بهداشت دهان کودک، مراقبت های محسوس و نامحسوس والدین
به محض رویش اولین دندان در دهان زمان شروع معرفی مسواک به کودک فرا میرسد.
روزنامه شرق: به محض رویش اولین دندان در دهان زمان شروع معرفی مسواک به کودک فرا می رسد. مسواک هایی با سر بسیار کوچک، دسته بزرگ و موهای نرم که در انتها گرد هستند برای کودکان مناسب هستند.
به محض رویش اولین دندان در دهان زمان شروع معرفی مسواک به کودک فرا می رسد. مسواک هایی با سر بسیار کوچک، دسته بزرگ و موهای نرم که در انتها گرد هستند برای کودکان مناسب هستند.
ضمن اینکه تا دوسالگی استفاده از خمیردندان توصیه نمی شود، چون کودکان کم سن خمیردندان را می بلعند و به علت اینکه تقریباً تمام خمیردندان ها دارای مکمل فلوراید هستند، در صورت بلع مداوم، دندان های دائمی کودک دچار عارضه فلوئوروزیس می شوند که شکل لکه های سفیدرنگ تا قهوه ای تیره روی دندان خود را نشان خواهد داد.
مسواک زدن تا سه سالگی به شکل کاملاً فعال توسط والدین انجام می شود و اکثراً از روش Horizontal Scrub (مالش افقی روی سطح دندان) استفاده می شود.
به خصوص بین ماه های ۱۹ تا ۲۸ که دوره مشخصی از عفونت وجود دارد که طی آن باکتری ها از مادر به کودک منتقل می شود و زمان رویش فعال آسیاهای شیری است رعایت بهداشت توسط والدین باید دقیق صورت گیرد.
در مورد تغذیه کودک نیز باید متذکر شد که عواملی همچون کاهش حلالیت و افزایش چسبندگی غذا به سطح دندان ها و کاهش متناوب PH محیط دهان به علت افزایش دفعات مصرف قند (حتی به صورت میوه و آب میوه) و مواد اسیدی، پتانسیل پوسیدگی را در کودک بالا می برند.
شیر انسان یا گاو هر دو اگر بدون مراقبت های بهداشتی بعد از مصرف، استفاده شوند، به شدت آغازکننده پوسیدگی هستند پس اگر کودک هنگام خوابیدن نیاز به مکیدن چیزی دارد، استفاده از پستانک بر شیشه شیر ارجح است، ولی اگر اصرار به مکیدن شیشه شیر داشته باشد، محتوای شیشه باید محدود به آب خالی (نه آب قند) باشد.
هرچند استفاده از پستانک نیز در صورتی که تا بعد از چهار سالگی ادامه داشته باشد خود ایجاد ناهنجاری هایی در موقعیت دندان های قدامی دائمی و عرض قوس فکی می کند؛ در عین اینکه پستانک باید دارای شرایطی باشد:
محکم، یکپارچه، غیرسمی و قابل ارتجاع باشد.
به راحتی بتوان دسته آن را نگه داشت.
دارای محافظ دهانی با ابعادی باشد که در دهان کودک نیفتد.
دارای دو سوراخ برای تهویه باشد و ابداً به گردن کودک آویخته نشود چون امکان گره خوردن نخ دور گردن و خفگی وجود دارد. زمان تجدید معاینات دندانپزشکی پس از یک سالگی هر ۶ ماه است که در هر دوره علاوه بر توصیه های لازم بهداشتی و تغذیه ای، معاینات دقیق دندانی گاه با استفاده از رادیوگرافی به صورت محدود و نیز بررسی بافت نرم دهان به خصوص از لحاظ وجود ضایعات دهانی برخی بیماری های سیستمیک شایع این سنین انجام می گیرد.
فلورایدتراپی نیز امری است که با توجه به میزان فلوراید آب منطقه و میزان ریسک پوسیدگی دندان کودک، با درنظر گرفتن شرایط سنی وی توسط دندانپزشک یا به صورت موضعی و یا مصرف سیستمیک (خوراکی) تجویز می شود که منجر به مقاوم تر شدن بافت مینای دندان نسبت به پوسیدگی می شود.
بین ۳ تا ۶ سالگی کم کم آموزش روش های رعایت بهداشت دهان به خود کودک داده می شود که اغلب توصیه ما استفاده از روش Roll است که به صورت حرکت دورانی روی لثه و دندان های هر دو فک است که البته باز نقش اصلی را والدین باید ایفا کنند؛ به خصوص در نواحی خلفی فک که کمتر در دسترس کودک قرار دارد.
بعد از دو سال استفاده از خمیردندان را آغاز می کنیم و بهتر است که از خمیردندان مخصوص کودکان که دارای مقدار فلوراید کمتری است (به علت کاهش احتمال مسمومیت با فلوراید و ایجاد فلوئوروزیس) و به اندازه یک نخود روی مسواک استفاده شود.
زمان معاینات دوره ای دندانپزشکی در این سنین نیز همان شش ماه است که آنچه باید مورد توجه قرار گیرد علاوه بر توصیه های بهداشتی تغذیه ای و انجام فلورایدتراپی تامین پوشش شیار های عمیق دندان های شیری و دائمی یا Fissure Sealant با مواد همرنگ دندان برای پیشگیری از پوسیدگی است.
چون پوسیدگی دندان اغلب از شیارهای آن که حتی با مسواک زدن به خوبی پاک نمی شوند، آغاز می گردد. همچنین تشخیص و درمان عادات دهانی کودک از قبیل مکیدن انگشت، مکیدن لب، جویدن ناخن و غیره که باعث ایجاد ناهنجاری های دندانی _ فکی در آینده می شوند، در این سن انجام می شود.
از شش سالگی تا ۱۲ سالگی بیشتر توصیه پزشکان به استفاده از روش Bass برای پاک کردن سطوح دندانی است که به صورت حرکات لغزشی در نواحی لثه ای دندان انجام می گیرد.
آموزش استفاده از نخ دندان هم از شش سالگی به کودک داده خواهد شد و همچنان والدین مراقب انجام تمام مراحل رعایت بهداشت دهان و دندان توسط فرزندان خود هستند.
در جلسات شش ماهه مشاوره دندانپزشکی علاوه بر معاینات دوره ای و توصیه های بهداشتی تغذیه ای و نیز توصیه مبنی بر محافظت دندان ها از صدمه حین حرکات ورزشی و بازی و غیره در صورت لزوم باید نسبت به ساخت این محافظ اقدام شود.
همچنین توضیحات کافی مبنی بر عدم مصرف مواد مخدر توسط پزشک باید به کودک داده شود. در این سنین کودک از لحاظ نیاز به درمان ارتودنسی مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز به متخصص ارجاع می شود.
بین ۱۲ تا ۱۴ سالگی نوجوانان دچار نوعی بی قیدی و عدم اعتماد به نفس می شوند و به اکثر امور از جمله مسائل بهداشتی و نوع تغذیه اهمیت چندانی نمی دهند.
به علاوه در این سنین به علت تغییرات هورمونی دوران بلوغ درصد شیوع پوسیدگی بالا می رود؛ در نتیجه معاینات دوره ای شش ماهه دندانپزشکی و مراقبت دقیق والدین همچنان در بهبود شرایط بهداشتی نوجوان موثر است.
حتی می توان با استفاده از نقطه نظر اجتماعی و زیبایی وی را به رعایت بهداشت دهان و دندان ترغیب کرد. از این پس روش Modified Bass که روش انتخابی برای بزرگسالان نیز است برای مسواک زدن توصیه می شود که به صورت حرکات لغزشی در ناحیه لثه ای دندان و بعد ادامه همین حرکت به طرف نوک دندان ها است.
هنگام حرکت دوم موهای مسواک با سطح دندان ها باید زاویه ۴۵ درجه سازد. مراقبت های محسوس و نامحسوس والدین بر رعایت دقیق بهداشت با استفاده از مسواک و نخ دندان با هم و انجام معاینات دوره ای دندانپزشکی تا حدود ۱۹- ۱۸ سالگی که شروع سنین بزرگسالی است ادامه خواهد داشت و فرد در صورتی که از کودکی والدین خود را علاقه مند به رعایت موارد بهداشتی بیاید، از آن پس نیز به مراقبت از سلامت دهان و دندان خود خواهد پرداخت.
توصیه دندانپزشکان برای بررسی دهان و دندان بزرگسالانی که مسئله خاص دندانی ندارند همان معاینات شش ماهه است که احیاناً در صورت شروع پوسیدگی در مراحل اولیه کشف شود تا به سادگی، به سرعت و با کمترین هزینه درمان شود.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼