درمان وسواس در زنان، زندگیم مختل شده

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: سلام. ممنون از شما. دختری هستم ۳۳ ساله و حدود ده سال است که وسواس شدید دارم، اما دو سال است که دیگر زندگی ام مختل شده، قرص مصرف نمی کنم، چون هیچ تاثیری ندارد جز بی خوابی که باعث می شود شب ها نخوابم، قبلا کلومپرامین، سرتالین، فلووکسامین مصرف می کردم اما تاثیرش یک ماه بود بعد دوباره برمی گشت به حالت اولیه.

پاسخ محمد رضا دژکام، روانشناس:
نکته اول در خصوص سوال ایشان این است که این خانم ذکر نکرده اند نوع وسواسی که با آن درگیر هستند چه نوعی است؟ آیا این وسواس عملی است یا فکری؟ وسواس عملی وسواسی است که در آن به طور مثال فرد در را می بندد اما باز هم برمی گردد و دوباره بررسی می کند آیا در بسته شده یا خیر. وسواس فکری هم این است که فرد به طور مداوم با افکار مزاحمی درگیر است و مدام به آن ها فکر می کند. به طور کلی وسواس یم اختلال اضطرابی است و دلیل مهم آن نیز اضطراب است و باید منشاء آن مورد بررسی قرار بگیرد. از طرف دیگر این که ایشان گفته اند دارویی به من معرفی کنید تا موثر باشد اصلا این طور نیست. من می توانم الان ده دارو معرفی کنم اما این خانم زیر نظر پزشک معالج هستند و این پزشک است که تشخیص می دهد چه دارویی برای بیمارش مناسب است. اصلا معرفی کردن قرص در رسانه کار درستی نیست و جرم محسوب می شود. بحث دیگر این که استفاده از داروها فقط اضطراب را کنترل می کند یعنی فرد دارو را مصرف می کند و در نتیجه وسواسش تحت کنترل قرار می گیرد. اما در کنار آن باید تحت رفتار درمانی هم قرار بگیرند تا بتوانند وسواسی که با آن درگیر هستند را ترک کنند. تنها دارو درمانی خوب نیست و در کنار دارو درمانی باید رفتار درمانی را نیز استفاده کرد. یکی از روش هایی که در مورد وسواس استفاده می شود، روش حساسیت زدایی تدریجی یا اضطراب درمانی است. به طور مثال فرض کنید یک نفر از آشغال بدش می آید و نسبت به این مساله وسواس دارد. در این شرایط ما از او می خواهیم تا دستش را درون آشغال فرو ببرد تا متوجه شود که چیز خاصی درون آن نیست. پس از مدتی ترس و فوبیای فرد فرو ریخته و دیگر نسبت به آشغال وسواسی نخواهد داشت. این که ایشان گفته اند دارو تاثیر نداشته است محال ممکن است. سوال ما از ایشان این است که اولا به چه کسی مراجعه کرده اند و سوال دوم این است که آیا داروها را سرساعت و به موقع استفاده کرده اند؟ شاید مصرف کرده اما سازگاری لازم را نداشته است. یا این که سر ساعت دارو را مصرف کرده اند اما جواب نگرفته اند. در این صورت لازم است که ایشان دوباره به پزشک معالج خود مراجعه کنند و شرایط را برای او توضیح دهند. در صورتی که پزشک تشخیص بدهد داروها را تغییر می دهد. به ایشان تاکید می کنیم که تحت هیچ شرایطی سرخود داروی خود را قطع نکرده و داروی دیگری را استفاده نکنند. به این علت که داروهایی که مربوط به سیستم اعصاب و روانی است حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شود چون استفاده سر خود و بدون تجویز از دارو، پیامد و عوارض به همراه دارد. ایشان می توانند به پزشک معالج خود مراجعه کرده و بگویند که من داروهای تجویزی شما را مصرف کردم اما تاثیری نداشت پزشک با توجه به وضعیت ایشان یا تشخیص می دهد که همچنان باید داروهای خودشان را استفاده کنند یا این که آن ها را تغییر دهد. به هیچ عنوان- تاکید می کنیم به هیچ عنوان از افراد نا آگاه راهنمایی نخواهند و همچنین مثل سوالی که این جا مطرح کرده اند و گفته اند داروی موثر بدهید به داروخانه نروند و نگویند که داروی موثری برای رفع وسواسم بدهید. چون چنین داروهایی روی روال جنسی و عادت ماهیانه خانم ها تاثیر سوء می گذارد. چون هر دارویی مخصوص یک بیماری خاص است و تنها برای همان یک بیماری جواب می دهد.