در بارداری چی بخوریم و چی نخوریم؟

رعایت نکات تغذیه‌ای نقش مؤثری در سلامت جنین و مادران باردار ایفا می‌کند. زنانی که در هنگام بارداری تغذیه مناسبی ندارند ممکن است دچار سقط‌های مکرر شوند. این زنان بیشتر از زنان سالم دیگر در معرض خطرات زایمان قرار می‌گیرند بنابراین رعایت اصول تغذیه‌ای نقش غیر قابل انکاری در سلامت جنین و مادر دارد.

آگاهی‌رسانی در خصوص نحوه مصرف مواد غذایی و رعایت نکات غذایی می‌تواند افراد و نوزاد‌شان را از بروز بسیاری از عوارض و بیماری‌ها محافظت کند.


دکتر ندا دولت خواه متخصص تغذیه می‌گوید: افراد مبتلا به اضافه وزن، مشکلات زمینه‌ای و کسانی که به علت سبک زندگی خود در معرض عفونت‌های مختلف هستند بیشتر از دیگران به سقط‌های مکرر دچار می‌شوند. آگاهی‌رسانی و آموزش، نقش مؤثری در کاهش ابتلا به سقط‌های مکرر در افراد دارد. ایجاد گروه‌های درمانی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی می‌تواند در افزایش آگاهی‌های افراد مؤثر باشد و سبک زندگی آنها را تغییر دهد.

وی با تأکید بر اینکه سبک زندگی و عادت‌های غذایی افراد نقش مؤثری در ابتلا به سقط‌های مکرر دارد، بیان می‌کند: به زنان توصیه می‌شود قبل از اقدام به بارداری به پزشک متخصص تغذیه مراجعه کنند تا پزشک توصیه‌های تغذیه‌ای لازم را به آنها ارائه کند. ۳ تا ۶ ماه قبل از اقدام به بارداری بهترین زمان برای مراجعه به متخصص تغدیه است.

دکتر دولت خواه خاطرنشان می‌کند: با انجام مراقبت‌های تغذیه‌ای در کوتاه مدت می‌توان از بروز بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات هنگام بارداری جلوگیری و بسیاری از عوارض را کنترل کرد. توصیه‌های پزشکان خانواده و ماما‌ها قبل از بارداری بسیار مؤثرتر از اقداماتی است که پس از بارداری توسط پزشک متخصص برای این زنان تجویز می‌شود، چراکه اصلاح سبک زندگی تنها از طریق این پزشکان صورت می‌گیرد. این افراد می‌توانند توصیه‌های لازم را در خصوص مشاوره‌های تغذیه‌ای و جلوگیری از عفونت به زنان ارائه دهند.

این متخصص تغذیه با تأکید بر اینکه رژیم‌های غذایی زنان باردار باید از نظر انر‍ژی و کربوهیدرات کنترل شده باشند، می‌گوید: افراد مبتلا به اضافه وزن نباید از چربی‌های اشباع شده‌ای که قیمت پایین و دسترسی بیشتر دارند استفاده کنند، چراکه افزایش چربی‌های اشباع می‌تواند نقش مؤثری در ابتلا به سقط داشته باشد. به این زنان توصیه می‌شود از روغن‌های غیر اشباع مانند روغن کانولا، ذرت و زیتون استفاده کنند.

دکتر دولت خواه در ادامه تصریح می‌کند: مصرف ماهی نقش مؤثری در کاهش التهاب دارد. انجام ورزش‌های منظم نیز می‌تواند در کنترل وزن و کاهش ابتلا به بیماری‌ها مؤثر باشد. به زنان باردار توصیه می‌شود حداقل در طول روز ۴۵ دقیقه به انجام فعالیت‌های ورزشی متوسط بپردازند اما اگر تمایل به انجام ورزش‌های شدید نیز دارند می‌توانند دو روز در هفته به مدت یک ساعت به انجام ورزش‌های شدید‌تر بپردازند.

وی با تأکید بر اینکه زنان باردار بهتر است مدت زمانی از هر روز را برای انجام پیاده روی اختصاص دهند، بیان می‌کند: این تصور که فرد هنگام بارداری باید دو برابر بیشتر از حالت گذشته غذا مصرف کند باوری غلط است. زنان باردار در ۳ ماهه اول بارداری افزایش کالری ندارند اما بهتر است روزانه ۲۵ گرم پروتئین مصرف کنند، زنان باردار در ۳ ماهه دوم بارداری نیز باید ۳۰۰ کالری و در ۳ ماهه سوم بارداری ۴۰۰ کالری بیشتر از قبل مصرف داشته باشند. افزایش کالری بیشتر از مقدار گفته شده می‌تواند باعث افزایش وزن، التهاب و سقط شود یا حتی افراد را مستعد ابتلا به فشار خون و دیابت کند.

دکتر دولت خواه با اشاره به اینکه مرگ نوزاد، وزن بیش از حد نوزاد و احتمال ابتلای نوزاد به دیابت، چاقی و بیماری‌های قلبی در آینده از عوارض رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب زنان باردار است، می‌گوید: رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب می‌تواند منجر به ایجاد عوارض کوتاه و بلند مدت در نوزادان و مادران شود.

وی در خاتمه با تأکید بر اینکه مراجعه به پزشک متخصص تغذیه و رعایت نکات تغذیه‌ای لازم می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ها در آنها جلوگیری کند، تصریح می‌کند: ناهنجاری‌های کروموزومی پدر و مادر‌ها نیز یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند منجر به سقط مکرر در افراد شود. افرادی که ازدواج‌های فامیلی انجام می‌دهند و آزمایش‌های قبل از ازدواج را جدی نمی‌گیرند نیز ممکن است دچار این عوارض شوند. اختلالات سیستمی، انعقادی و نارسایی گردنه رحم نیز یکی دیگر از عوامل مؤثر در سقط‌های مکرر و اختلالات مادرزادی برای جنین هستند.