کنترل کم کاری تیروئید در بارداری، رعایت نکات

پرسش: دربارداری باداشتن تیروئید چه بخورم؟

پاسخ: کم کاری تیروئید هنگامی ایجاد می‌شود که غده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن، هورمون تولید کند.
لازم به ذکر است که اگر کم کاری تیروئید در دوران حاملگی برای خانمی اتفاق بیفتد، باید سریعا به پزشک متخصص غدد مراجعه کند و اقدامات درمانی را اغاز کند و گرنه با مشکلات متعددی روبرو خواهد شد.

- پس از انکه فرد به پزشک متخصص غدد مراجعه کرد، پزشک بر اساس نتایج ازمایشات او، دارو درمانی را برای مادر اغاز می کند.

- به دلیل اینکه در کم کاری تیروئید، هورمون تیروئید به مقدار کم در خون ترشح می شود، باید اقدامات دارویی در جهت افزایش این هورمون در خون انجام گیرد. معمولا دوز این دارو در دوران بارداری کمی بیش از حالت عادی می باشد، زیرا نیاز به این هورمون در طی این دوران افزایش می یابد.

متخصص غدد علاوه بر تجویز دارو، به فرد باردار توصیه می کند که هر شش هفته یک بار ازمایش تیروئید بدهد تا میزان هورمون تیروئید در خون مشخص شود و اگر لازم باشد دوز دارو را تغییر دهد.
- رژیم غذایی و ورزش کافی طبق دستور پزشک برای مادران عزیز می تواند برای درمان کم کاری تیروئید مفید باشد.

تذکرات
-مادرانی که قبل از بارداری به کم کاری تیروئید مبتلا بوده اند و یا در حین بارداری دچار کم کاری تیروئید شده اند، باید دقت کنند که هر شش هفته یک بار، ازمایش تیروئید بدهند تا مطمئن شوند مقادیر هورمون های تیروئید در بدن انها در حد طبیعی است و باید درمان را تحت نظر پزشک متخصص غدد پیگیری کنند.

- اگر در بارداری اول به کم کاری تیروئید مبتلا شدید، احتمال اینکه در بارداری های بعدی هم به ان مبتلا شوید بسیار زیاد است

-در طول چند ماه اول بارداری، جنین به هورمون های تیروئید مادر بسیار وابسته می باشد و هورمون های بدن مادر، نقش مهمی را در رشد طبیعی مغز جنین ایفا می کنند. بنابراین کمبود هورمون تیروئید، تاثیر منفی روی ضریب هوشی و فعالیت های مغزی جنین دارد و به همین دلیل است که پزشکان توصیه می کنند خانم ها قبل از اقدام به بارداری، ازمایش خون که شامل هورمون های تیروئید می باشد را انجام دهند تا اگر به مشکلات تیروئید مبتلا هستند، تحت درمان قرار گرفته و سپس باردار شوند.

با تشخیص و درمان به موقع کم کاری تیروئید، هیچ مشکلی برای نوزاد ایجاد نخواهد شد.
کم کاری تیروئید و سایر بیماری های غیرواگیر، به علت طولانی بودن دوره درمان، نیاز به همکاری مستقیم و مستمر با پزشک معالج دارد تا به خوبی کنترل شوند. بنابراین مادران باردار باید به طور منظم به پزشک غدد مراجعه کنند و به توصیه های او عمل نمایند.

بر این اساس توصیه های غذایی که برای بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید مفید خواهد بود را ذکر خواهم کرد:
1- برخلاف مبتلایان به پرکاری تیروئید، این بیماران باید از مصرف زیاد مواد غذایی گواتروژن پرهیز کنند و سبزی جات را به صورت پخته مصرف نمایند. مواد غذایی گواتروژن شامل انواع کلم، شلغم، روغن کلزا ( کانولا ) ، بادام زمینی، ارزن و سویا است.

2- سویا می تواند مانع جذب کافی داروهای تیروئید شود. بنابراین باید در مصرف ان احتیاط گردد.
۳- توجه داشته باشید که از نمک در پایان پخت غذا استفاده کنید، زیرا در غیر این صورت ید موجود در نمک هنگام برداشتن درب ظرف غذا، همراه با بخار خارج می شود. در این صورت شما میزان ید کمتری از ان چه که انتظار می رود دریافت خواهید کرد. در ضمن نمک یددار را نباید در شیشه های شفاف و در معرض نور نگهداری کرد.

۴- از منابع غذایی ید به مقدار کافی استفاده شود. ماهی، انواع صدف ها و برخی گیاهان دریایی حاوی منابع سرشار ید هستند. همچنین نمک دریا به صورت طبیعی حاوی عنصر ید است.
5- توجه کنید که زیاده روی در مصرف ید باعث کم کاری تیروئید خواهد شد.

6- تنظیم کالری دریافتی برای جلوگیری از افزایش وزن ضروری است. برای این منظور مشاوره با کارشناس تغذیه، همراه با استفاده از درمان دارویی توصیه می شود.

7- اطمینان نسبت به تامین مقادیرکافی ویتامین های C ، A، E و ویتامین های گروه B به ویژه B2 ، B3 ، B6 که برای تولید هورمون تیروئید ضروری هستند لازم است. لذا مصرف منظم مواد غذایی زیر در برنامه ی غذایی روزانه توصیه می شود:

* منابع خوب ویتامین C: توت فرنگی، اناناس، هندوانه، موز ، سیب زمینی و هلو .
* منابع خوب ویتامین A: تخم مرغ ، ماهی های روغنی، سبزی های سبز رنگ ( به جز گیاهان خانواده ای کلم )، سبزی ها و میوه های زرد و نارنجی رنگ. هر چه این میوه ها و سبزی ها پررنگ تر باشند غلظت ویتامین در انها بیشتر است.

* منابع خوب ویتامین E: روغن های گیاهی،مغز دانه ها ( به جز بادام زمینی ) وغلات.
* منابع خوب ویتامین B: غلات سبوس دار، گوشت گاو، گوشت ماکیان و ماهی .
* استفاده از منابع خوب غنی از روی، نظیر غذاهای دریایی، گوشت قرمز، گوشت ماکیان و غلات سبوس دار.

* استفاده از مکمل مولتی ویتامین و املاح در کنار منابع غذایی بالا.
*مصرف منظم منابع غنی از فیبر، نظیر سبزی ها، میوه هایی مانند انجیر، الو، سیب ، مرکبات، همچنین حبوبات و غلات سبوس دار، برای برطرف شدن یبوست.

*نوشیدن اب به مقدارکافی (حداقل 7 لیوان) بسیار ضروری است.
* پرهیز از مصرف قند های ساده مانند قند و شکر، شیرینی جات و ...
* پرهیز از مصرف زیاد نوشیدنی های کافئین دار، میانه روی در مصرف فراورده های شیری و گندم.
* استفاده از منابع غنی از اهن مانند جگر، گوشت قرمز و غلات غنی شده با اهن، به ویژه در افرادی که دارای کم خونی ناشی از فقر اهن نیز می باشند.

* استفاده از منابع غنی B۱۲ مانند جگر گاو، جگر مرغ، گوشت گاو، ماهی قزل الا به ویژه در افرادی که دارای کم خونی ناشی از کمبود این ویتامین هستند. عدم توجه به کم خونی با هر منشائی که باشد، در تشدید ضعف و خستگی و بسیاری از علایم دیگر مؤثر خواهد بود.

روغنی آب های سرد هستند، می تواند در تخفیف برخی علایم مفید باشد. کمبود اسیدهای چرب ضروری می تواند باعث بر هم خوردن تعادل در عملکرد غده ی تیروئید شود.