چگونه تب نوزاد را پایین بیاوریم؟
درمان تب بالای نوزاد استفاده از روش‌های ایمن و مشورت با پزشک را شامل می‌شود. در واقع، استفاده از کمپرس ولرم، مایعات کافی و داروهای تب‌بر مناسب زیر نظر پزشک می‌تواند به بهبود وضعیت نوزاد کمک کند.
درمان تب بالای نوزاد نیاز به مشورت فوری با پزشک دارد. در این وضعیت شما باید لباس‌های سبک و راحت به نوزادتان بپوشانید و دمای خانه را خنک و مطبوع نگه دارید. استفاده از کمپرس ولرم روی پیشانی یا بدن، بدون ایجاد سرمازدگی نیز می‌تواند مؤثر باشد. هم‌چنین، در صورت تجویز پزشک، مصرف داروهای تب‌بر مانند استامینوفن یا ایبوپروفن با دوز دقیق مناسب سن و وزن نوزاد توصیه می‌شود. البته حواس‌تان باشد که به علائم هشداردهنده مانند بی‌حالی، تشنج یا تب طولانی‌مدت توجه کنید و در صورت بروز این موارد، برای جلوگیری از عوارض احتمالی سریعاً نوزاد خود را پیش پزشک ببرید. در این مقاله قصد داریم شما را کاملاً با راه‌های درمان تب نوزاد و موارد احتیاطی لازم آشنا کنیم.
علائم تب در نوزادان
قبل از این‌که بخواهید به درمان تب بپردازید، باید بتوانید علائم آن را تشخیص دهید. علائم تب در نوزادان عبارت است از:
- افزایش دمای بدن تا بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد
- بی‌قراری، گریه مداوم یا ناآرامی
- کاهش اشتها یا تمایل کمتر به شیر خوردن
- خواب‌آلودگی یا بی‌حالی
- پوست داغ یا قرمز
- تعریق یا لرز
- تنفس سریع
- تشنگی بیشتر
- تشنج در موارد شدید یا تب بسیار بالا
- خشکی دهان و لب‌ها
علل تب بالای نوزاد
علل تب بالای نوزاد نیز در درمان آن نقش مهمی دارد. این علل احتمالی عبارتند از:
- عفونت‌های ویروسی: مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا روزئولا
- عفونت‌های باکتریایی: مانند عفونت گوش، ذات‌الریه یا عفونت دستگاه ادراری
- واکنش به واکسیناسیون: تب خفیف تا متوسط پس از تزریق برخی واکسن‌ها
- گرمای بیش از حد بدن: ناشی از پوشاندن لباس‌های زیاد یا دمای بالای محیط
- التهاب ناشی از دندان درآوردن: البته این مورد معمولاً تب بالایی ایجاد نمی‌کند.
- کم‌آبی بدن: کم‌آبی می‌تواند دمای بدن را افزایش دهد.
- عفونت‌های جدی‌تر: مانند مننژیت یا سپسیس
- اختلالات سیستم ایمنی: برخی بیماری‌های نادر ممکن است باعث تب شوند.
- مشکلات متابولیک: مانند اختلال در عملکرد تیروئید
- بیماری‌های ارثی: بعضی از بیماری‌های ارثی موجب التهاب و تب می‌شوند.
درمان تب نوزاد در خانه
برای درمان تب نوزاد در خانه از موارد زیر کمک بگیرید:
- استفاده از کمپرس ولرم: یک حوله تمیز را با آب ولرم مرطوب کرده و روی پیشانی یا بدن نوزاد قرار دهید.
- پوشاندن لباس‌های سبک: لباس‌های نوزاد را سبک و راحت انتخاب کنید تا بدن او به راحتی خنک شود.
- تنظیم دمای محیط: اتاق نوزاد را در دمای ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد نگه دارید.
- تامین مایعات کافی: در صورت تغذیه نوزاد با شیر مادر، دفعات شیردهی را افزایش دهید. به نوزادان بزرگ‌تر نیز می‌توانید آب بیشتری بنوشانید.
- حمام با آب ولرم: نوزاد را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه با آب ولرم شستشو دهید تا دمای بدن او کاهش یابد.
- پرهیز از آب سرد یا یخ: استفاده از آب سرد ممکن است لرز ایجاد کرده و وضعیت را بدتر کند.
- مشاهده علائم دیگر: مراقب علائمی مانند تشنج یا بی‌حالی باشید و در صورت بروز، به پزشک مراجعه کنید.
- اجتناب از دارو دادن بدون تجویز پزشک: از مصرف خودسرانه داروها، به ویژه برای نوزادان زیر سه ماه پرهیز کنید.
- ایجاد آرامش در محیط: استرس نوزاد را با نوازش و آرام کردن او کاهش دهید.
- مشورت با پزشک در صورت ادامه تب: اگر تب نوزاد شما بیشتر از ۲۴ ساعت طول کشید، فوراً با پزشک او مشورت کنید.
درمان تب بالای نوزاد با دارو
درمان تب بالای نوزاد با دارو باید با احتیاط و تنها با مشورت پزشک انجام شود. استامینوفن معمولاً اولین انتخاب برای نوزادان بالای دو ماه است، زیرا به طور ایمن و مؤثر دمای بدن را کاهش می‌دهد. دوز این دارو باید به طور دقیق بر اساس وزن و سن نوزاد تعیین شود و معمولاً به شکل قطره یا شربت تجویز می‌شود. برای نوزادان بالای شش ماه، ایبوپروفن نیز گزینه مناسب دیگری است که علاوه بر کاهش تب، خواص ضد التهابی دارد. با این حال، مصرف آن در نوزادان زیر شش ماه توصیه نمی‌شود. آسپرین نیز به هیچ وجه نباید به نوزادان داده شود، زیرا خطر ابتلا به سندرم ری را بالا می‌برد. این سندرم یک عارضه نادر ولی جدی است که می‌تواند به کبد و مغز آسیب برساند.
درمان تب بالای نوزاد با دارو باید با احتیاط و تنها با مشورت پزشک انجام شود.
در نهایت، درمان دارویی باید با رعایت فاصله زمانی مناسب بین دوزها (معمولاً هر چهار تا شش ساعت) انجام شود و از مصرف هم‌زمان داروهای مختلف نیز پرهیز شود، مگر با دستور پزشک. هم‌چنین شما باید هرگونه واکنش جانبی مانند بثورات پوستی، استفراغ یا بی‌حالی را زیر نظر داشته باشید و در صورت بروز این علائم، مصرف دارو را متوقف کرده و فوراً با پزشک کودک خود مشورت کنید. اگر تب بیش از ۲۴ ساعت ادامه پیدا کند یا نوزاد علائمی مانند تشنج یا بی‌حالی شدید نشان دهد، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
زمانی باید برای درمان تب در نوزاد به پزشک مراجعه کرد که یکی از موارد زیر صادق باشد:
- تب بالای ۳۸ درجه در نوزاد زیر سه ماه: این وضعیت نیاز به بررسی فوری دارد.
- تداوم تب بیش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت: به ویژه اگر با درمان‌های خانگی کاهش نیابد.
- وجود علائم خطرناک: مانند تشنج، بی‌حالی، یا خواب‌آلودگی غیرعادی
- بی‌اشتهایی شدید: عدم تمایل نوزاد به شیر خوردن یا نوشیدن مایعات
- خشکی دهان و کاهش ادرار: این‌ها نشانه‌هایی از کم‌آبی بدن هستند.
- بثورات پوستی همراه با تب: این علائم ممکن است نشانه عفونت جدی باشند.
- تنفس غیرطبیعی: مانند تنگی نفس یا تنفس سریع
- گریه مداوم یا غیرقابل آرام شدن: این نشان دهنده درد یا ناراحتی شدید است.
- تب بالای ۴۰ درجه: این مورد حتماً نیاز به رسیدگی فوری دارد.
- عدم پاسخ به داروهای تب‌بر: در صورت ادامه تب با وجود درمان
پیشگیری از تب در نوزادان
برای پیشگیری از تب در نوزاد خود به توصیه‌های زیر عمل کنید:
- همیشه قبل از لمس نوزاد دستان خود را بشویید.
- وسایل نوزاد، به ویژه اسباب بازی‌هایی که در دهان خود می‌گذارد را نیز به طور مرتب شسته و ضدعفونی کنید.
- نوزاد خود را از تماس با افرادی که علائم بیماری دارند، دور نگه دارید.
- واکسن‌های ضروری را مطابق با برنامه واکسیناسیون نوزاد به او تزریق کنید تا جلوی ابتلای او به بیماری‌های خطرناک را بگیرید.
کلام آخر
درمان تب بالای نوزاد نیازمند توجه دقیق، اقدامات سریع و مشورت با پزشک است. شما باید علاوه بر پایین آوردن تب نوزاد، به علائم هشدار دهنده نیز توجه داشته باشید تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید. پیشگیری از تب با رعایت بهداشت و تقویت سیستم ایمنی نوزاد بهترین راه‌حل برای حفظ سلامت او محسوب می‌شود.