تغذیه کودک یک ساله، مهمترین نکات
یک پسر یک ساله دارم که فوق العاده شیطان و بازیگوش است و موقع غذا خوردن به هر بهانه ای از دست من در می رود و موقع شیر خوردن با کوچکترین صدایی شیر را رها می کند.
پرسش: یک پسر یک ساله دارم که فوق العاده شیطان و بازیگوش است و موقع غذا خوردن به هر بهانه ای از دست من در می رود و موقع شیر خوردن با کوچکترین صدایی شیر را رها می کند به همین دلیل رشد کمی دارد لطفا مرا با غذاهایی اشنا کنید تا ضمن داشتن مواد غذایی کافی کودک را جذب کند.
پاسخ: بهتر بود تا قد وزن پسرتان و وزن هنگام تولدش را ذکر می کردید تا می دیدم اصلا جای نگرانی دارد یا نه؟
ببینید نکته ی اصلی که باید همیشه یادتان باشد این است که کودکان از هر روشی برای جلب توجه استفاده می کنند، و در حال حاضر با توجه به حساسیت مادران به غذا خوردن بچه ها، این راه جلب توجه را خیلی خوب یاد گرفته اند.
پس بهترین کار این است که یک مدت کوتاهی با این که کاملا حواس تان به غذا خوردنش است، اما هیچ حساسیت و اصراری به غذا خوردنش نداشته باشید.
توصیه های زیر را برای یک کودک یک ساله باید مدنظر داشته باشید:
شیر دادن مادر به کودک تا پایان دو سالگی ضروری است.
زیرا:
۱- هنوز بهترین منبع تامین پروتئین برای کودک است.
2- تا حدود 30 درصد کالری مورد نیاز او را تامین می کند.
۳- مواد ایمنی بخش موجود در ان، طیف حفاظتی مهمی برای کودک دارد و این طفل نوپا را که بسیار متحرک و فعال است و با دست زدن به همه جا و همه چیز، خود را به سهولت در معرض بیماری قرار می دهد از ابتلاء به اسهال و سایر عفونت ها حفظ می کند.
4- تکامل عصبی و روانی کودک را که با شیرمادر اغاز شده ، با تداوم واستمرار ان در سال دوم زندگی، کامل می کند.
5- نیازهای عاطفی و روانی او را که برای رشد و تکاملش بسیار ضروری هستند تامین می کند.
۶- با کاهش دفعات بیماری، اثر قابل توجهی در شرایط روحی و روانی و اقتصادی خانواده دارد.
7- اغلب کودکان در ایام بیماری کم اشتها هستند و به کمتر چیزی، به اندازه شیرمادر میل دارند و این منبع غذایی در ایام بیماری به بهبود انان کمک می کند.
8- و بالاخره در جریان اسهال و استفراغ، هیچ چیز به اندازه شیرمادر برای کودک قابل تحمل نیست.
نکات مهم در تغذیه سال دوم زندگی
۱- ادامه تغذیه با شیرمادر همچنان مورد تاکید است.
2- شیرمادر بعد از صرف غذای کودک داده شود.
۳- دفعات تغذیه به غیر از شیرمادر ۴ تا ۵ بار در روز است.
۴- هنوز باید در غذا تغییراتی داد تا هضم ان اسان تر باشد؛ زیرا اگر غذا یکباره و به صورت انچه که در سفره خانواده است به کودک داده شود، ممکن است هضم ان برای او مشکل باشد. مثلا بهتر است برنج به صورت کته و کاملاً نرم شده باشد. می توان ان را با کمی اب خورش نرم وله کرد و به کودک داد.
۵- نیاز کودک به کلسیم و پروتئین توسط شیرمادر و مقدار ماست پاستوریزه ای که در روزمی خورد تامین می شود.
۶- سفیده تخم مرغ کم کم به همان صورت که درمورد زرده تخم مرغ شروع شده بود به صورت کاملا پخته و سفت شده شروع، و به تدریج یک سفیده کامل مصرف شود. می توان یک روز در میان یک تخم مرغ کامل به کودک داد.
۷- کودک فعالانه در غذا خوردن دخالت داشته باشد و خود غذا را با دست یا قاشق کوچک بردارد و به دهان ببرد.
۸- از ۱۱ ماهگی به بعد، زمان انتقال از غذاهای مخصوص به غذای سفره خانواده است.
9- حبوبات از مواد غذایی دارای پروتئین، کربوهیدرات و املاح است. درسال دوم به تدریج بر تنوع حبوبات مصرفی بیفزایید. می توانید انها را به صورت کاملاً پخته شده همراه با سیب زمینی و با روغن یا کره و ترجیحاً روغن زیتون به کودک بدهید.
10- باید توجه داشت که هنوز هم معده کودک کوچک است و نباید ان را با مقدار زیادی میوه یا اب میوه پر کرد.
11- به کودک یک تا دو ساله تنقلاتی مثل پفک، شکلات، چیپس و... نباید داده شود و در صورتی که فعالیت کودک زیاد باشد بستنی، خرما، بیسکوئیت، بادام و پسته بو نداده ولی ریز شده بعد از غذا به او داده شود تا جای وعده های اصلی غذا را نگیرد.
12- در طول سال دوم، مصرف ویتامین هایA وD و قطره اهن باید ادامه داشته باشد و این مشکل که اهن موجب سیاهی دندان ها می شود نباید مانع مصرف ان شود بلکه باید قطره را با قاشق چایخوری در عقب دهان کودک ریخت و متعاقب ان به او اب داد و با پارچه ای تمیز روی دندان های کودک را تمیز کرد.
13- در اواخر سال دوم احساس استقلال کودک بیشتر می شود ، خودش غذا می خورد و از همه ی غذاهای سفره خانواده به دلخواه انتخاب می نماید. مادران دراین مرحله از این زندگی باید به مصرف مواد غذایی کافی و پر انرژی که برای رشد کود ک لازم است، توجه نمایند.
نکات مهم رفتاری در تغذیه ی کودک
در هنگام غذا دادن به کودک بایستی مواردی را رعایت کرد که کودک با اشتها و علاقه بیشتری غذا بخورد. حال ما به ذکر این نکات می پردازیم:
۱- کودک باید در زمان خوردن غذا در وضعیت راحتی قرار گیرد و غذا نزدیک او باشد تا بتواند به راحتی بدون این که تحت فشار قرار گیرد، غذا بخورد. این کار موجب می شود ریخت و پاش کودک کمتر شود.
۲- بشقاب و لوازم غذا خوردن باید از جنس نشکن باشد. در صورت شکستن ظرف ممکن است کودک احساس ناامیدی کند و یا والدین عصبانی شوند.
۳- قاشق نباید زیاد گود باشد و لیوان نیز باید به اندازه ای باشد که کودک به راحتی ان را بگیرد.
4- خوردن سوپ برای کودک سخت است ولی اگر کمی قوام ان غلیظ باشد کودک می تواند ان را با قاشق بخورد.
5- رنگ مواد غذایی می تواند در اشتهای کودک و علاقه ی او به غذا تاثیر بگذارد. خوردن غذاهایی با رنگ های سبز، نارنجی و زرد برای ان ها جالب است. برای این کار می توان از سبزیجات برگ سبز، هویج و... استفاده کرد.
6- اب میوه ی طبیعی بهتر از نوع صنعتی ان است چرا که به نوع صنعتی ان ماده ی قندی، رنگ و ماده ی معطر اضافه شده است.
7- دادن وقت کافی در زمان صرف غذا بسیار مهم است و باید از شتاب و عجله درهنگام غذاخوردن پرهیز کرد.
8- باید بی علاقگی کودک را نسبت به یک ماده ی غذایی پذیرفت و یک ماده ی خوراکی دیگر را جایگزین کرد.
9- غذا خوردن در یک ساعت معین می تواند سبب تحریک اشتهای کودک شود.
10- خستگی کودک مهم ترین عامل از بین بردن اشتهای اوست. بهتر است بعد از استراحت به کودک غذا داده شود.
11- کودک در یک محیط ارام بهتر غذا می خورد. مشاجره، بلند کردن صدای رادیو و تلویزیون، وهمچنین رفت و امد زیاد حواس کودک را پرت می کند و تمایل او به غذا خوردن کم می شود.
12- دادن غذای یکنواخت و تکراری سبب بیزاری کودک می شود. حتی اگر غذایی که مورد علاقه ی کودک است، پشت سرهم و تکراری به کودک داده شود، از خوردن ان امتناع خواهد کرد.
13- هنگامی که رفتار کودک غلط است باید عکس العمل ثابتی نشان داد، مثلاً اگر بشقاب یا قاشق یا غذا را پرت کرد، نباید گاهی اوقات خندید و گاهی تنبیه کرد، بلکه باید رفتاری را در پیش گرفت که کودک احساس کند، کارخوبی انجام نداده است.
14- نخوردن برخی از غذاها ممکن است به علت تقلید کودک از اطرافیانش باشد.
شاید مشکل بد غذایی کودک شما مربوط به شیوه ی غذا دادن شما به او باشد.در مورد نحوه غذا دادن به کودک خود توصیه هایی را می کنیم که امیدوارم مفید باشد:
پاسخ: بهتر بود تا قد وزن پسرتان و وزن هنگام تولدش را ذکر می کردید تا می دیدم اصلا جای نگرانی دارد یا نه؟
ببینید نکته ی اصلی که باید همیشه یادتان باشد این است که کودکان از هر روشی برای جلب توجه استفاده می کنند، و در حال حاضر با توجه به حساسیت مادران به غذا خوردن بچه ها، این راه جلب توجه را خیلی خوب یاد گرفته اند.
پس بهترین کار این است که یک مدت کوتاهی با این که کاملا حواس تان به غذا خوردنش است، اما هیچ حساسیت و اصراری به غذا خوردنش نداشته باشید.
توصیه های زیر را برای یک کودک یک ساله باید مدنظر داشته باشید:
شیر دادن مادر به کودک تا پایان دو سالگی ضروری است.
زیرا:
۱- هنوز بهترین منبع تامین پروتئین برای کودک است.
2- تا حدود 30 درصد کالری مورد نیاز او را تامین می کند.
۳- مواد ایمنی بخش موجود در ان، طیف حفاظتی مهمی برای کودک دارد و این طفل نوپا را که بسیار متحرک و فعال است و با دست زدن به همه جا و همه چیز، خود را به سهولت در معرض بیماری قرار می دهد از ابتلاء به اسهال و سایر عفونت ها حفظ می کند.
4- تکامل عصبی و روانی کودک را که با شیرمادر اغاز شده ، با تداوم واستمرار ان در سال دوم زندگی، کامل می کند.
5- نیازهای عاطفی و روانی او را که برای رشد و تکاملش بسیار ضروری هستند تامین می کند.
۶- با کاهش دفعات بیماری، اثر قابل توجهی در شرایط روحی و روانی و اقتصادی خانواده دارد.
7- اغلب کودکان در ایام بیماری کم اشتها هستند و به کمتر چیزی، به اندازه شیرمادر میل دارند و این منبع غذایی در ایام بیماری به بهبود انان کمک می کند.
8- و بالاخره در جریان اسهال و استفراغ، هیچ چیز به اندازه شیرمادر برای کودک قابل تحمل نیست.
نکات مهم در تغذیه سال دوم زندگی
۱- ادامه تغذیه با شیرمادر همچنان مورد تاکید است.
2- شیرمادر بعد از صرف غذای کودک داده شود.
۳- دفعات تغذیه به غیر از شیرمادر ۴ تا ۵ بار در روز است.
۴- هنوز باید در غذا تغییراتی داد تا هضم ان اسان تر باشد؛ زیرا اگر غذا یکباره و به صورت انچه که در سفره خانواده است به کودک داده شود، ممکن است هضم ان برای او مشکل باشد. مثلا بهتر است برنج به صورت کته و کاملاً نرم شده باشد. می توان ان را با کمی اب خورش نرم وله کرد و به کودک داد.
۵- نیاز کودک به کلسیم و پروتئین توسط شیرمادر و مقدار ماست پاستوریزه ای که در روزمی خورد تامین می شود.
۶- سفیده تخم مرغ کم کم به همان صورت که درمورد زرده تخم مرغ شروع شده بود به صورت کاملا پخته و سفت شده شروع، و به تدریج یک سفیده کامل مصرف شود. می توان یک روز در میان یک تخم مرغ کامل به کودک داد.
۷- کودک فعالانه در غذا خوردن دخالت داشته باشد و خود غذا را با دست یا قاشق کوچک بردارد و به دهان ببرد.
۸- از ۱۱ ماهگی به بعد، زمان انتقال از غذاهای مخصوص به غذای سفره خانواده است.
9- حبوبات از مواد غذایی دارای پروتئین، کربوهیدرات و املاح است. درسال دوم به تدریج بر تنوع حبوبات مصرفی بیفزایید. می توانید انها را به صورت کاملاً پخته شده همراه با سیب زمینی و با روغن یا کره و ترجیحاً روغن زیتون به کودک بدهید.
10- باید توجه داشت که هنوز هم معده کودک کوچک است و نباید ان را با مقدار زیادی میوه یا اب میوه پر کرد.
11- به کودک یک تا دو ساله تنقلاتی مثل پفک، شکلات، چیپس و... نباید داده شود و در صورتی که فعالیت کودک زیاد باشد بستنی، خرما، بیسکوئیت، بادام و پسته بو نداده ولی ریز شده بعد از غذا به او داده شود تا جای وعده های اصلی غذا را نگیرد.
12- در طول سال دوم، مصرف ویتامین هایA وD و قطره اهن باید ادامه داشته باشد و این مشکل که اهن موجب سیاهی دندان ها می شود نباید مانع مصرف ان شود بلکه باید قطره را با قاشق چایخوری در عقب دهان کودک ریخت و متعاقب ان به او اب داد و با پارچه ای تمیز روی دندان های کودک را تمیز کرد.
13- در اواخر سال دوم احساس استقلال کودک بیشتر می شود ، خودش غذا می خورد و از همه ی غذاهای سفره خانواده به دلخواه انتخاب می نماید. مادران دراین مرحله از این زندگی باید به مصرف مواد غذایی کافی و پر انرژی که برای رشد کود ک لازم است، توجه نمایند.
نکات مهم رفتاری در تغذیه ی کودک
در هنگام غذا دادن به کودک بایستی مواردی را رعایت کرد که کودک با اشتها و علاقه بیشتری غذا بخورد. حال ما به ذکر این نکات می پردازیم:
۱- کودک باید در زمان خوردن غذا در وضعیت راحتی قرار گیرد و غذا نزدیک او باشد تا بتواند به راحتی بدون این که تحت فشار قرار گیرد، غذا بخورد. این کار موجب می شود ریخت و پاش کودک کمتر شود.
۲- بشقاب و لوازم غذا خوردن باید از جنس نشکن باشد. در صورت شکستن ظرف ممکن است کودک احساس ناامیدی کند و یا والدین عصبانی شوند.
۳- قاشق نباید زیاد گود باشد و لیوان نیز باید به اندازه ای باشد که کودک به راحتی ان را بگیرد.
4- خوردن سوپ برای کودک سخت است ولی اگر کمی قوام ان غلیظ باشد کودک می تواند ان را با قاشق بخورد.
5- رنگ مواد غذایی می تواند در اشتهای کودک و علاقه ی او به غذا تاثیر بگذارد. خوردن غذاهایی با رنگ های سبز، نارنجی و زرد برای ان ها جالب است. برای این کار می توان از سبزیجات برگ سبز، هویج و... استفاده کرد.
6- اب میوه ی طبیعی بهتر از نوع صنعتی ان است چرا که به نوع صنعتی ان ماده ی قندی، رنگ و ماده ی معطر اضافه شده است.
7- دادن وقت کافی در زمان صرف غذا بسیار مهم است و باید از شتاب و عجله درهنگام غذاخوردن پرهیز کرد.
8- باید بی علاقگی کودک را نسبت به یک ماده ی غذایی پذیرفت و یک ماده ی خوراکی دیگر را جایگزین کرد.
9- غذا خوردن در یک ساعت معین می تواند سبب تحریک اشتهای کودک شود.
10- خستگی کودک مهم ترین عامل از بین بردن اشتهای اوست. بهتر است بعد از استراحت به کودک غذا داده شود.
11- کودک در یک محیط ارام بهتر غذا می خورد. مشاجره، بلند کردن صدای رادیو و تلویزیون، وهمچنین رفت و امد زیاد حواس کودک را پرت می کند و تمایل او به غذا خوردن کم می شود.
12- دادن غذای یکنواخت و تکراری سبب بیزاری کودک می شود. حتی اگر غذایی که مورد علاقه ی کودک است، پشت سرهم و تکراری به کودک داده شود، از خوردن ان امتناع خواهد کرد.
13- هنگامی که رفتار کودک غلط است باید عکس العمل ثابتی نشان داد، مثلاً اگر بشقاب یا قاشق یا غذا را پرت کرد، نباید گاهی اوقات خندید و گاهی تنبیه کرد، بلکه باید رفتاری را در پیش گرفت که کودک احساس کند، کارخوبی انجام نداده است.
14- نخوردن برخی از غذاها ممکن است به علت تقلید کودک از اطرافیانش باشد.
شاید مشکل بد غذایی کودک شما مربوط به شیوه ی غذا دادن شما به او باشد.در مورد نحوه غذا دادن به کودک خود توصیه هایی را می کنیم که امیدوارم مفید باشد:
منبع:
تبیان
