علت ترس کودکان، علائم اختلالات اضطرابی

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: دختر بچه ۹ساله ای دارم. همیشه فکر می کند اگر از اتاق یا دستشوئی بیرون بیاید، گربه ای از پشت سر به او حمله می کند. هر چقدر به او می گوییم اینطور نیست جواب می دهد می دانم اینطور نیست ولی می ترسم. برای مقابله با ترس او چه روشی لازم است؟

پاسخ دکتر شیوا گرانمایه پور، روانشناس و مدرس دانشگاه:
ابتدا باید دید این ترس چه ریشه ای دارد، ترس واکنشی است سازگارانه که ما را از خطر آگاه میسازد. اما گاهی این کارکرد سازگارانه در جایی هم که خطری وجود ندارد رخ می دهد؛ یعنی کارکرد سازگارانه اش را از دست می دهد. برای این کودک نه ساله ابتدا بایستی علت و چگونگی شکل گیری این ترس را بررسی کرد. این نوع ترس می تواند ناشی از تجارب قبلی کودک باشد. همچنین این ترس کودک می تواند تداعی گر احساس نا ایمنی و علائم اختلالات اضطرابی در کودک باشد. بایستی شرح حال کاملی از روابط والدین، روابط والدین با کودک، تغییرات جدید خانواده مثل تولد فرزند، جابجایی محل سکونت، تنش های خانواده از جمله تنش های مالی و ... گرفته شود. گاهی کودک برای جلب توجه بیشتر اطرافیان این واکنش را نشان می دهد. در مواردی که این ترس با شدت بسیار تجربه می شود و کودک و اطرافیان را تحت فشار زیادی قرار می دهد، بایستی تحت نظر یک روان شناس کودک بررسی و درمان شود. ابتدا بهتر است به حالت های کودک با دقت توجه کنید. از واکنش های ناگهانی و یا قرار دادن کودک با محرک های واقعی یا شبه واقعی که تداعی گر ترسش است اجتناب کنید. کودک را از داشتن چنین ترسی به خصوص در جمع سرزنش و یا تحقیر نکنید. بهتر است این موضوع را به شکل غیر مستقیم و بسیار هوشمندانه مثلا در قالب داستان ها و به زبان کودک برایش ابراز کنید. از راهکار های اصلی در این رابطه نزدیک شدن هیجانی به کودک، اختصاص زمان بیشتر برای کودک، صحبت کردن در مورد احساساتش، اختصاص زمانی مشخص برای بازی و صحبت کردن و .... است.