معجزات شیر مادر، مواد مورد نیاز نوزاد

ایسنا: اول تا هفتم اگوست مصادف با دهم تا شانزدهم مرداد ماه هفته جهانی تغذیه با شیر مادر نام گذاری شده است. آمارها می گوید در یک کشور در حال توسعه کودکی که با شیر مادر تغذیه می‌شود سه برابر کودکی که با شیر مادر تغذیه نمی‌شود شانس زنده ماندن دارد. هفته جهانی تغذیه با شیر مادر فرصتی است برای ترویج راهی بسیار ساده برای نجات جان کودکان.

دکتر «ناهید عزالدین زنجانی» مدیرعامل انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر با اشاره به اینکه تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه اول تولد جان بیش از یک و نیم میلیون شیرخوار را در سال نجات می‌ دهد، می گوید:« امنیت غذایی شیرخواران در ۶ ماه اول عمرشان تنها با تغذیه به شیر مادر فراهم می شود.»

وی در ادامه می افزاید:« شواهد اپیدمیولوژیکی نشان می‌ دهد تغذیه با شیرمادر حتی در کشورهای توسعه‌ یافته که از امکانات و شرایط بهداشتی بالا‌تری برخوردارند، شیرخواران را در برابر بیماری‌های اسهالی، عفونت‌های تنفسی، عفونت گوش میانی، باکتریمی (عفونت در خون)، مننژیت میکروبی، بوتولیسم و عفونت در نوزادان نارس محافظت می‌ کند و این تأثیر با طولا‌نی‌تر شدن مدت تغذیه انحصاری با شیرمادر (تا ۶ ماه) افزایش می‌یابد.»

جلوگیری از ابتلا به سرطان

دکتر زنجانی با استناد به برخی مطالعات می گوید:« اثرات مفید شیرمادر در تکامل شناختی، حفاظت در برابر بیماری‌های طولا‌نی مدت و بیماری‌هایی نظیر چاقی، دیابت ملیتوس، بیماری‌های روده‌ای مانند کرون و کولیت اولسروز و سرطان‌های خون مانند لوسمی و لنفوم اثبات شده است.»

به گفته وی نوزادانی که شیر مادر می خورند، احتمال مرگ از عفونت حاد تنفسی تا ۴ برابر و بیماری‌های اسهالی ۶ تا ۲۵ برابر کمتر است. دفعات، شدت و مدت اسهال، همچنین مدت بستری و نیاز به دارو در این کودکان کمتر بوده همچنین سوء‌تغذیه، عوارض اسهال مانند اختلا‌لا‌ت آب و املا‌ح، آلرژی‌های غذایی و ابتلا‌ به بیماری‌های انگلی در آنان به ‌ندرت دیده می‌ شود.

دکتر زنجانی با اشاره به مطالعه‌ای که در آمریکای لا‌تین در این زمینه انجام شده است، می گوید:« این مطالعه نشان داده است که تغذیه انحصاری با شیرمادر در شیرخواران ۰ تا ۳ ماهه، از مرگ ۶۶ درصد و در شیرخواران ۴ تا ۱۱ ماهه از مرگ ۳۲ درصد آنان پیشگیری می‌ کند.»

وی همچنین افزود:« کودکانی که به طور انحصاری با شیرمادر برای مدت ۶ ماه یا بیشتر تغذیه نمی‌ شوند در معرض خطر ابتلا‌ به بیماری‌های مختلف قرار می‌ گیرند.»

دکتر زنجانی در این زمینه ادامه می دهد:« کودکانی که به طور انحصاری با شیرمادر برای مدت ۶ ماه تغذیه نمی‌شوند حدود ۴۰ درصد بیشتر احتمال دارد به دیابت نوع یک دچار شوند و حدود ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد که دچار اضافه وزن یا چاقی شوند همچنین احتمال ابتلا‌ی آنان به عفونت‌های مکرر گوش حدود ۶۰ درصد بیشتر است و احتمال ابتلا‌ی آنان به لوکمیا (نوعی سرطان خون) حدود ۳۰ درصد بیشتر است و حدود ۱۰۰درصد بیشتر احتمال دارد که مبتلا‌ به اسهال شوند، همچنین ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد که به علت عفونت‌های تنفسی مثل آسم و پنومونی در بیمارستان بستری شوند.»

هر ۴ ساعت یک بار

مدیر عامل انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر با تاکید بر اهمیت تغذیه با شیر مادر در ساعت اول پس از تولد بیان می کند:« با توجه به هوشیاری نوزاد بهتر است ساعت اول پس از تولد به تماس پوست با پوست اختصاص داده شود، معمولا طی ۱ تا ۲ ساعت پس از تولد، نوزاد هوشیاری توأم با سکوت و آرامش دارد که بهترین زمان برای شروع تغذیه با شیر مادر است و بعد به خواب عمیق فرو می رود و تا چند ساعت بیداری مختصر دارد. طی ۲ تا ۴ ساعت بعد مادر و نوزاد باید استراحت کنند. از چهارمین ساعت تولد تا ۲۴ ساعت بعد، تغذیه از پستان مادر با آغوز هر یک و نیم تا سه ساعت باید انجام شود.»

این متخصصص کودکان می افزاید:« در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول ممکن است نوزاد تمایل زیادی به تغذیه نداشته باشد و بیشتر بخوابد ولی باید هر ۴ ساعت یک بار او را بیدار کرد تا شیر بخورد.»

شیر مادر حاوی تمام مواد مورد نیاز کودک

دکتر منصور بهرامی دبیر انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر با بیان اینکه نوزادان باید تا ۶ ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته باشند می گوید که این بدین معناست که طی این مدت به جز شیر مادر به هیچ ماده غذایی دیگری نیاز ندارند و تنها موادی که طی این مدت مجاز هستند، ویتامین‌های روتین و قطره آهن است که معمولاً قبل از ۶ ماهگی تجویز می شود.

وی می افزاید: «شیر مادر حاوی موادی است که مورد نیاز نوزاد انسان است و برای رشد، فعالیت و سوخت و ساز زمینه لازم را فراهم می‌کند، در واقع هم رشد کودک را فراهم کرده و هم انرژی کافی برای آموزش و تکامل کودک فراهم می‌شود.»

به گفته این متخصص اطفال پروتئین شیر مادر بهترین نوع پروئینی است که برای نوزاد انسان قابلیت هضم دارد این درصورتی است که بخش مهمی از پروتئین شیر گاو در معده نوزاد هضم نمی‌شود به طوری که حتی زمینه آلرژی نیز به همراه دارد در حالی که شیر مادر در معده نوزاد سریع هضم شده و مشکل گوارشی به وجود نمی‌آورد.