ماموگرافی یکی از روشهای استاندارد برای غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان است. با افزایش تعداد زنان دارای پروتز پستان (چه برای بازسازی پس از ماستکتومی و چه برای جراحی زیبایی)، این سوال مطرح میشود که آیا ماموگرافی در این افراد قابل انجام است و آیا دقت تشخیصی آن تحت تأثیر قرار میگیرد؟ این مقاله به بررسی امکان انجام ماموگرافی در زنان دارای پروتز و روشهای بهینه برای دستیابی به نتایج دقیق میپردازد.
پروتز سینه چیست؟
پروتز سینه یا همان ایمپلنت سینه به منظور افزایش حجم سینه و بازسازی آن صورت می گیرد که دارای دو جنبه زیبایی و درمانی می باشد. هدف انجام این عمل زیبایی ایجاد سینه های بزرگتر و حجیم تر و یا جایگزین کردن حجمی از سینه است که به دلایل مختلفی مانند شیردهی، حاملگی، سوء تغذیه، سرطان، ضربه و... از دست رفته است؛ می باشد. بازسازی پستان پس از سرطان سینه و عمل ماستکتومی به جنبه درمانی این روش اشاره دارند. این عمل زیبایی توسط جراح پستان و جراح پلاستیک قابل انجام است.
پروتز چگونه در ماموگرافی تاثیر می گذارد؟
پروتز سینه میتواند تأثیراتی بر روی نتایج ماموگرافی داشته باشد. این تأثیرات شامل موارد زیر است:
تغییر در تفسیر نتایج
پروتزها ممکن است باعث چالشهایی در تفسیر نتایج ماموگرافی شوند. بافت پروتز به دلیل ماهیت آن ممکن است مانع از تشخیص صحیح هرگونه تغییرات خطرناک در بافت سینه شود.
تغییر در نحوه انجام ماموگرافی
در صورتی که فرد دارای پروتز سینه باشد، تکنسینهای تصویربرداری ممکن است روش خاصی برای انجام ماموگرافی انتخاب کنند. آنها ممکن است از روشهای خاص مانند "مکانیسم فشار" و یا "وضعیت خاص" برای کاهش فشار بر روی پروتز و به حداقل رساندن ناراحتی بیمار استفاده کنند.
استفاده از تکنیکهای پیشرفته
برخی از مراکز تصویربرداری ممکن است از تکنیکهای ماموگرافی دیجیتال یا ماموگرافی سهبعدی (فتوگرافی دیجیتال و توموسنتز) استفاده کنند که میتواند در تشخیص دقیقتر و بهتر تغییرات بافت سینه مؤثر باشد، مخصوصاً در افرادی که پروتز دارند.
افزایش احتمال نتایج مثبت کاذب
وجود پروتز ممکن است منجر به افزایش احتمال نتایج مثبت کاذب شود، بدین معنا که ممکن است نتایج نشاندهنده وجود یک مشکل در سینه باشد در حالی که در واقع چنین مشکلی وجود ندارد.
بررسیهای اضافی
در برخی موارد، اگر نتایج ماموگرافی نامشخص باشد یا وضعیت مشکوکی مشاهده شود، پزشک ممکن است به انجام بررسیهای اضافی مانند سونوگرافی یا MRI توصیه کند تا اطمینان حاصل کند که هیچ مشکلی وجود ندارد.
تاریخچه پزشکی
مهم است که هنگام انجام ماموگرافی، تکنسین و پزشک را از وجود پروتز آگاه کنید. این اطلاعات به آنها کمک میکند تا پروسهی تصویربرداری را به شکل مناسبی برنامهریزی کنند و نتایج را بهتر تحلیل کنند.
پیگیری منظم
با وجود پروتز سینه، توصیه میشود که نظارت منظم بر وضعیت سینه و انجام ماموگرافیهای دورهای ادامه یابد، زیرا شناسایی زودهنگام تغییرات میتواند تاثیر عمدهای در درمان بیماریهای احتمالی داشته باشد.
در نهایت، اگر کسی با پروتز سینه قرار است ماموگرافی انجام دهد، بهتر است پیش از انجام آن با پزشک و تکنسین مربوطه مشورت کند تا با جزئیات پروسه آشنا شده و هر گونه نگرانی خود را مطرح کند.
آیا ماموگرافی می تواند به پروتز سینه آسیب برساند؟
اما سوال مهم این است که ماموگرافی تاثیری روی پروتز سینه دارد و می تواند به آن آسیب برساند یا خیر؟ در ادامه این موضوع مهم را با یکدیگر بررسی می کنیم:
-
پخش کردن کپسول فیبری در اطراف پروتز ممکن است سبب تغییر شکل آن ها بشود و بافت پستان را نرم تر کند؛ اما دقت کنید که هیچ تضمینی وجود ندارد که هر دو پستان به یک اندازه تحت تاثیر قرار گرفته و تغییر کنند.
-
وقتی پروتز را از روی بافت سینه کنار می زنند، ممکن است احساس درد آزاردهنده ای در بیمار ایجاد شود.
-
اینکه ماموگرافی سبب پارگی پروتز شود به صورت نادر اتفاق می افتد؛ اما در صورتی که قبلا پروتز پاره شده یا نشست داشته است، ماموگرافی می تواند باعث پخش شدن بیشتر سیلیکون یا آب نمک پروتز به بافت پستان شود.
-
شایان به ذکر است که بعضی وقت ها پارگی پروتز به وسیله ماموگرافی تشخیص داده می شود اما این روش برای این تشخیص مناسب نیست و باید به جای آن از MRI استفاده کرد.
-
قبل از انجام ماموگرافی حتما رادیولوژیست را از وجود پروتز مطلع کنید.
-
برخی توصیه کرده اند که افرادی که دارای پستان های پروتزی می باشند به جای استفاده از ماموگرافی از پستان ها، به وسیله پرتو های اشعه ایکس تصویر برداری کنند.
-
افرادی که دارای ایمپلنت پستان می باشند باید ماموگرافی غربالگری منظم را به صورت توصیه شده انجام دهند.
نحوه انجام ماموگرافی با پروتز
ماموگرافی در افراد با پروتز سینه نیاز به رویکرد خاصی دارد تا اطمینان حاصل شود که تصویربرداری به بهترین شکل انجام میشود و نتایج دقیقتری بهدست میآید. در ادامه، مراحل انجام ماموگرافی با پروتز سینه به صورت مرحله به مرحله شرح داده شده است:
1. مشاوره اولیه
قبل از انجام ماموگرافی، حتماً به پزشک و تکنسین بگویید که پروتز سینه دارید. این اطلاعات به آنها کمک میکند تا پروسه را برنامهریزی کنند.
2. ثبت اطلاعات پزشکی
تکنسین ممکن است از شما بخواهد که تاریخچه پزشکی شما را پر کنید، از جمله اطلاعات مربوط به پروتز، تاریخ جراحی و هرگونه نگرانی یا علامت غیرعادی.
3. آمادهسازی برای تصویر برداری
در اتاق تصویربرداری، شما به یک اتاق تغییر میروید تا لباسهای خود را عوض کرده و لباس مخصوص تصویربرداری بپوشید که معمولاً از سینه باز است.
4. پوزیشندهی
در مرحله بعد، تکنسین شما را در موقعیت مناسبی قرار میدهد. ممکن است از شما خواسته شود در حالت ایستاده یا نشسته باشید و دستهایتان را در موقعیت خاصی قرار دهید تا دسترسی به سینهها آسان شود.
5. قرار دادن سینه در دستگاه ماموگرافی
سینهای که پروتز دارد، با احتیاط در دستگاه ماموگرافی قرار میگیرد. تکنسین سینه را بین دو صفحهای که اشعه ایکس را تولید میکند قرار میدهد و به آرامی آن را فشار میدهد تا یک تصویر واضح از بافتها بهدست آورد. توجه به این نکته مهم است که فشار فقط بر روی بافت طبیعی سینه و نه بر روی پروتز باشد.
6. جابهجایی پروتز
در برخی موارد، تکنسین ممکن است برای گرفتن تصاویر مناسبتر، به آرامی پروتز را در حین تصویر برداری جابهجا کند تا بافتهای طبیعی سینه به طور کامل نمایان شود.
7. تصویر برداری
معمولاً چندین تصویر از هر سینه (حدود ۴ تا ۶ تصویر) گرفته میشود. ممکن است به شما گفته شود که نفس خود را نگه دارید تا تصویر برای مدت کوتاهی ثابت باقی بماند.
8. بررسی فوری تصاویر
پس از گرفتن تصاویر، تکنسین آنها را به طور فوری بررسی میکند تا اطمینان حاصل شود که تصاویر کافی و با کیفیت هستند. در صورت نیاز، ممکن است تصاویر اضافی گرفته شود.
9. پایان پروcedure
پس از اتمام ماموگرافی، شما میتوانید لباسهای خود را بپوشید و به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهید. معمولاً هیچ عارضه جدی وجود ندارد و شما میتوانید به خانه بازگردید.
10. دریافت نتایج
نتایج ماموگرافی معمولاً ظرف چند روز تا یک هفته آماده میشود و پزشک شما نتایج را با شما در میان خواهد گذاشت. اگر نتایج نیاز به پیگیری یا بررسیهای بیشتر داشته باشد، پزشک شما اقدامات لازم را توصیه خواهد کرد.
سوالات متداول
در این قسمت، قصد داریم تا به برخی از سوالات مهم و پرتکرار شما پاسخ دهیم تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید و نیز ابهامات شما در این باره برطرف شوند:
فشار دادن پروتز سینه در ماموگرافی خطری دارد؟
فشار دادن پروتز سینه در حین انجام ماموگرافی معمولاً به صورت ایمن انجام میشود و در اکثر موارد خطری برای پروتز ندارد. پروتزهای امروزی بهطوری طراحی شدهاند که مقاومت بالایی داشته باشند و معمولاً در برابر فشارهای عادی ایمن هستند. تکنسینهای ماموگرافی آموزش دیدهاند تا با احتیاط و به طور صحیح پروتز را در حین انجام آزمایش مدیریت کنند.
آیا ماموگرافی برای زنان با پروتز سینه ممنوع است؟
ماموگرافی برای زنان با پروتز سینه ممنوع نیست، اما نیاز به توجه و احتیاط بیشتری دارد. در واقع، انجام ماموگرافی برای زنان دارای پروتز سینه مهم است زیرا این روش به شناسایی تغییرات غیرطبیعی و مشکلات احتمالی در بافت طبیعی سینه کمک میکند. زنانی که دارای پروتز سینه هستند، همچنان باید به انجام ماموگرافیهای دورهای ادامه دهند، به ویژه اگر در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه باشند. ماموگرافی میتواند به شناسایی زودهنگام مشکلات کمک کند.
آیا پروتز سینه میتواند تشخیص تومورهای سینه را مختل کند؟
بله، پروتز سینه میتواند تشخیص تومورهای سینه را مختل کند و سبب چالشهایی در تفسیر نتایج ماموگرافی شود. پروتزها ممکن است بافت طبیعی سینه را بپوشانند و در نتیجه تشخیص زودهنگام تغییرات غیرطبیعی یا تومورها دشوارتر شود. این موضوع ممکن است منجر به نادیده گرفتن یا تشخیص نادرست مسائل پزشکی شود. گاهی اوقات ممکن است نتایج ماموگرافی نشاندهنده وجود یک مشکل باشد در حالی که در واقع چنین مشکلی وجود ندارد. این نگرانی میتواند منجر به انجام تستها و بررسیهای تکمیلی غیرضروری شود.