراسیون (جراحی به قصد لایه برداری از پوست) پیلینگ( پوست گیری-لایه برداری) شیمیایی و تزریق بوتاکس (فلج کردن عضلات زیر پوست) و کلاژن می تواند به رفع خطوط صورت و چین و چروک ها منجر شود. ماه گرفتگی، خال های گوشتی و واریس را به چندین روش می توان از بین برد. برای از بین بردن موهای زائد بدن، لیزر می تواند وسیله بسیار مناسبی باشد و برای درمان کچلی یا ریزش سکه ای و منطقه ای موها، استفاده از دارو و انجام عمل جراحی، توصیه می شود. لیپوساکشن، روش کاربردی خوبی برای از بین بردن لایه های چربی زیر پوست به شمار می آید.
در پیکر تراشی که به قصد شکل دهی دوباره به بدن یا فرم دهی مجدد آن صورت می گیرد، از روش های فراصوتی و حجم دهی ناشی از لیپوساکشن استفاده می شود. راهکارهایی نظیر کشیدن پوست و اعمال جراحی پلاستیک هم لایه های چربی و پوست را برداشته و با پوست و بافت های تازه جایگزین می کنند. میلون ها زن در سراسر دنیا نسبت به بزرگ یا کوچک کردن سایز سینه های خود اقدام می کنند هرچند این فرایند علیرغم همه گیر شدنش هنوز جای بحث دارد. نسبت به ترمیم بافت سینه بویژه پس از ابتلای زنان به سرطان سینه، اختلاف نظراتی در دنیای پزشکی وجود دارد. به دلیل ماهیت درمانی که تمام این روش های زیبایی در خود دارند، لازم است که زنان پیش از انجام آنها نسبت به تمام فواید و مضراتشان، بخوبی آگاه باشند.

قاعدگی
حقایقی در مورد سلامتی زنان، زنان حدود ۴۰ سال از زندگی خود را با تجربه ی خاص طبیعت زنانه شان، به نام چرخه قاعدگی طی می کنند. در این فرایند، زنان بطور طبیعی مقداری خون و بافت هایی از جداره رحم خود را هر ۲۶ تا ۳۵ روز یک بار تا زمان یائسگی از دست می دهند. هر چرخه قاعدگی به سه مرحله تقسیم می شود. مرحله فولیکولی که در آن، فولیکول رشد و تکامل می یابد. مرحله تخمک گذاری در نیمه این چرخه که فولیکول آزاد می شود و مرحله لوتئال که به معنای فعالیت جسم زرد در تخمدان می باشد و جداره رحم، خود را برای دریافت فولیکول بارور شده، آماده می کند.
چنانچه فولیکول، بارور نشده باشد جداره رحم تخریب شده و ریزش می کند و قاعدگی زن آغاز می شود. در ادامه هم کل فرایند، تکرار می شود. بیشتر زنان در نیمه اول این چرخه، ناراحتی یا مشکل خاصی را تجربه نمی کنند اما زمانیکه فولیکول آزاد می شود دردهایی مانند دردهای لگنی را تجربه می کنند. در طول مرحله دوم چرخه قاعدگی، ممکن است زنان سندروم پیش از قاعدگی را تجربه کنند. از نشانه های آن می توان به انقباضات عضلات که در قاعدگی به سراغشان می آید اشاره کرد که در آستانه شروع قاعدگی خود بایست با آن دست و پنجه نرم کنند. تقریبا 70 تا 90 درصد زنان با چالش سندروم پیش از قاعدگی مواجه می شوند. از نشانه های این سندروم می توان به زودرنجی، عصبانیت، انقباض عضلات، ورم بدن و سردرد اشاره کرد. شرایط تقریبا سختی که می تواند دغدغه زنان شود.

هر مرحله از این چرخه در زنان
بوسیله هورمون های بدنشان کنترل می شود که ترشح متعادل این هورمون ها به سلامت کلی بدن زنان وابسته می باشد. بطور مثال کاهش وزن شدید می تواند منجر به توقف این چرخه در بدن زن شود. همچنین اختلالات دیگری هم می توانند منجر به توقف، دردناک شدن، خونریزی شدید یا طولانی شدن بیش از حد دوره قاعدگی در زنان شوند.
عواملی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک و آندومتریوز که نیاز به سنجش های پزشکی و درمان های مربوطه دارند. با این حال، قاعدگی زنان و از دست دادن خون زیاد در مورد برخی از آن ها، در بدن بیماران مبتلا به هموکروماتوز (بیماری ژنتیکی ناشی از افزایش جذب آهن) مثبت عمل کرده و از طریق خون زیادی که از بدنشان دفع می شود، آهن موجود در بدن آنها کم شده و به این ترتیب، نیاز به درمانی برای خارج کردن آهن زیادی از بدنشان نخواهند داشت.

روابط جنسی
روابط جنسی زنان بوسیله نگرش ها و تجربیاتشان، برای آنها مفهوم سازی می شود. یک زن در طول دوران زندگیش با تغییر و تحولات زیادی روبرو می شود که این تغییرات نه تنها جسمش، بلکه باورها و سبک زندگیش را نیز در بر می گیرند. هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون تاثیر عمیقی بر کیفیت زندگی جنسی زنان دارند. هورمون جنسی دیگری که بدن زنان تولید می کند تستسترون می باشد که برای برانگیختگی جنسی زنان لازم می باشد. میل جنسی انسان ها وابسته به جریان تولید مثل آنها نیست و زنان نه تنها به دلیل باردار شدن بلکه جهت پاسخگویی به امیال جنسی خود هم، می توانند رابطه جنسی برقرار کنند. عوامل موثر بر کم و زیاد شدن برانگیختیگی جنسی در زنان چندان شناخته شده نیستند. برخی از زنان با مشکلاتی در رابطه با برانگیختگی جنسی خود مواجه هستند.
این مشکلات می تواند مواردی مانند پایین بودن میزان میل جنسی، اجتناب از برقراری رابطه جنسی و درد و انقباضات شدید در حین رابطه جنسی باشد. ورزش و تحرک جسمانی می تواند عامل تقویتی در برانگیختگی جنسی زنان محسوب شود درحالیکه ابتلا به بیماری های مزمنی نظیر سرطان، دیابت، آرتروز (التهاب مفاصل)، بیماری های قلبی عروقی، افسردگی و بیماریهای روانی می توانند مانع از برانگیختگی جنسی زنان شود. در این میان تاثیر برخی داروها را در کاهش یا سرکوب برانگیختگی جنسی نباید منکر شد مانند آرام بخش ها. پس از موفقیت داروی سیلدنافیل ( ویاگرا ) و داروهای مشابه دیگر در رفع اختلال نعوذ مردان، مطالعات و تحقیقات برای بدست آوردن دارویی جهت بهبود جریان خون داخل واژن و ناحیه تناسلی زنان که بتواند برانگیختگی جنسی را در آنها بهبود بخشد، رو به گسترش می باشد.

باردار شدن، پیشگیری از بارداری و ناباروری
حقایقی در مورد سلامتی زنان، بارداری به معنای توانایی زن در حاملگی و به دنیا آوردن بچه است. بیشتر زنان تمایل دارند که بارداری خود را در هر زمان و به خواست خود بتوانند کنترل کنند. زنان بسیاری در دنیا، برای اجتناب از بچه دار شدن، روش های مختلف ضد بارداری را در دستور کار خود قرار داده اند. در شرایط مساعد، پیشگیری از بارداری مسوولیتی است که هر یک از طرفین بایست خود را نسبت به آن متعهد بداند. روشی که برای جلوگیری از باردار شدن اعمال می شود، انتخابی است که زن و مرد، هردو بایست با آن موافق باشند. زنان در بیشتر مواقع، با انتخاب هایی که در این مورد دارند مسوولیت را به عهده می گیرند.
قرص ضد بارداری، اسپرم کش، دیافراگم و سرپوش ضدبارداری، ایمپلنت پیشگیری از بارداری، وسیله داخل رحمی ( IUD) و روش اجتناب از رابطه جنسی با سنجش دوره تخمک گذاری، از جمله این روش هاست. بطور کلی، روش هایی که مدت طولانی تری کاربرد دارند مانند مصرف قرص ضد بارداری، ایمپلنت پیشگیری از بارداری و وسیله داخل رحمی، این آزادی عمل را به زنان می دهند که در فرصت کافی و بدون تصمیمات عجولانه که درست پیش از رابطه جنسی گرفته می شود و آنها را به سمت استفاده از کاندوم های زنانه یا اسپرم کش سوق می دهد، از این روش ها که درصد موفقیت بیشتری هم دارند، بهره ببرند. هر زنی که به دنبال پیشگیری از بارداری می باشد، بایست بهترین روش مناسب با وضعیت خود را پیدا کند.

روشی که زنان برای باردار نشدن خود انتخاب می کنند، روش ایمنی هم برای حفظ سلامتی آنها در برابر بیماریهای آمیزشی نظیر ایدز باشد.

ناباروری
در برابر بارداری، ناباروری زنان یعنی عدم توانایی آنها در حاملگی و به دنیا آوردن بچه، موضوعی قابل توجه است. ناباروری یکی از عمده مشکلات میان زوجین می باشد که در مورد زنان پس از ۳۵ سالگی، بیشتر به چشم می خورد. جدا از موضوع سن زنان، زوجینی که برای بچه دار شدن اقدام می کنند اما نتیجه ای برایشان در بر ندارد، بایست زیر نظر متخصص ناباروری، دلایل این مساله را بررسی و در صورت امکان، اقدام به رفع آن کنند. دلایل موجود برای ناباروری زوجین، گستره وسیعی می تواند داشته باشد. به همین نسبت هم، امروزه روش های درمان ناباروری، گسترش خوبی داشته که می توان به روش هایی نظیر لقاح مصنوعی (IVF)، تزریق اسپرم داخل تخمک (ICSI)، استفاده از اسپرم و تخمک های اشخاص اهدا کننده و بکارگیری رحم جایگزین اشاره کرد که به زوجین نابارور، برای بچه دار شدن کمک می کنند.

بارداری
در بهترین حالت، تمام بارداری ها را می توان از قبل برنامه ریزی کرد. اما در واقعیت، تعداد قابل توجهی از بارداری ها خارج از برنامه زوجین اتفاق می افتد. این بدان معناست که زنان زیادی هستند که بدون آمادگی قبلی، تن به بچه دار شدن می دهند. در واقع این خوب نیست که یک زن درست به هنگام باردار شدن نسبت به فرایندی که در او اتفاق می افتد، آگاه شود. برای اینکه یک زن مادر شدن را با شانسی زیاد برای به دنیا آوردن فرزندی سالم تجربه کند، لازم است که قبل از اقدام به بارداری، نسبت به هر آنچه پیش از بارداری، در حین بارداری و بعد از آن در انتظارش است، آگاهی کافی را بدست آورد.
برای یک زن، داشتن برنامه برای باردار شدن به این معناست که تمام عملکردهای لازم را برای سلامت هرچه بیشتر خود و جنینی که با خود حمل خواهد کرد، انجام دهد. اطلاعاتی که به آنها اشاره خواهیم کرد را می توان بخش مهمی از مطالبی دانست که یک زن پیش از باردار شدن نیاز به دانستن آنها دارد.

سلامت مادر و جنین
آگاه شدن به وجود بیماری های نظیر آسم و تنگی نفس، صرع، افسردگی، لوپوس، دیابت و بیماری های تیروئید که ابتلا به آنها و درمانشان، می تواند سلامت مادر و جنین را تحت تاثیر قرار دهد.
ترک سیگار، زیرا سیگار کشیدن زنان باردار، آنها را در معرض زایمان های پرخطر و تولد نوزادن مرده قرار می دهد.
داروها و عوارض آنها به روی جنین را دانسته و نسبت به توقف داروهای خطرناک اقدام کرده و تدابیر لازم برای درمان های جایگزین را بیندیشد.
انجام آزمایشات و معاینات پیش از زایمان که تعیین کننده سلامت جنین خواهد بود
در نهایت برای زایمان و مسایل روز آخر بارداری خود برنامه ریزی کند. اگرچه بارداری یک دوره نه ماهه می باشد اما سلامت مادر را برای مدت ها بطور جدی تحت تاثیر قرار می دهد.

مادر شدن
حقایقی در مورد سلامتی زنان، زنی که صاحب فرزند می شود، بخش زیادی از زندگی خود را به انجام نقش مادری خود اختصاص خواهد داد. با اینکه دوران باروری یک زن با توجه به ۴۰ سالی که قاعدگی را تجربه می کند تعیین می شود اما نقش مادری او ۶۰ سال از زندگیش را می تواند در بر بگیرد. بیشتر مادران به هیچ قیمتی از سلامت و آسایش فرزندان و گاه نوه های خود غافل نمی شوند. فارغ از سنی که فرزندانشان دارند همیشه یک زن، مسوولیت های مادری خود را اولویت قرار می دهد. یک زن از زمانیکه مادر می شود در برابر سلامتی خود و فرزندان خانواده مسوول می شود. هر یک از ما، زنان سرپرست خانواده بسیاری را می شناسیم که این موضوع نشان می دهد، مادر شدن چه وظیفه سنگینی به دوش مادران می گذارد.

یائسگی
ما از واژه یائسگی برای اشاره به دوره ای از زندگی زنان استفاده می کنیم که بعد از ۴۰ سالگی و نزدیک به ۵۰ سالگی آغاز می شود. چنانچه زنی به مدت یکسال متوالی قاعدگی را تجربه نکند یائسه خوانده می شود. بطور میانگین، زنان در ۵۱ سالگی یائسگی را تجربه می کنند. هرچند بدن آنها پس از ۴۰ سالگی به سمت این فرایند جریان می یابد. به عبارتی، کاهش ترشح هورمون های جنسی، ممکن است سال ها قبل از یائسگی شروع شود. زنان یائسه، بخش بزرگی از جمعیت زنان را در کل دنیا تشکیل می دهند.
می توان گفت زنان، یک سوم از عمر خود را پس از یائسه شدن سپری می کنند. تجربه یائسگی برای زنان تحول بزرگی می باشد زیرا چرخه قاعدگی در بدنشان متوقف شده و دیگر قادر به بارداری نخواهند بود. علاوه بر این، بایست با عوارض ناشی از یائسگی هم دست و پنجه نرم کنند. مواردی نظیر گرگرفتگی، نوسانات خلقی، خشکی واژن، کاهش امیال جنسی، ضعف حافظه، بدخوابی و بی اختیاری ادرار که همراه با یائسگی، به سراغ زنان می آیند. در سال های دور، تصور جامعه این بود که زنان با یائسه شدن پژمرده شده و بایست پایان سرزندگی خود را قبول کنند. اما امروزه راهکارهای درمانی زیادی برای مقابله با عوارض یائسگی وجود دارد و زنان به تجربه یائسگی خود نه به عنوان رکود زندگیشان بلکه تنها یک دوره از طبیعت زندگی زنانه شان، نگاه می کنند.

زندگی پس از تجربه یائسگی
سلامت زنان، شاید در سالیان بسیار دور، زنان برای زندگی پس از دوران یائسگی خود، دغدغه ای نداشتند، زیرا بر این باور بودند که عمرشان رو به سقوط است اما امروزه پس از تجربه یائسگی، زنان می توانند چند دهه به زندگی خود ادامه دهند اگرچه متاسفانه در دهه آخر زندگی خود بیشتر آنها در تنهایی و گاه شرایط سخت زندگی می گذرانند. بیشتر افرادیکه در مراکز نگهداری از سالمندان هستند را زنان تشکیل می دهند. بیشتر این زنان نه تنها با بیماری هایی مانند پوکی استخوان، سرطان و بیماری های قلبی درگیر می شوند بلکه کم شنوایی، ضعف بینایی، ضعف حافظه، آرتروز، بی خوابی، اختلالات جنسی و بی اختیاری دفع هم، سراغشان می آید.
زندگی در تنهایی و بدون فعالیت خاص که شکل زندگی بیشتر زنان در دهه آخر عمرشان است، اگر با تغذیه ناسالم، سیگار کشیدن یا مصرف زیاد و خودسرانه داروها هم همراه شود، شرایط را سخت تر خواهد کرد. شواهد حاکیست هیچوقت برای برخوردار شدن از تاثیرات مثبت یک رژیم غذایی سالم و مغذی، انجام نرمش و حرکات ورزشی، ترک سیگار و عادت های سالم دیگر، دیر نیست. آنچه بیش از گذر طبیعی سن، زنان را درمانده می کند، بیماری هایی است که به آنها دچار می شوند. هیچ راهکاری وجود ندارد که بتواند بالا رفتن سن را متوقف کند اما هر زنی می تواند همواره با یک سبک زندگی سالم، وضعیت سلامت خود را بهتر و بهتر کند.