عینک آفتابی کودکانه، انتخاب مناسب

به گفته متخصصان، افرادی که رنگ چشمانشان روشن است، بیش از دیگران در معرض آسیب های ناشی از نورخورشید قرار دارند و توصیه می شود کسانی که چشمان آبی رنگ دارند، همیشه عینک آفتابی بزنند.


با دکتر فرامرز انوری، جراح و متخصص بیماری های چشم، فوق تخصص چشم پزشکی اطفال و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد اهمیت استفاده از عینک آفتابی در کودکان گفت وگو کرده ایم.

چرا چشم طی زمان توان مقابله با اشعه ماورای بنفش را از دست می دهد؟
در اثر افزایش سن تغییراتی در مردمک و عدسی چشم ایجاد می شود که میزان جذب اشعه ماورای بنفش را افزایش می دهد.

استفاده از عینک آفتابی تا چه حد برای کودکان اهمیت دارد؟
توان مقابله چشم با اشعه ماورای بنفش در کودکان بیشتر از بزرگسالان است بنابراین اگر کودکان از عینک آفتابی استفاده کنند، خوب است اما الزامی نیست ولی برای بزرگسالان عینک آفتابی ضروری است زیرا چشم بزرگسالان به اشعه ماورای بنفش خورشید حساس است و عینک استاندارد از بروز بیماری های مختلف چشمی جلوگیری می کند. علاوه بر این، کودکان در سنین پایین و حدود ۴ ۳ سالگی علاقه ای به عینک زدن ندارند بنابراین ممکن است عینک را بردارند و کناری بیندازند. می توان به جای عینک آفتابی، کلاه لبه دار پهن سر آنها گذاشت. معمولا بعد از اینکه کودک به حدود سن۶ ۵ سالگی رسید، خودش علاقه مند می شود عینک آفتابی بزند. به خصوص اگر والدینش هم از آن استفاده کنند. در آن صورت می توان عینک مناسبی برایشان تهیه کرد.

علایم خاصی وجود دارد که نشان دهد نورآفتاب چشمان کودک را آزار می دهد؟
نه، مگر اینکه کودک بیماری خاصی داشته باشد. اگر چشم کودکان مانند بزرگسالان به نورآفتاب حساس بود، همه افراد در سنین بسیار پایین به کاتاراکت یا آب مروارید ناشی از برخورد اشعه ماورای بنفش به چشم مبتلا می شدند. ساختمان چشم کودکان طوری طراحی شده است که تا حد زیادی از اشعه ماورای بنفش مصون بماند. البته اگر کودکی غیرارادی یا ارادی، به خورشید به خصوص در حالت خورشیدگرفتگی یا کسوف، نگاه کند شبکیه اش به همان اندازه بزرگسالان آسیب می بیند و دچار مشکل خواهدشد. به همین دلیل به صرف اینکه چشم کودکان به اشعه ماورای بنفش مقاوم تر است، نمی توان اجازه داد در مواقع خورشیدگرفتگی بدون عینک به خورشید نگاه کنند. بهتر است در کنار دریا هم که میزان اشعه بالاست، از یک عینک آفتابی مناسب که چشم را از ورود اشعه ماورای بنفش محافظت می کند، استفاده کرد. مهم ترین خاصیت عینک هم جاذب اشعه ماورای بنفش و مادون قرمز بودن آن است.

در انتخاب قاب (فریم) عینک مناسب برای کودکان به چه نکته هایی باید توجه کرد؟
والدین برای تعیین اندازه قاب، باید عینک را روی چشم کودک بگذارند و ببینند به سمت پایین حرکت می کند یا نه. اگر عینک حرکت کند، ممکن است پایین بیاید و روی نوک بینی قرار بگیرد. اگر کودک دایم مجبور باشد عینکش را سرجایش بگذارد، برایش آزاردهنده است. پدال عینک هم یا باید قابل تنظیم باشد یا اندازه مناسبی داشته باشد تا به راحتی روی بینی کودک قراربگیرد. دسته های عینک باید طوری باشند که نه فشار زیادی به پشت گوش وارد کنند که جا بیندازند و نه خیلی شل باشند که عینک از روی صورت بیفتد. وقتی عینک را روی چشم کودک می گذارید، با دستتان به قاب در جهت های بالا، پایین، جلو و عقب فشار بیاورید و آن را حرکت دهید. در آن صورت خودتان متوجه می شوید که آیا دسته ها روی گوش ها اندازه است و فاصله پل بینی عینک درست تنظیم شده یا نه. اگر هم عینکی تهیه کرده اید که روی صورت شل است و پایین می افتد، می توانید یک کش به دو دسته عینک ببندید تا وقتی کودک عینک را به چشم می گذارد از افتادن آن جلوگیری شود.

در خرید عینک آفتابی برای کودکان به چه نکته هایی باید توجه کرد؟
مهم ترین نکته این است که عینک آفتابی اشعه ماورای بنفش را به خوبی جذب کند، بنابراین بهتر است عینک را از جایی تهیه کرد که مجهز به دستگاه اشعه «یو وی سنج» باشد. فروشنده باید شیشه عینک را در دستگاه قرار دهد تا درجه جذب اشعه UV مشخص شود. بهترین شیشه برای عینک آفتابی، شیشه ای است که جذب UV ۴۰۰ داشته باشد. حتی اگر میزان جذب UV ۳۸۰ بود، آن را نخرید چون معلوم است آن عینک مشکلی دارد که میزان جذب اشعه اش زیر ۴۰۰ است. عینک هایی که رنگ شیشه آنها در بالا پررنگ و تیره است و هرچه به سمت پایین شیشه می آییم، از میزان رنگ آن کاسته و روشن تر می شود، مناسب نیستند. این شیشه ها نسبت به شیشه های با رنگ یکنواخت اشعه UV را کمتر جذب می کنند. نکته مهم بعدی، انتخاب رنگ شیشه است؛ شیشه هایی با طیف رنگ قرمز و آبی مناسب نیستند زیرا رنگ های آبی، اشعه ماورای بنفش و رنگ های طیف قرمز، اشعه مادون قرمز را جذب می کنند. بهترین رنگ ها برای شیشه عینک آفتابی، طیف رنگ خاکستری تا قهوه ای هستند. رنگ شیشه نباید زیاد تیره باشد تا جلوی دید کودک را نگیرد. دقت کنید که قاب عینک تاب نداشته باشد زیرا در این صورت تصاویر را بد وارد چشم می کند. فرقی نمی کند عینکی که می خرید مارک معروفی داشته باشد یا نه و قیمت بالای آن نشانه بهتر بودنش نیست بلکه زیبایی یک عینک به قاب آن بستگی دارد که سلیقه ای است و خوبی جنس شیشه که از درجه جذب UV آن معلوم می شود.