مرخصی‌ زایمان پدران در ایران و سایر کشورها(۱)

ماهانه ۱۲۰ هزار زاد و ولد در کشور ثبت می‌شود و با توجه به این که مرکز آمار ایران ۱۱ درصد زنان ایرانی را شاغل و بیش از ۸۰ درصد را خانه‌دار دانسته است، می‌توان برآورد کرد که هر ماه کمتر از ۵ هزار مادر ایرانی از مرخصی زایمان استفاده می‌کنند.

در نروژ ۵۶ هفته مرخصی همراه با حقوق برای والدین در نظر گرفته شده که پدرها حق استفاده از ۱۸ ماه مرخصی را پس از ماه سوم تولد نوزاد دارند.


در مورد مردان باید گفت بیش از ۸۰ درصد از پدران شاغل هستند و به این ترتیب، تقاضای مردان برای استفاده از مرخصی زایمان، ماهانه بیش از ۱۰۰ هزار مورد است.

ناقض‌هایی که در رابطه با اجرای قانون مرخصی زایمان پدران وجود داشت، موجب شد دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۴ رأیی در خصوص ابطال مرخصی دو هفته‌ای تشویقی مردان در زایمان همسر صادر کند. در این رأی آمده است: شرط استفاده از مرخصی دو هفته‌ای تشویقی مردان در زایمان، اشتغال همسر آن‌هاست.

امروزه مسئله جمعیت در همه دنیا به یک چالش مهم تبدیل شده و بسیاری از کشورها نگران روند کاهش جمعیت و سالمندی کشور خود هستند. به همین منظور، در کشورهایی که نگرانی‌هایی پیرامون این مسئله دارند، تسهیلاتی برای خانواده‌ها در نظر گرفته می‌شود تا آن‌ها را تشویق به فرزندآوری کند.

ازآن‌جایی‌که در دنیای معاصر میزان اشتغال زنان افزایش پیدا کرده و هر ساله شاهد ورود زنان بیشتری به بازار کار هستیم، یکی از تسهیلاتی که دولت‌ها در نظر گرفته‌اند مربوط به زنان شاغل است تا این زنان بتوانند با فراغ بال بیشتری، هم به اشتغال بپردازند هم زندگی خانوادگی خود را داشته باشند و اشتغال آن‌ها مانعی فرزندآوری نباشد.

تأثیر مثبت مرخصی زایمان پدران در خانواده
مرخصی زایمان یکی از تسهیلاتی است که برای زنان شاغل در نظر گرفته شده که میزان آن در کشورهای مختلف، متفاوت است، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در بسیاری از کشورها به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته، علاوه بر زنان برای مردان نیز مدتی را به عنوان مرخصی زایمان در نظر گرفته‌اند.

این امر از آن‌جایی حائز اهمیت است که بسیاری از زنان پس از زایمان علاوه بر سختی‌های جسمی، دچار ناراحتی‌های روحی مانند اضطراب و افسردگی نیز می‌شوند که در این زمان به حضور همسرشان و حمایت عاطفی و روانی او نیاز دارند و دریافت این احساس مثبت و آرامش مادر، تأثیر مستقیمی بر سلامت نوزاد دارد.

از سوی دیگر، درگیرشدن مرد در مشکلات پس از زایمان و حضور او در کنار همسر و فرزند، سبب آشنایی بیشتر پدر با مشکلات و کارهای ویژه نوزاد می‌شود و مشارکت بیشتر او در تربیت فرزند و انجام کارهای مربوط به پدر را در سایر زمان‌ها نیز افزایش می‌دهد و مسئولیت‌پذیری او در امور مربوط به همسر و فرزندانش را بیشتر می‌کند.

مرخصی زایمان پدران در سایر کشورهای دنیا
در کشور انگلستان دو هفته مرخصی زایمان برای پدرها در نظر گرفته شده است. در سوئد پدر و مادرها از ۱۶ ماه مرخصی زایمان همراه با حقوق استفاده می‌کنند. در استونی نیز پدر و مادرها از ۱۸ ماه مرخصی زایمان استفاده می‌کنند، اما مرخصی با حقوق تنها به یکی از والدین تعلق می‌گیرد.

در نروژ ۵۶ هفته مرخصی همراه با حقوق برای پدر و مادر در نظر گرفته شده که پدرها حق استفاده از ۱۸ ماه مرخصی را پس از ماه سوم تولد نوزاد دارند. در کشور بلغارستان مرخصی زایمان برای مادرها یک سال به همراه حقوق کامل و در سال دوم همراه با حداقل حقوق است که پدر یا پدربزرگ هم می‌توانند به جای مادر از این مرخصی استفاده کنند.

ادامه دارد ...