فیبروم رحمی و بارداری (۲)

فیبروم (fibrum)یا فیبروید(fibroid) یا میوما (myoma) تومورهای ماهیچه ای هستند که (معمولا) بر روی دیواره رحم رشد می کنند. فیبروم ها تقریباً همیشه خوش خیم (غیرسرطانی) هستند. ممکن است در فردی فقط یک فیبروم وجود داشته باشد و در فرد دیگری تعداد زیادی فیبروم تشکیل شود. فیبروم ها ممکن است به کوچکی یک دانه و به بزرگی یک گریپ فروت باشند. البته در موارد نادر فیبروم ها بسیار بزرگ تر نیز می شوند. پزشکان فیبروم ها را بسته به محل رشد آنها دسته بندی می کنند. در مطلب قبل درباره علائم فیبروم و دلایل ایجاد آن صحبت شد. در ادامه در خصوص درمان صحبت می شود:

آیا امکان دارد فیبروم به سرطان تبدیل شود؟
فیبروم ها تقریباً همیشه خوش خیم (غیرسرطانی) هستند. بسیار به ندرت (تقریباً یک مورد از هزار) احتمال دارد که فیبروم سرطانی در فردی ایجاد شود؛ که لیومیوسارکوما (leiomyosarcoma) نامیده می شود. پزشکان معتقدند سرطان به علت وجود فیبروم های موجود ایجاد نمی شود.


داشتن فیبروم ریسک ابتلا به فیبروم سرطانی را فزایش نمی دهد. به علاوه داشتن فیبروم ریسک ابتلا به سایر انواع سرطان رحم را نیز در فرد افزایش نمی دهد.

درمان فیبروم
همانطور که گفته شد اغلب زنان مبتلا به فیبروم هیچ گونه علائمی ندارند.در مورد زنانی که علائم دارند، روش های درمانی زیادی وجود دارد. قبل از انتخاب روش درمان باید نکات بسیاری را مد نظر قرار داد. برخی از این نکات عبارتند از:

- داشتن یا نداشتن علائم
- این که فرد در آینده تصمیم دارد باردار شود یا خیر
- اندازه فیبروم (ها)
- محل قرار گرفتن فیبروم
- سن فرد مبتلا و فاصله ای که با زمان یائسگی دارد

در مورد افرادی که علائمی ندارند معمولاً هیچ درمانی توصیه نمی شود. فقط کافی است فرد تحت نظر قرار گیرد تا رشد فیبروم چک شود.

درمان دارویی
در صورتی که فرد مبتلا به فیبروم علائم خفیفی داشته باشد، پزشک متخصص درمان دارویی را انتخاب خواهد کرد. برای کاهش دردهای خفیف نیز داروهای عادی مانند ایبوپروفن و استامینوفن توصیه می شود. در صورتی که فرد در دوران قاعدگی خونریزی خیلی شدید داشته باشد مکمل آهن نیز تجویز خواهد شد.

بسیاری از داروهایی که معمولاً برای جلوگیری از بارداری استفاده می شوند برای کنترل علائم فیبروم ها نیز تجویز می گردند. قرص های ضد بارداری با دز پایین مانع رشد بیشتر فیبروم می شود و از خونریزی شدید نیز جلوگیری می نماید.

آمپول های پروژسترونی نیز همین تأثیر را دارند.

یک آی.یو.دی به نام میرنا نیز وجود دارد که حاوی مقادیر کمی پروژسترون بوده و می توان از آن علاوه بر جلوگیری از حاملگی برای کاهش میزان خونریزی نیز بهره برد.

داروهای دیگری مانند گونادوتروپین(GnRHa)نیز وجود دارد. رایج ترین دارو لوپرون است، این دارو به شکل اسپری دماغی، کپسول کاشتنی و تزریقی موجود است که می تواند موجب کوچک شدن و از بین رفتن فیبروم ها شود. گاهی چند ماه از این داروها استفاده می شود تا طی عمل جراحی بتوان راحت تر فیبروم ها را خارج نمود. GnRHa عوارض و مزایای زیادی دارند از جمله پوکی استخوان، بی خوابی، عدم قاعدگی، و به علاوه قیمت بسیار بالایی نیز دارند.

عمل جراحی
در مورد فردی که علائم شدیدی دارد جراحی بهترین گزینه می باشد. در مورد جراحی نیز با توجه به عوامل متعدد نظیر سن بیمار، تصمیم او برای بارداری، اندازه فیبروم و غیره، گزینه های متعددی پیش روی فرد و پزشک معالج قرار دارد که از آن جمله می توان به میومکتومی، هیستروسکوپی، برداشتن بافت اندومتر، میولسیس و ... اشاره کرد.

- میومکتومی (myomectomy). خارج کردن فیبروم بدون برداشتن بافت سالم رحم از طریق انجام عمل جراحی .این درمان برای زنانی که پس از عمل قصد بارداری دارند بهترین گزینه است. میومکتومی را هم می توان از طریق جراحی باز شکمی و هم از طریق لاپراسکوپی یا هیستروسکوپی انجام داد.

- هیسترکتومی (hysterectomy). یعنی برداشتن کل رحم از طریق جراحی. این روش تنها روش تضمینی برای درمان فیبروم است. این عمل در مورد زنانی که خونریزی خیلی شدید دارند، اندازه فیبرومشان خیلی بزرگ است، نزدیک به سن یائسگی هستند یا آن را گذرانده اند و تصمیم به بارداری ندارند انجام می شود.

- میولیسیس (myolysis). در این روش معمولاً از طریق لاپراسکوپی سوزنی به فیبروم وارد می شود و از طریق وارد کردن جریان الکتریکی فیبروم فریز یا منهدم می شود.