سوال و جواب های دوران بارداری، بد نیست بخوانید

بایدها و نبایدها در دوران بارداری یا اینکه چه کارها و چیزهایی دربارداری بی خطر هستند، امروزه بخشی عمده از پرسش های مراجعه کنندگان مطب های مامایی و زنان را در برمی گیرد.

با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و ابزارهای مورد استفاده در زندگی روزمره، نگرانی ها درباره به کارگیری اشعه های مختلف و وجود آنها در پیرامون خانم های باردار افزایش یافته است. در این بخش گزیده ای از مهم ترین پرسش های رایج را گردآوری کرده ایم.

۱) چرا در بارداری دردهای پشت به وجود می آید؟
این گونه به نظر می رسد که کمر درد و بارداری با هم همراه هستند! کمردرد هنگام بارداری، شاید بشود گفت شکایتی روزمره است. هنگام بارداری، در بدن هورمونی به نام ریلاکسین آزاد می شود که اثری آرام بخش و تسکین دهنده دارد و برای زایمان بسیار مفید است. این هورمون سبب شلی و نرمی تاندون ها و لگن می شود و اجازه خروج جنین از رحم و به دنیا آمدن نوزاد را می دهد. همین هورمون سبب نوع راه رفتن خانم های باردار (تلوتلو خوردن) می شود. افزون بر شل شدن لگن و آماده شدن آن برای مراحل بعدی، رحم نیز به رشد خود ادامه می دهد. این رشد رحم دو پیامد دارد، یکی اینکه سبب تغییر مرکز ایستایی بدن و شل شدن تاندون های رحمی سبب وارد آمدن فشار و کشش اضافی بر ستون مهره ها و عضلات اطراف می شود. عضلات رحمی که زیاد کشیده شده اند چندان آماده تحمل این همه وزن رحم نیستند و تاب نمی آورند. بنابراین ستون مهره ها و عضلات آن این وزن اضافی را بر دوش می کشند. پیشگیری بهترین راه درمان برای این مشکل است. اقدامات پیشگیرانه شامل ورزش کردن به ویژه خم کردن لگن و دقت در داشتن وضعیت های بدنی صحیح است. به ویژه بلند شدن و خم شدن صحیح الزامی است.

۲) چرا می گویند در بارداری باید به پهلوی چپ دراز کشید؟
شاید شما شنیده باشید در دوران بارداری خوابیدن به پشت کاری درست و اصولی نیست. این به دلیل آناتومی بدن است. تقریبا از ماه چهارم بارداری وزن رحم دارای جنین، می تواند جریان خون را در وناکاوا، کاهش دهد. وناکاوا، رگی است که خون را از اندام های پایینی بدن، به قلب می رساند. اگر جریان خون وناکاوا، کاسته شود خطر کاهش یافتن جریان خون به رحم و جنین به وجود می آید. وناکاوا در سمت راست ستون فقرات شما قرار گرفته و به همین دلیل است که شما می شنوید. بهترین شکل دراز کشیدن در بارداری روی پهلوی چپ است. نکته این است: به پشت دراز نکشید.

۳) آیا استفاده از ماکروفر در بارداری خطرناک است؟
پاسخ های کارشناسان، پاسخ دکتر جنیفر. آر. نیبیل، متخصص زنان و زایمان: «پژوهش های رسمی وجود ندارد که ثابت کند اجاق های ماکروفر در دوران بارداری خطرناک هستند. گرم کردن خوراکی ها در ماکروفر شما را در معرض اشعه چندانی قرار نمی دهد.» پرستار آموزش دیده مامایی، خانم پنلوپه موریسون می گوید: «طی سالیان دراز استفاده از ماکروفرها، بسیار گسترش یافته اند و به ندرت نشت تشعشع (پرتو) دارند. اگر ماکروفری دارید که کهنه و قدیمی یا خراب است، ممکن است کمی نشت اشعه داشته باشد. برای اینکه ببینید آیا نشت دارد یا نه روشی ساده وجود دارد. در ماکروفر را باز کنید و یک تکه کاغذ لای در بگذارید. در را ببندید و کاغذ را بگیرید و سپس آن را بکشید. اگر کاغذ لای در سر می خورد پس مهر و موم لای در ضعیف است و امکان نشت دارد. حتی اگر مهر و موم لای در مناسب است، عاقلانه نیست که درست روبه روی ماکروفر بایستید. هنگام به کارگیری ماکروفر به گوشه مقابل اتاق یا آشپزخانه بروید. اگر چه بررسی های علمی دقیقی که بتواند تاثیر ماکروفر را بر جنین انسان نشان دهد، انجام نشده است.»

4) آیا در دوران بارداری می توان آمیزش جنسی داشت؟
تا هنگامی که بارداری تان روندی طبیعی را طی می کند در بیشتر وقت ها می توانید نزدیکی داشته باشید، اگر چه ممکن است همیشه تمایل نداشته باشید. خستگی و تهوع می تواند میل جنسی شما را پایین آورد. در ۳ ماهه دوم بارداری، جریان خون در اندام های تناسلی و پستان های شما افزایش می یابد و ممکن است تمایل جنسی را دوباره راه بیندازد. اما تا پایان ۳ ماهه سوم، وزن گرفتن، دردهای پشت و سایر نشانه ها ممکن است احساسات و هیجان شما را دوباره فرو نشانند. بسیاری از زوج ها به ویژه در ۳ ماهه نخست برای آمیزش جنسی نگران هستند، زیرا شنیده اند می تواند سبب سقط شود. اما نزدیکی، در ۳ ماهه نخست عامل و سبب به وجودآورنده سقط نیست. سقط در مراحل ابتدایی، اغلب به دلیل ناهنجاری های کروموزومی یا سایر مسایل رشدی جنین است و نه کاری که شما انجام می دهید یا نمی دهید.

۵) آیا آمیزش جنسی در دوران بارداری می تواند سبب آسیب به جنین شود؟
مایع آمنیوتیک درون رحم از جنین در حال رشد شما حمایت و پشتیبانی می کند. همچنین پلاک (توپ) موکوسی سوراخ سرویکس را در تمام دوران بارداری می پوشاند و آمیزش جنسی نمی تواند روی جنینتان اثر بگذارد.

۶) چرا هنگامی که خانم های باردار می خواهند بخوابند، اغلب نیاز به تخلیه ادرار پیدا می کنند؟
تغییرات بدنی، روی عملکرد کلیه هنگام بارداری نسبت به سایر وقت ها، تاثیر بیشتری می گذارد یعنی در وضعیت طاق باز دراز کشیده به پشت، کارکرد کلیوی افزایش می یابد و در حالت ایستاده کارکرد کلیوی کاهش بیشتری می یابد. هم چنین در وضعیت خوابیده به پهلو کارکرد کلیوی به صورت چشمگیری بهبود می یابد. در دوران بارداری، در حالت دراز کش به پهلو، فشاری که رحم بزرگ شده به رگ های بزرگ در حالت طاق باز وارد می کند، کم شده و سبب افزایش کارکرد کلیه می شود. این افزایش وضعیتی کارکرد کلیه ای یکی از دلایلی است که سبب می شود خانم های باردار، هنگامی که سعی می کنند بخوابند، اغلب نیاز به تخلیه ادرار پیدا کنند.

۷) آیا در دوران بارداری، برای آمیزش جنسی محدودیت زمانی وجود دارد؟
اگر چه بیشتر خانم ها می توانند در تمام دوران بارداری بدون دشواری خاصی آمیزش جنسی داشته باشند، گاهی بهتر است احتیاط هایی را مدنظر داشت. گروه مامایی ممکن است با بروز این موارد، برای شما ممنوعیت یا محدودیت قائل شوند: اگر در معرض خطر زایمان زودرس باشید، دچار نارسایی سرویکس (گردن رحم) باشید، خون ریزی ناگهانی از واژن رخ دهد، نشت مایع آمنیوتیک یا جفت سرراهی داشته باشید. به هر شکل در صورت شک به وجود بیماری های آمیزشی، حتما به پزشکتان مراجعه کنید.

8) در دوران بارداری از چه غذا هایی باید پرهیز کرد؟
ماهی های دارای جیوه، خوراک دریایی دودی، صدف خام، تخم مرغ خام، شیر غیرپاستوریزه، نوشیدنیهای الکلی، برخی پنیرهای وارداتی، سالاد کلم آماده و پاته آماده ممکن است حاوی لیستریا باشند، گوشت خام و سبزی های نشسته (به دلیل توکسو پلاسموز)، در برخی منابع کافئین نیز ذکر شده است.