تیروئید در زنان باردار (۱)

میلیون‌ها نفر در جهان به بیماری تیروئید و اختلالات و عوارض ناشی از آن مبتلا هستند اما غالب‌شان از این بیماری بی‌خبرند. اگر شما هم به تازگی علائمی مانند اضطراب، تپش قلب و افزایش یا کاهش وزن را تجربه کرده‌اید یا خشکی پوست و تعریق غیرعادی سراغ‌تان آمده باید هوشیار باشید.

اگر یک یا چند مورد از این علائم را با هم تجربه می‌کنید، احتمالا تیروئیدتان دچار مشکل شده و به خوبی کار نمی‌کند. بی‌توجهی به اختلالات تیروئید و درمان آن می‌تواند عوارضی همچون چاقی، بیماری‌های قلبی، افسردگی، ریزش مو، نازایی و ناباروری را به همراه داشته باشد. در این مقاله درباره انواع اختلال‌ها و بیماری‌های تیروئید و شیوه‌های درمان آن صحبت می‌کنیم.


درباره تیروئید بیشتر بدانید
مهم‌ترین وظیفه تیروئید ترشح هورمون‌هایی است که به تنظیم متابولیسم بدن کمک می‌کند. عملکرد این غده به‌طور مستقیم بر سیستم گوارش، تنظیم وزن بدن، تنظیم تنفس و ضربان قلب، تنظیم فشار خون، عملکرد جنسی و توان و قدرت عضلانی و جسمی افراد اثر دارد. این غده در ناحیه قدامی گردن و بالای جناق قرار دارد و علاوه بر اثرگذاری که بر وضعیت جسمی دارد، بر خلق و خوی و روان انسان نیز تاثیر می‌گذارد. اختلال در عملکرد تیروئید در دوران بارداری عوارضی به همراه دارد که گاهی می‌تواند تا پایان عمر خانم باردار و کودکش را با عوارض آن درگیر کند.

پرکاری تیروئید چطور سراغ‌تان می‌آید
دو نوع پرکاری تیروئید داریم که از آنها با نام‌های پرکاری تیروئید دائمی و پرکاری تیروئید موقت نام می‌بریم. در نوع دوم یعنی پرکاری موقت بیمار بعد از تجویز پزشک با مصرف دارو در یک دوره زمانی مشخص معمولا بین ۳ تا ۴ ماه درمان می‌شود اما اگر شخصی به تیروئید دائم مبتلا شود علائمی را تجربه می‌کند که به دلیل بروز این علائم راهی مطب می‌شود. تپلش قلب و بی‌قراری از جمله این موارد است که موجب می‌شود فرد احساس تنگی نفس کند. با پیشرفت بیماری علائم دیگری مانند اختلال در عملکرد دستگاه گوارش دیده می‌شود که به مرور موجب افزایش یا کاهش اشتهای بیمار می‌شود که کاهش اشتها غالبا در افراد کهنسال بروز می‌کند.

گاهی بیمار در کنار این عوارض با نشانه‌هایی مثل عصبانیت و اضطراب نیز روبه‌رو می‌شود که به دلیل ایجاد اختلال در سیستم مغز و اعصاب بدن است. در برخی از بیماران علائم چشمی نیز دیده می‌شود. مثلا فرد بعد از مدتی احساس می‌کند چشمش بیش از اندازه از حدقه بیرون زده است و به لحاظ ظاهری نیز احساس ناخوشایندی را تجربه می‌کند. ابتلا به پرکاری تیروئید دائم در دراز مدت و در شرایطی که بیماری دیر تشخیص داده شود و بیمار اقدامات درمانی را به موقع دریافت نکند، بر تراکم استخوان‌ها نیز تاثیر می‌گذارد.

زنان بیشتر مبتلا می‌شوند یا مردان؟
غده تیروئید هورمون‌هایی ترشح می‌کند که این هورمون‌ها می‌تواند فعالیت‌های بدن را تنظیم کند؛ بنابراین لازم است که میزان فعالیت این غده در حد نرمال باشد. مسلما فعالیت بیش از حد نرمال غده تیروئید، سبب بیماری پرکاری تیروئید می‌شود و به تبع پرکاری تیروئید، تنظیم فعالیت‌های مختلف بدن هم دچار اختلال می‌شود. آمارها حاکی از این است که زنان بیش از مردان به پرکاری تیروئید مبتلا می‌شوند. به علاوه شواهد نشان می‌دهد شیوع پرکاری تیروئید در سنین 30 تا 50 سال بیش از سایر سنین است.

راه‌حل چیست؟
برای درمان پرکاری تیروئید راه‌های مختلفی توسط مختصصان پیشنهاد می‌شود که می‌توان آنها را به سه گروه تقسیم کرد. در مرحله اول می‌توان با تجویز دارو بیماری را کنترل کرد. داروهایی که تجویز می‌شوند عموما پرکاری تیروئید و ترشح بیش از اندازه هورمون‌ها را کنترل و به حد متعادل می‌رسانند.

روش دیگر استفاده از ید رادیواکتیو است که می‌تواند فعالیت تیروئید را کم کند. در این شیوه غده تیروئید ید رادیواکتیو را به میزان مورد نیاز جذب می‌کند و مازاد آن توسط ادرار از بدن دفع می‌شود و در نهایت روش جراحی به بیمار مبتلا به پرکاری تیروئید پیشنهاد می‌شود که این روش معمولا در شرایطی که بیمار از روش‌های قبلی نتیجه نگیرد، توصیه و اصولا کمتر تجویز می‌شود. متخصص پس از معاینه بیمار متناسب با شرایط و پیشرفت بیماری و بر اساس نتایج آزمایش یکی از این شیوه‌ها را به بیمار توصیه و تجویز می‌کند.

نشانه‌هایی که می‌گوید تیروئیدتان کم‌کار است
علائم و نشانه‌های تیروئید کم کار برخلاف تیروئید پرکار است. خشکی بیش از حد پوست و احساس سرما از شایع‌ترین علائمی است که مبتلایان به تیروئید کم ‌کار تجربه می‌کنند. در کنار این علائم پف‌آلودگی غیر عادی در اطراف چشم‌ها بعد از بیدار شدن و کم‌خونی نیز از جمله این علائم است که باید با بررسی نتایج آزمایش خون فرد مشخص شود. تنگی نفس، اختلال در عادت ماهانه، یبوست، کاهش اشتها، افسردگی و کم حوصلگی و کاهش تمرکز نیز از علائمی است که به شما هشدار می‌دهد عملکرد غده تیروئید را بررسی و به متخصص غدد مراجعه کنید.

ادامه دارد...