تفاوت نسل امروز با دیروز، چیست؟

روزنامه اطلاعات: این ناشناختی به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران از لحاظ شخصیتی دوره‌ای بسیار تعیین کننده به نام دوره کودکی دارد. اکثر روانشناسان براین عقیده هستند که شالوده شخصیت انسان تا ۶ سالگی شکل می‌گیرد و تا ۱۲ سالگی در ناخودآگاه فرد تثبیت می‌شود. با توجه به اهمیت این دوره چند نکته را باید مورد توجه قرار داد. اگر دقت کنیم مسائل و مشکلاتی که ما والدین امروز با کودکان‌مان داریم، با مواردی که پدر و مادر ما با ما داشتند متفاوت است. از دلایل این موضوع فضایی است که کودکان در آن رشد پیدا می‌کنند .

نگاهی گذرا به چند مورد می‌اندازیم، اولین مورد تفاوت فضا و محیط بازی کودکان است . فضای بازی شما چگونه بود؟ اکثر کودکان نسل‌های گذشته در طبیعت به بازی می‌پرداختند، بسیاری از الهامات و مبانی شناختی خود را از طبیعت به دست می‌آوردند و امروز کودکان‌مان در آپارتمان‌هایی که حق دویدن و سروصدا کردن در آنها را ندارند بازی می‌کنند. دومین مورد ورود تکنولوژی در دنیای امروز است. کودکان نسل قبل ـ مثل شما که الآن در حال خواندن این مطلب هستید ـ چند ساعت برنامه کودک می‌دیدند. یک یا حداکثر 2 ساعت. چون دیگر برنامه کودکی نبود که کودکان بخواهند ببینند. ولی کودکان امروز در صورت نبود ماهواره حداقل 6 ساعت می‌توانند برنامه کودک ببینند .

نکته قابل تامل در مورد برنامه‌های کودک این دوره با دوره‌های قبل نبود هماهنگی در انتخاب برنامه‌های متناسب است. با یک نگاه ساده می‌توان به هماهنگی برنامه‌های قبلی (هاچ زنبور عسل، پسر شجاع، حنا دختری در مزرعه، گوریل انگوری،...) با یکدیگر و ارتباط داشتن آنها با طبیعت، همکاری و همدلی بین شخصیت‌های اصلی آن برنامه‌ها اشاره داشت و در عوض ناهماهنگی در برنامه‌های امروز (جیمی نترن، رباتها، رنگین کمان، اسپایدرمن، ماشین‌ها، مسابقه کراش،...) به وفور یافت می‌شود. شخصیت پردازی نقش‌های اصلی در داستان‌های امروز بسیار تک قطبی طراحی می‌شوند که نمی‌تواند برای کودکان آموزش صحیحی در برداشته باشد .

دخالت تکنولوژی در شخصیت کودکان ما به تلویزیون ختم نمی‌شود. بازی‌های متنوع کامپیوتری که در دراز مدت به طور یقین تأثیر عمیقی در طرح افراد جامعه ما خواهد داشت، ناظر خاصی ندارد. والدین برای سرگرم کردن کودک، خود رو به خرید CD های متعدد آورده‌اند و شاید ما هنوز بهای بی‌حوصلگی پدر و مادران امروز را درک نکرده باشیم. مطالب فوق تنها فضای کنونی را توصیف می‌کند. راهکارهایی که ما با مطالعه 10 ساله در مؤسسه مطالعاتی شخصیت پردازی کودک به دست آورده‌ایم، نتایج خوبی به دنبال داشته است. همه کودکان در بدو تولد تا حدود 4 سالگی، 2 خدا دارند خدای پدر و خدای مادر. یعنی تصورشان این است که والدین من همه چیز را می‌دانند، بسیار مهربان هستند، هر چه آنها بگویند درست است و حتی سعی بعضی از افراد براین است که درستی آموزه‌های چند سال اول زندگی را تا پایان عمر به اثبات برسانند. پدری که فقر خود را به روزی حلال نسبت می‌دهد، در توجیه وضعیت مالی بد، به فرزند خود می‌گوید چون پدر می‌خواهد فقط روزی حلال برای شما فراهم کند، بیش از این نمی‌تواند ثروتمند باشد و بدین ترتیب در باور کودک خود این مورد را حک می‌کند که با روزی حلال نمی‌توان به ثروت رسید .


اگر اکنون از شما در مورد شغل آینده فرزندتان سؤال شود، چه پاسخ می‌دهید؟ خیلی از والدین می‌گویند ما هیچ دخالتی در شغل آینده کودک خود نمی‌خواهیم داشته باشیم. ولی شاید این فقط در حد یک جمله باشد. زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید و به خانه بر می‌گردید، در حضور کودک خود در مورد پزشک چه جمله‌ای می‌گویید، زمانی که از محل کار خود به خانه بر می‌گردید، چه جملاتی در مورد مدیرتان می‌گویید. زمانی که از خرید برمی‌گردید و یا زمانی که از تلویزیون تصویر یک مقام دولتی را می‌بینید، چه عکس‌العملی از خود نشان می‌دهید. پشت چراغ قرمز چطور؟ تک تک این رفتارها باورهای تمام عمر فرزندان شما را می‌سازد. حتی ممکن است شغل آینده کودک‌تان را تعیین کند، در این مورد مثال‌های واقعی بسیاری در تحقیقات ما وجود داشته است، تفاهم نداشتن ما، در مورد مباحث تربیتی باعث تعارض‌های اخلاقی در دوره بزرگسالی کودکان‌مان خواهد شد و اگر متولیان امور تربیتی کودک نا آگاهانه وارد این عرصه شوند، جامعه ما هزینه‌های گزافی در آینده‌ای نزدیک باید پرداخت کند . وقتی در همه دنیا برای هدایت یک وسیله نقلیه باید شرایطی خاص وجود داشته باشد، آیا نباید برای مهمترین فعالیت فرد در طول عمرش هیچ آموزشی به طور کامل به او داده شود و هیچ گواهینامه‌ای برای اینکه آیا یک زوج می‌توانند از عهده این مهم برآیند، وجود داشته باشد؟ !