عوارض بعد زایمان، چه مواردی است؟

پرسش: من صاحب فرزندی ۴ ماهه هستم قدم ۱۶۵ و وزنم ۶۷.قبل از بارداری وزنم ۵۳ بود و این وزن حدود ۴ سال ثابت بود ولی متاسفانه طی بارداری ورم زیاد داشتم.خواستم سوال کنم با توجه به وضعیت من که شیردهی دارم ۱-چه رژیم غذایی را باید رعایت کنم که بدنم دچار مشکل نشه؟چون بعد از زایمان خیلی زیاد ریزش مو دارم.(بچه ام کامل از شیر خودم تغذیه میکنه)۲-می تونم رژیمی داشته باشم به صورتی که برای شیردهی و بچه ام مشکلی نداشته باشه؟(البته بدون داشتن هیچ رژیمی طی ۴ ماه بعد از زایمانم ۵ کیلو از وزنم کم شده)۳-پسرم قدش ۶۴ و وزنش ۸ کیلو و ۳۰۰ هست.۴ ماهشه.بهترین زمان برای شروع غذا و آب میوه و ... براش کی هست؟من اکثراً دیدم پایان ۶ ماه.ولی اطرافیان خیلی فشار میارن که فرضاً بهش یه ذره آب میوه بده.یا فلان غذا رو بمال به زبونش.آیا درسته و در آینده مشکل ساز نیست براش؟

پاسخ: شاید علت ریزش موی شما کمبود روی یا آهن باشد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا بررسی بیشتر در این رابطه صورت گیرد. مصرف گوشت و حبوبات نیز برای شما مفید است. در این دوران شما بیشتر از اینکه به فکر افزایش وزن و چاقی خود باشید باید به فکر شیردهی بهتر با یک رژیم غذایی مناسب باشید. در مورد اضافه وزن خود هم زیاد نگران نباشید چون شیردهی منظم و مکرر موجب کاهش وزن شما خواهد شد. اگر رژیم لاغری بگیرید و به خود گرسنگی بدهید مزه شیر شما تغییر خواهد کرد و به دنبال آن نوزاد شیر کمتری می خورد. این موضوع موجب کاهش رشد نوزاد و همچنین حفظ بیشتر اضافه وزن شما خواهد شد.
رژیم بعد از زایمان باید با دقت دوران بارداری رعایت شود. خوردن همه مواد مانند حبوبات و دانه‌های مغذی، میوه‌های تازه، سبزیجات و غذاهایی که پروتئین و کلسیم و آهن را به فراوانی فراهم می‌‌کنند باید مورد توجه قرارگیرد. در این دوران، شیردهی و آزاد شدن اکسی توسین (هورمون آزاد شده از هیپوفیز) باعث می‌‌شود که مادر احساس تشنگی بیشتری بکند. به همین دلیل مادر در این دوران بیشتر از بقیه مواقع آب می‌‌نوشد و اگر چه که تاثیر زیادی در تامین شیر ندارد ولی نوشیدن حداقل 8 تا 12 لیوان آب در روز را به مادران توصیه می‌‌ شود.
مواد غذایی که مادر می‌‌خورد و می‌‌نوشد بر روی شیردهی تاثیر می‌‌گذارد. بنابراین نظارت بر غذای مادر درواقع نظارت بر غذای کودک است. بطوریکه اگر مادر غذای نامناسب مصرف کند، نوزاد در واقع با رفتارش مادر را متوجه می‌‌سازد. مانند گریه‌کردن، خواب کم، بی‌قراری و… همچنین مادر باید در مورد مصرف غذاهای آلرژی‌زا دقت کافی داشته باشد، زیرا نوزاد به یک سری از مواد غذایی که مادر می‌‌خورد حساس بوده و پاسخ آن را به صورت علایم پوستی نشان می‌‌دهد. مصرف بعضی از غذاها توسط مادر باعث قولنج معمولی در نوزاد می‌‌شود. از جمله کلم و شیر گاو.
با توجه به این که در این دوران هر هفته در حدود نیم تا یک کیلوگرم وزن مادر کاهش می‌‌یابد، رژیم غذایی کم‌چرب به همراه ورزش‌های مناسب در این روند تاثیر بسزایی دارند. ولی باید توجه داشت که کاهش سریع وزن مادر به عنوان یک خطر برای نوزاد است، زیرا این عمل باعث می‌‌شود سم معمولی که در چربی‌های بدن ذخیره شده است را به جریان خون رها کند و میزان مواد سمی یا آلوده‌کننده در شیر بالا رود.
در گام نخست سعی کنید عادات نامناسب غذایی خود را ترک کنید و از خوردن بستنی، کیک و شیرینی جان تا حد امکان پرهیز کنید، چون این مواد ارزش غذایی پایینی داشته و شیر شما را ضعیف می کند و از طرفی موجب اضافه وزن بیشتر شما می شوند. سعی کنید به جای این مواد غذایی از سایر جایگزین های سالم و مغذی مثل انواع میوه و سبزی جات استفاده کنید. سعی کنید میوه (مثل سیب با پوست) و سبزی (مثل انواع سالاد) و لبنیات (مثل ماست و پنیر) بیشتر در دسترس شما باشد، تا در مواقعی که پراشتها هستید از این مواد غذایی بخورید نه از مواد غذایی بی ارزش.
قد و وزن نوزاد شما طبیعی است، اما به صورت دوره ای رشد وی را با مراجعه به کارشناس تغذیه یا خانه بهداشت بررسی کنید.
به هیچ وجه به حرف اطرافیان و اقوام خود در این زمینه توجه نکنید و فقط از پزشک و کارشناس تغذیه در زمینه تغذیه کودک خود نظر بخواهید. بهترین زمان برای شروع غذای کمکی پایان ۶ ماهگی است، که باید طبق جدول پشت کارت واکسیناسیون با فرنی شروع کنید و بقیه موارد هم بر اساس همان جدول باشد.