فاصله سنی دو بارداری، کم خوبه یا زیاد؟
وقتی خبر تولد اولین فرزند خانواده به گوش میرسد، همه بدون استثنا خوشحال میشوند. مادر هم که از همه خوشحالتر است چون دوران سخت بارداری را با همه مشکلاتش پشت سر گذاشته است، اما بعد از مدت کوتاهی سیلی از افکار مختلف و نگرانیهای تازه به ذهن او هجوم میآورند.
روزنامه اطلاعات: وقتی خبر تولد اولین فرزند خانواده به گوش میرسد، همه بدون استثنا خوشحال میشوند. مادر هم که از همه خوشحالتر است چون دوران سخت بارداری را با همه مشکلاتش پشت سر گذاشته است، اما بعد از مدت کوتاهی سیلی از افکار مختلف و نگرانیهای تازه به ذهن او هجوم میآورند . یکی از این نگرانیها ترس از بارداری مجدد است و اینکه مادر و پدر هر دو باید تصمیم بگیرند که دومین فرزند خود را (البته اگر میخواهندفرزندی دیگر داشته باشند) چه موقع به دنیا دعوت کنند و اینجاست که بحث فاصلهگذاری بین بچهها داغ میشود .
وقتی فاصله سنی بچهها از هم کم باشد، پدر و مادر حداقل برای یکی دو سال اول به شدت خستهاند. به این ترتیب پشت سر هم بچه دار شدن که در قدیم بسیار دیده میشد، طوری که فاصله بچهها از هم فقط ۹ ماه بود در این روز و زمانه یک فاجعه محسوب میشود. از نظر علمی هم عدم فاصلهگذاری مناسب بین فرزندان مردود است.
بسیاری از خانوادهها تصمیم میگیرند که فاصله بین بچهها بیشتر باشد. بعضیها صبر میکنند تا فرزند اول کاملاً مستقل شود یعنی خودش غذا بخورد، دستشویی برود و لباس بپوشد و بعد به فرزند دوم فکر کنند. بعضیها هم معتقدند بچه اول به مدرسه برود و چند سال هم صبر کنند تا او از پس مشکلات مدرسه برآمده و بعد بچه دار شوند.
شاید جالب باشد که بدانید فاصلهگذاری بیش از حد بین بچهها هم خودش دردسرهایی دارد که باید به آنها هم توجه کرد.بهتازگی محققان کلمبیا با انجام مطالعهای به این نتیجه رسیدهاند که نباید فاصله بین زایمان اول و دوم مادر خیلی کوتاه یا بسیار طولانی باشد چرا که در این صورت احتمال بروز خطرات و عوارضی برای نوزاد دوم وجود خواهد داشت. محققان اعتقاد دارند این فاصله نباید از ۳سال و از ۵۹ ماه (حدود ۵ سال)بیشتر باشد. بنابراین به نظر میرسد بهترین فاصله زمانی زایمان اول و دوم ۳تا ۵ سال باشد .
نه فاصله کم، نه زیاد
جدیدترین مطالعات نشان دادهاند فاصله خیلی کم یا خیلی زیاد بین بچهها باعث بروز مشکلاتی در دومین کودک میشود . این مطالعه که در مجله انجمن پزشکی آمریکا به چاپ رسیده، توسط محققان دانشگاه کلمبیا انجام شده است .
آنها معتقدند اگر فاصله بین بچهها کمتر از 18 ماه یا بیشتر از 59 ماه باشد، امکان بروز مشکلات متعدد برای فرزند دوم افزایش پیدا میکند.در این مطالعه سن مادر و حتی وضعیت اجتماعی اقتصادی او هم در نظر گرفته شده است . آنها بر این باورند که اگر فاصله بارداریها کمتر از 18 ماه باشد، 40 درصد خطر تولد نوزاد نارس بیشتر شده، امکان کم بودن وزن نوزاد حین تولد 61 درصد افزایش پیدا کرده و سن تولد نوزاد هم در 26 درصد موارد کمتر از یک نوزاد طبیعی میشود. شاید جالب باشد که به این نتایج بیشتر و دقیقتر توجه کنیم. اگر فاصله بین بارداریها کمتر از 3سال باشد به ازای هر یک ماهی که این فاصله کوتاهتر میشود، باید منتظر این اتفاقات باشیم :
1. زایمان نارس: 2 درصد
2. وزن کم هنگام تولد: 3/3 درصد
۳.همچنین به ازای هر ماه افزایش فاصله ۲ زایمان بیش از ۵ سال، احتمال زایمان نوزاد نارس ۶ درصد و احتمال وزن کم نوزاد هنگام تولد ۹ درصد افزایش خواهد یافت .
یک استراحت کوچک
شما فکر میکنید دلیل افزایش این خطرات چیست؟ سرپرست این گروه تحقیقاتی میگوید: «علت را میتوان آمادگی نداشتن بدن مادر برای پرورش نوزاد جدید دانست. هنگامی که مادر در فاصله زمانی کوتاه پس از بارداری اول باردار میشود، بدن او توانایی لازم را برای جبران تغییرات فیزیولوژیک دوران بارداری و شیردهی پیشین نداشته و با بدنی ضعیف مجبور است، دوران دشوار دیگری از بارداری و شیردهی را سپری کند .»
فاصله زمانی بیش از 5 سال نیز برای 2 زایمان متوالی مناسب نیست، چون بدن مادر به آهستگی توانایی خود را برای پذیرش بارداری از دست خواهد داد .
فواید فاصلهگذاری مناسب
تحقیقات و بررسیهای متعدد فواید فاصلهگذاری مناسب بین بچهها را کاملا روشن کرده است. با فاصلهگذاری مناسب نه تنها سلامت جسمی و ذهنی کودک وضع بهتری پیدا میکند بلکه والدین هم فرصت رسیدگی به بچهها را پیدا کرده و کیفیت زندگی و تکامل کودکان بسیار بهتر و بیشتر میشود. در اکثر بررسیها IQ مشخص شده است وقتی فاصله بین کودکان کمتر از 2 سال باشد، احتمال کاهش بهره هوشی در کودک بیشتر از خانوادههایی است که فاصله بین بچههایشان بیشتر از 2 سال است .
ضمناً وقتی فاصله سنی بچهها از هم بسیار زیاد باشد، امکان برقراری ارتباط و بازی با هم در آنها کم میشود. البته در بعضی موارد این فاصلهگذاریها به دلیل بیدقتی نیست .
گاهی بارداری ناخواسته اتفاق میافتد و گاهی مادر به دلیل نازایی بهوسیله روشهای مختلف درمان شده است و میترسد که با افزایش سن امکان بارداری مجدد در او بسیار کمتر شود، در نتیجه به فاصله کمی بچه دوم را بهدنیا میآورد .
با توجه به تمامی این نکات و با دقت به این موضوع که در مورد فاصله مطلوب بین بارداریها هنوز بحث و اختلاف نظر وجود دارد، اما دانشمندان همچنان معتقدند این فاصله نباید کمتر از ۳سال یا بیشتر از ۵ سال باشد چون در هر دو حالت امکان بروز مشکلاتی برای کودکان و والدین وجود دارد .
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼