سوختگی پای نوزاد، ای پوشک لعنتی!

پاهای نرم و نازک کوچولوی دوست‌داشتنی‌تان دچار سوختگی ادرار شده است؟ خب! این اصلا خوشایند نیست اما هر مشکلی راهی دارد. اگر راهکارهای درمان خانگی ادرار سوختگی کودک را بدانید، به‌راحتی مشکل را حل و از وخیم‌تر شدن اوضاع پوست او جلوگیری خواهید کرد. ادرار سوختگی همان جوش‌ها و دانه‌های قرمز و آزاردهنده‌ای است که در نواحی مرطوب و گرم پوست بدن ظاهر می‌شود. تحریک‌شدن پوست به این شکل، باعث به‌وجودآمدن برآمدگی روی آن و زبری می‌شود. حدود ۲۰ درصد از مراجعان پزشکان اطفال، دچار این مشکل هستند. بعضی از کودکان، پوست حساس‌تری دارند و بیشتر دچار ادرار سوختگی می‌شوند. اگر مشکلات پوستی دیگری مانند اگزما هم داشته باشند، بروز ادرار سوختگی در آنها محتمل‌تر می‌شود. در این مقاله، از دلایل بروز این مشکل و راهکارهای درمان خانگی ادرار سوختگی کودک خواهید خواند.

۱. عوض‌کردن زودبه‌زود پوشک

یادتان باشد، زمانی که کودک به ادرار سوختگی مبتلا می‌شود، نیاز به تعویض زودبه‌زود پوشک هم بیشتر خواهد شد. پس برای صرفه‌جویی یا از روی بی‌حوصلگی، عوض کردن پوشک بچه را به تعویق نیندازید و این کار را سریع انجام بدهید. نگذارید که ادرار و مدفوع داخل پوشک بماند؛ در این صورت، امکان دارد که مشکل ادرار سوختگی وخیم‌تر شود.

۲. استفاده از برندهای دیگر مواد شوینده

اگر کودک‌تان اغلب دچار ادرار سوختگی می‌شود و از پوشک‌های پارچه‌ای استفاده می‌کنید، باید حواس‌تان به ماده شوینده باشد؛ یعنی شاید پوست کودک به ماده شوینده‌ای حساسیت دارد که با آن پوشک پارچه‌ای را می‌شویید. حذف مواد شیمیایی و عطری از پوشک و پاک‌کننده‌های پای کودک می‌تواند درمان خانگی ادرار سوختگی کودک باشد. ارتباط پوشک و حساسیت پوستی در کودکان را جدی بگیرید.

۳. بازکردن پوشک و تنفس پوستی کودک در نواحی سوخته

اگر کودک‌تان دچار ادرار سوختگی شده است، در ساعاتی از روز، از پوشک برای او استفاده نکنید و او را باز بگذارید. این کار باعث می‌شود ناحیه دچار سوختگی خشک شود و بهبود پیدا کند. استفاده از شورت‌های تنگ از جنس مواد مصنوعی و پلاستیکی هم در صورت ادرار سوختگی اصلا توصیه نمی‌شود.

بهتر است از شورت‌های ۱۰۰‌درصد نخی استفاده کنید تا امکان عبور جریان هوا از آنها وجود داشته باشد و به پوست امکان تنفس بدهید؛ ضمن اینکه، در این صورت، قرمزی و التهاب هم بهبود پیدا می‌کند.

۴. اطمینان از مناسب‌بودن اندازه پوشک

اگر پوشک برای کودک تنگ باشد، امکان دارد که پوستش آسیب بیشتری ببیند و ادرار سوختگی برایش محتمل‌تر خواهد بود. بنابراین، والدین یا پرستاران کودک باید در خرید پوشک به این موضوع دقت کنند و با بزرگ‌شدن کودک، اندازه پوشک را هم بزرگ‌تر انتخاب کنند. استفاده از سایز مناسب پوشک، یکی از مهم‌ترین عوامل جلوگیری از ایجاد حساسیت پوستی است.

۵. استفاده از کرم‌ها و پمادها

کرم‌های ضدسوختگی و پمادهای تسکین‌بخش زیادی برای درمان خانگی ادرار سوختگی کودک وجود دارد. با مراجعه به داروخانه‌ها و فروشگاه‌های مختلف می‌توانید آنها را تهیه کنید. بهتر است به‌دنبال کرم‌ها و پمادهایی باشید که حاوی اکسید روی (zinc oxide) هستند. بعد از تهیه این محصولات، باید لایه‌ای ضخیم از پماد یا کرم را روی زخم کودک بمالید و اجازه بدهید که خشک شود.

۶. انتخاب درست دستمال‌های مرطوب کودک

هرچند که باید ناحیه دچار سوختگی در بدن کودک را تمیز نگه دارید، استفاده از دستمال‌های مرطوب به‌صورت دائمی و روزانه، کار چندان جالبی نیست و می‌تواند التهاب را بیشتر کند. درمان خانگی ادرار سوختگی کودک در این مواقع، استفاده از صابون‌های غیرعطری و آب برای شست‌وشو است. اگر شست‌وشو با آب ممکن نباشد، بهتر است از دستمال‌های غیرعطری برای پاک‌کردن کودک استفاده کنید، یعنی دستمال‌های بدون بویی که از مواد طبیعی ساخته شده‌اند.

۷. کنترل رژیم غذایی کودک

اضافه‌کردن غذای تازه به تغذیه کودک معمولا مزایای زیادی دارد، اما بعضی از مواد غذایی اسیدی مانند مرکبات و گوجه باعث اسیدی‌شدن ادرار و مدفوع کودک می‌شوند و مشکلاتی نظیر ادرار سوختگی را به وجود می‌آورند.

بهتر است رژیم غذایی کودک‌تان را کنترل کنید و مقادیر زیادی از این مواد را در رژیم قرار ندهید. اگر هم مواد اسیدی‌کننده ادرار و مدفوع به رژیم غذایی کودک اضافه می‌شود، بهتر است مراقب وضعیت سوختگی پاها باشید و ببینید که آیا کودک در برابر این مواد واکنشی دارد یا خیر.

۸. استفاده از صابون‌ها و شوینده‌های غیرعطری

مواد معطر موجود در شوینده‌ها و صابون‌ها می‌تواند عاملی مهم در به‌وجودآمدن آزردگی‌های پوستی کودکان باشد. بعضی از کرم‌ها و پمادهای مخصوص کودک یا شست‌وشوی او در وان پر از کف و حباب هم باعث مشکلات پوستی می‌شود. هرچند بیشتر این برندها مدعی‌اند که با پوست کودک سازگاری دارند، اما همیشه این‌طور نیست و باید در انتخاب مواد مختلف بهداشتی دقت کنید.

۹. پرهیز از شست‌وشوی شدید پوست

تمیز نگه‌داشتن کودک و پوشک او مهم است؛ اما اگر کودک دچار ادرار سوختگی شده است باید به‌آرامی و نرمی، نواحی دچار مشکل را برایش شست‌وشو بدهید. شست‌وشوی شدید این ناحیه از پوست (مثلا با لیف) یا مالش آن درحالی‌که خشک است، می‌تواند موجب تشدید التهاب و آزردگی بیشتر پوست کودک شود.

۱۰. شست‌وشوی کودک با آب و جو دوسر

پژوهش‌ها نشان می‌دهد که کلوئید جو دوسر می‌تواند التهاب و آزردگی پوستی ناشی از درماتیت آتوپیک و التهابات پوستی دیگر را کاهش بدهد. این ماده در کم‌شدن التهاب ناشی از ادرار سوختگی هم نقش دارد. حمام‌کردن کودک با جو دوسر می‌تواند به درمان التهاب پوست او کمک کند.

باید این محصول را از داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها تهیه کنید و با اضافه‌کردن این ماده به آب وان حمام، کودک را با آن شست‌وشو دهید. البته شاید چنین محصولی در فروشگاه‌های ایران وجود نداشته باشد اما با خرید جو دوسر، آسیاب‌کردن و اضافه‌کردن آب به آن می‌توانید خودتان این محلول را آماده کنید.

دلایل ابتلا به ادرار سوختگی

ادرار سوختگی نوعی درماتیت تماسی است. درماتیت تماسی زمانی رخ می‌دهد که پوست با چنین محرک‌هایی در تماس قرار می‌گیرد:

ادرار؛

مدفوع؛

پوشک؛

صابون؛

مواد عطری و شیمیایی موجود در پوشک یا پاک‌کننده‌ها (دستمال‌های مرطوب).

عوامل ایجاد ادرار سوختگی

بعضی از کودکان بیشتر از دیگران در معرض ادرار سوختگی قرار می‌گیرند. عوامل زیر می‌تواند باعث ادرار سوختگی شود:

دیربه‌دیر عوض‌کردن پوشک؛

ابتلای کودک به اسهال؛

استفاده کودک از آنتی‌بیوتیک‌ها؛

شیردهی به کودک در طول دوران مصرف آنتی‌بیوتیک؛

استفاده از پوشک تنگ و فشرده؛

شروع به دادن غذاهای حاوی اسید (مانند مرکبات) به کودک؛

وجود مشکلات پوستی مانند اگزما در کودک.

زمان مراجعه به پزشک برای رفع ادرار سوختگی

درمان خانگی ادرار سوختگی کودک

به‌کمک انواع درمان خانگی ادرار سوختگی کودک ، این مشکل رفع می‌شود؛ اما در بعضی از موارد نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد؛ مثلا اگر نشانه‌های زیر دیده شوند، نیاز به مشورت با پزشک برای پیگیری درمان وجود دارد:

تاول؛

تب؛

قرمزی و التهابی که با درمان خانگی ادرار سوختگی کودک از بین نمی‌رود؛

تورم؛

زخم و قرمزی پوست که با ترشح مایعات و چرک همراه است.

ادرار سوختگی گاهی اجتناب‌ناپذیر است. بسیاری از کودکان دست‌کم یک‌ بار به آن دچار می‌شوند. اگر با درمان‌های خانگی نتوانستید این مشکل را رفع کنید، باید به‌فکر مراجعه به پزشک باشید.