۱۶ نکته دربارهی توده های تخمدانی
کیستهای تخمدان، کیسههای پر از مایعی هستند که یا درون تخمدان یا روی سطح آن قرار دارند. این مقاله را بخوانید تا با ۱۶ نکته دربارهی توده های تخمدانی آشنا شوید.
زنان ۲ تخمدان دارند که هر کدام از آنها به شکل و اندازهی یک بادام هستند. این تخمدانها در ۲ طرف رحم واقع شدهاند. تخمکها درون تخمدانها رشد کرده و بالغ میشوند تا در طول عادات ماهیانه در سالهای باروری آزاد شوند. در ادامه با ۱۶ نکته دربارهی توده های تخمدانی یا کیست تخمدان آشنا میشوید.
بسیاری از زنان گاهی اوقات دچار کیست تخمدان میشوند. اکثر کیستها ناراحتی چندانی ندارند یا حتی بیضرر هستند. به علاوه، اکثریت آنها ظرف چند ماه بدون هیچ درمانی ناپدید میشوند.
با این حال، بعضی از کیستهای تخمدان، مخصوصاً آنهایی که پاره شدهاند، ممکن است علائم جدی ایجاد کنند. پس لازم است تا بادقت، نکات زیر دربارهی توده های تخمدانی را بخوانید و اطلاعات لازم را کسب کنید.
دکتر پوپه آ رضاییان، متخصص زنان و زایمان
آدرس: فلکه سوم تهرانپارس، کوچه رحمانی، ساختمان پزشکان ۱۰۵، طبقه چهار
بیشتر بخوانید: کیست تخمدان زنان، باعث ناباروری میشود؟
در این مقاله میخوانید:
- 16 نکته دربارهی توده های تخمدانی
- عوامل ایجاد کیست تخمدان
۱۶ نکته دربارهی توده های تخمدانی
اکثر کیستها ناراحتی چندانی ندارند و ظرف چند ماه بدون هیچ درمانی ناپدید میشوند.
1- شایعترین تودههای تخمدانی در سنین باروری، انواع خوشخیم هستند که ۸۰ تا ۸۵درصد را شامل میشوند.
2- تودههای تخمدان به 2 نوع نئوپلاستیک و فانکشنال یا عملکردی تقسیم میشوند.
بیشتر بخوانید: تفاوت فیبروم با کیست چیست؟
3- انواع عملکردی به دنبال عملکرد معمول تخمدان که تخمک گذاری ماهیانه است، به وجود میآیند و شامل کیستهای فولیکولی و کیستهای جسم زرد هستند.
۴- کیستهای عملکردی ممکن است در هر سیکل قاعدگی ایجاد شوند، اما معمولاً بعد از چند ماه خود به خود از بین میروند.
بیشتر بخوانید: درمان کیست تخمدان، چطور مارولین را مصرف کنم؟
درمان کیستهای عملکردی که یا علائم ندارند یا علائم آنها خفیف است، درمان انتظاری است که باید 2 ماه بعد با سونوگرافی پیگیری شود.
5- کیستهای نئوپلاستیک به ۲ گروه خوشخیم و بدخیم تقسیم میشوند.
۶- درمان کیستهای عملکردی که یا علائم ندارند یا علائم آنها خفیف است، درمان انتظاری است که باید 2 ماه بعد با سونوگرافی پیگیری شود. همچنین، مصرف قرص جلوگیری در کاهش اندازهی کیست نقشی ندارد، اما از ایجاد کیستهای جدید جلوگیری میکند.
7- اگر این کیستها دچار عارضه شوند، ممکن است نیاز به عمل جراحی پیدا کنند. این عارضهها عبارتند از:
- خونریزی داخل کیست
- پاره شدن کیست و خونریزی داخل شکمی
- پیچ خوردگی تخمدان
- نشانههایی از افزایش اندازهی کیست در سونوگرافیهای کنترل
بیشتر بخوانید: علائم کیست آندومتریوز چیست؟
از شایعترین کیستهای غیرعملکردی خوشخیم میتوان به اندومتریوما اشاره کرد.
8- از شایعترین کیستهای غیرعملکردی خوشخیم میتوان به اندومتریوما اشاره کرد. کیست شکلاتی یا اندومتریوما وقتی ایجاد میشود که بافت اندومتر (لایهی داخلی رحمی) به صورت نابهجا روی تخمدان قرار بگیرد.
در این صورت، با هر بار قاعدگی این بافت هم دچار خونریزی و ریزش داخل کیست میشود که ممکن است باعث درد در ناحیهی شکم در زمان پریود گردد.
درمان اندومتریوز براساس شدت علائم بیمار و وضعیت باروری او تعیین میشود.
۹- درمان اندومتریوز براساس شدت علائم بیمار و وضعیت باروری او تعیین میشود. گزینههای درمانی نیز شامل داروهای هورمونی یا جراحی و خارج کردن توده هستند.
10- کیست درموئیدیا موئی ممکن است از دوران نوزادی تا حتی بعد از یائسگی دیده شود. به علاوه، ممکن است در این کیست اجزایی مثل چربی، مو و دندان وجود داشته باشد.
تبدیل به بدخیم شدن کیست درموئید در کمتر از ۲درصد بیماران اتفاق میافتد و اکثر این 2درصد نیز زنان بالای ۴۰ سال هستند.
این کیستها خود به خود یا با دارو برطرف نمیشوند و معمولاً فقط با جراحی خارج میشوند.
بیشتر بخوانید: کیست درموئید تخمدان چیست؟
اگر کیستها دچار عارضه شوند، ممکن است درد شکمی شدیدی را ایجاد کنند
11- اگر پزشک در سونوگرافی در هر تودهای در تخمدان ، علائم مشکوک به بدخیمی مشاهده کند، براساس سن بیمار، آزمایشهای تومور مارکر را درخواست خواهد کرد.
آنگاه در صورت تایید بدخیمی، بیمار را به فوق تخصص انکولوژی یا سرطان شناسی زنان ارجاع میدهد تا هر چه سریعتر، اقدامات لازم صورت بگیرد.
12- علائم معمول تودهها یا کیستهای تخمدان ممکن است به صورت یکی از موارد زیر باشد:
- بیعلامتی
- درد یا احساس ناراحتی در شکم
- احساس فشار در قسمت تحتانی شکم
- علائم ادراری یا گوارشی
- خونریزی غیرمعمول واژینال
13- اگر کیستها دچار عارضه شوند، ممکن است درد شکمی شدیدی را ایجاد کنند. همانطور که گفتیم، این عارضهها میتوانند به صورت پیچ خوردن تخمدان، خونریزی داخل کیست یا ترکیدن کیست و خونریزی داخل شکمی باشند.
بیشتر بخوانید: عمل لاپاراسکوپی کیست تخمدان چیست؟
14- اگر دچار کیست تخمدان هستید، سعی کنید از انجام حرکات یا ورزشهایی که احتمال ضربه به شکم در آنها وجود دارد، پرهیز کنید.
۱۵- در مدتی که برای کیست تخمدان تحت نظر هستید؛ هرگاه دچار درد شدید و ناگهانی شُدید، پزشک اورژانس را در جریان وجود کیست قرار دهید.
16- انجام سونوگرافی کنترل در 2 ماه بعد را جدی بگیرید و فراموش نکنید.
بیشتر بخوانید: زمان سونوگرافی کیست تخمدان، میشه تو پریودی باشه؟
عوامل ایجاد کیست تخمدان
اکثریت کیست ها خود به خود به وجود میآیند و هیچ عامل شناخته شده ای برایشان وجود ندارد، با این حال عوامل زیر میتوانند در خطر ایجاد کیست تخمدان نقش داشته باشند:
- اندومتریوز : این وضعیت زمانی ایجاد میشود که سلولهای اندومتر رحم در خارج از رحم شما رشد کنند.
- بارداری: گاهی اوقات ممکن است کیستی که در هنگام تخمک گذاری ایجاد شده، در طول بارداری روی تخمدان شما باقی بماند.
- عفونت شدید لگن: اگر عفونت شدید لگن شما به تخمدانهایتان سرایت کند، ممکن است باعث ایجاد آبسه تخمدان شود.
- کیست تخمدان قبلی: بعضی از افراد که سابقه کیست قبلی دارند احتمال بروز مجدد آن برایشان وجود دارد و در صورت بروز علائم باید به پزشک مراجعه کنند.
بیشتر بخوانید: کیست درموئید تخمدان، مانع بارداری است؟
توصیه میکنیم که از تغییرات چرخهی ماهیانهی خود آگاه باشید. مخصوصاً علائم غیرعادی قاعدگی خود را جدی بگیرید و با پزشک، دربارهی تغییراتی که شما را نگران میکنند صحبت کنید.
علائم غیرعادی قاعدگی خود را جدی بگیرید و با پزشک، دربارهی تغییراتی که شما را نگران میکنند صحبت کنید.
علائمی که باید مراقب آنها باشید، عبارتند از:
- درد شدید و مبهم در قسمت پایین شکم
- احساس سنگینی در شکم
- نفخ
- درد شدید و ناگهانی در لگن یا شکم
- درد همراه با استفراغ یا تب
- تنفس سریع و پی در پی
- احساس ضعف یا سبکی سر
بیشتر بخوانید: علت کیست تخمدان چیست؟
جمعبندی
تودههای تخمدانی به ۲ نوع نئوپلاستیک و فانکشنال یا عملکردی تقسیم میشوند. هر کدام از آنها نیز بسته به وضعیت بیمار ممکن است گزینههای درمانی متنوعی داشته باشند. متاسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از کیست تخمدان وجود ندارد، اما معاینات منظم به شما کمک میکنند تا در اسرع وقت به تغییرات ایجاد شده در تخمدان خود پی ببرید.
دکتر پوپه آ رضاییان، متخصص زنان و زایمان
آدرس: فلکه سوم تهرانپارس، کوچه رحمانی، ساختمان پزشکان ۱۰۵، طبقه چهار
برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصص زنان، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼