نارسایی دهانه رحم چیست؟ علائم، عوارض و درمان آن

نارسایی دهانه رحم از جمله مشکلاتی نادر در بین زنان است که می‌تواند عوارضی را برای فرد مبتلا ایجاد کند. درک علل، علائم و راه‌های درمان موجود برای نارسایی دهانه رحم به منظور تشخیص زودهنگام و مداخله پزشکی مناسب، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله قصد داریم به صورت دقیق بررسی کنیم که نارسایی دهانه رحم چیست؟ و به علل، علائم و راه‌های درمان آن نیز خواهیم پرداخت.

در این مقاله می‌خوانید:

• نارسایی دهانه رحم چیست؟
• علل نارسایی دهانه رحم
• علائم و عوارض نارسایی دهانه رحم
• نحوه تشخیص نارسایی دهانه رحم
• راه‌های درمان نارسایی دهانه رحم

بیشتر بخوانید: شرایط لازم برای گذاشتن آی یو دی IUD چیست؟

نارسایی دهانه رحم چیست؟

نارسایی دهانه رحم که به عنوان دهانه رحم ناکارآمد نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که برخی از زنان را در دوران بارداری تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشخصه این مشکل، گشاد شدن و نازک شدن زودرس دهانه رحم است که منجر به احتمال سقط جنین یا زایمان زودرس خواهد شد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر

علل نارسایی دهانه رحم

نارسایی دهانه رحم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما دلیل اصلی اغلب به ضعیف شدن یا اختلال ساختاری دهانه رحم نسبت داده می‌شود. ر ادامه به برخی از شایع‌ترین دلایل ایجاد این مشکل خواهیم پرداخت.

جراحی‌های قبلی دهانه رحم

هرگونه عمل جراحی قبلی روی دهانه رحم مانند کونیزاسیون دهانه رحم یا اتساع و کورتاژ (D&C)، ممکن است بافت دهانه رحم را ضعیف کرده و خطر نارسایی را افزایش دهد.

ناهنجاری های رحمی

برخی از ناهنجاری‌های ساختاری رحم، مانند رحم دو شاخ یا رحم جدا شده، می‌تواند بر یکپارچگی دهانه رحم تأثیر بگذارد و به نارسایی دهانه رحم منجر شود.

عوامل مادرزادی

در موارد نادر، نارسایی دهانه رحم ممکن است از بدو تولد به دلایل مادرزادی در بافت دهانه رحم یا عدم رشد کامل این ناحیه در دوران جنینی، ایجاد شود.

مطالب پیشنهادی: بیوپسی دهانه رحم (سرویکس) چیست؟

علائم و عوارض نارسایی دهانه رحم

نارسایی دهانه رحم اغلب در مراحل اولیه بدون علامت است. با این حال با پیشرفت بیماری، برخی از علائم ممکن است ظاهر شوند.

از جمله رایج‌ترین علائم این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فشار واژن: با شروع ضعیف شدن و گشاد شدن دهانه رحم ممکن است احساس افزایش فشار در ناحیه واژن ایجاد شود.
• ترشحات واژن: برخی از زنان مبتلا به نارسایی دهانه رحم ممکن است متوجه تغییر ترشحات واژن خود شوند که ممکن است آبکی یا صورتی رنگ شود.

• کمردرد: کمردرد مداوم مشابه دردهای قاعدگی، می‌تواند از علائم نارسایی دهانه رحم باشد.
• زایمان زودرس: زایمان زودرس در برخی مواقع می‌تواند یکی از علائم نارسایی دهانه رحم باشد. زیرا در چنین حالتی دهانه رحم نمی‌تواند سنگینی و فشار جنین را تحمل کرده و جنین را به سمت بیرون رحم هدایت می‌کند.
• سقط جنین: برخی از افراد معمولاً بعد از گذشت ۴ یا ۵ ماه از بارداری خود که جنین در حال رشد و بزرگ شدن است، دچار سقط جنین می‌شوند. اگر این تجربه چندین بار برای فرد تکرار شود، ممکن است به دلیل نارسایی دهانه رحم باشد.

بیشتر بخوانید: بهترین زمان برای باردار شدن در دوره سیکل چه زمانی است؟

نحوه تشخیص نارسایی دهانه رحم

نارسایی دهانه رحم معمولاً از طریق ترکیبی از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و ارزیابی اولتراسوند تشخیص داده می‌شود. سونوگرافی ترانس واژینال می‌تواند به ارزیابی طول و ضخامت دهانه رحم کمک کند که شاخص‌های مهم نارسایی دهانه رحم به شمار می‌روند. هدف از تشخیص زودهنگام نارسایی رحم، از بین بردن عوارض احتمالی و پیشگیری از خطراتی است که مادر و جنین را در حین بارداری تهدید می‌کند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب

راه‌های درمان نارسایی دهانه رحم

خوشبختانه با پیشرفت در دانش و تکنیک‌های پزشکی، چندین روش درمانی برای مدیریت مؤثر نارسایی دهانه رحم و کاهش عوارض مرتبط با آن در دسترس است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

سرکلاژ دهانه رحم

سرکلاژ دهانه رحم یک روش رایج برای درمان نارسایی دهانه رحم محسوب می‌شود. این فرایند شامل قرار دادن یک بخیه در اطراف دهانه رحم برای ایجاد حمایت و جلوگیری از زایمان زودرس است.

دو نوع اصلی سرکلاژ وجود دارد:

• سرکلاژ مک دونالد: در این سرکلاژ بخیه در اطراف و بیرون دهانه رحم قرار می‌گیرد.
• سرکلاژ شیرودکار: در این نوع سرکلاژ، بخیه در داخل دهانه رحم قرار می‌گیرد.

انتخاب سرکلاژ به شرایط خاص فرد و توصیه پزشک مربوطه بستگی دارد. این روش معمولاً بین هفته‌های ۱۲ تا ۱۴ بارداری برای جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس انجام می‌شود و قبل از زایمان برداشته خواهد شد.

مطالب پیشنهادی: چکاپ های سالانه زنان، آن‌ها را به یاد داشته باشید

مکمل پروژسترون

پروژسترون، هورمونی که به طور طبیعی در دوران بارداری تولید می‌شود، نقش حیاتی در حفظ یکپارچگی بافت دهانه رحم ایفا می‌کند. در مواردی که نارسایی دهانه رحم شناسایی شود، ممکن است مکمل پروژسترون تجویز شود. پروژسترون را می‌توان به صورت تزریقی، شیاف واژینال یا داروی خوراکی تجویز کرد. هدف از تجویز مکمل پروژسترون در چنین شرایطی، تقویت آرامش رحم و کاهش التهاب، جلوگیری از تغییرات زودرس دهانه رحم و طولانی شدن مدت بارداری است.

استراحت مطلق و محدودیت فعالیت

استراحت مطلق و محدودیت فعالیت یکی از راهکارهایی است که پزشک در دوران بارداری به افرادی که مبتلا نارسایی دهانه رحم هستند، توصیه می‌شود به خصوص در مواردی که این بیماری زود تشخیص داده شود. محدود کردن فعالیت بدنی و کاهش فشار روی دهانه رحم می‌تواند به کاهش فشار و به حداقل رساندن خطر زایمان زودرس کمک کند. پیروی از دستورالعمل‌های پزشک متخصص درباره مدت و میزان استراحت در رختخواب بسیار مهم است، زیرا عدم تحرک بیش از حد یا طولانی مدت ممکن است مجموعه‌ای از مشکلات دیگر را برای مادر و جنین در دوران بارداری به دنبال داشته باشد.

نظارت منظم

نظارت منظم بر وضعیت دهانه رحم از طریق معاینات اولتراسوند برای مدیریت نارسایی دهانه رحم بسیار مهم است. این غربالگری‌ها به پزشک کمک می‌کند تا هرگونه تغییر در ساختار دهانه رحم را ردیابی کند و اثربخشی رویکرد درمانی انتخابی را تعیین کند. با نظارت دقیق بر وضعیت دهانه رحم می‌توان در صورت لزوم، تنظیماتی را در برنامه درمانی فرد مبتلا انجام داد و از مراقبت‌های بهینه در طول بارداری، اطمینان حاصل کرد.

بیشتر بخوانید: با چند روش ساده، شانس بارداری در رابطه جنسی را افزایش دهید!

کلام آخر

همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، نارسایی دهانه رحم می‌تواند خطرات قابل توجهی برای بارداری ایجاد کند و نیاز به تشخیص به موقع و درمان مناسب دارد. اگر سابقه زایمان زودرس یا سقط ناگهانی جنین در بارداری‌های قبلی خود دارید، بسیار مهم است که این موضوع را برای بارداری آینده خود با پزشک در میان بگذارید تا تمامی آزمایش‌های مربوطه برای شناسایی مشکل را قبل از بارداری انجام دهد. همچنین در صورت وجود مشکل، با ارائه درمان‌های مناسب می‌توانید دوران بارداری ایمن و به دور از نگرانی را تجربه کنید.