گوشی هوشمند برای کودکان، چه مضراتی دارد؟

اخیرا روانشناسی گفته است که تکنولوژی باعث می‌شود میزان همدلی و خواندن احساسات در کودکان کمتر شود. آیا باید مراقب میزان استفاده کودکان از تکنولوژی به ویژه گوشی هوشمند و تبلت باشیم؟

«آیان مک‌گیل‌کرایست» روانشناس هشدار داده که استفاده مداوم از تکنولوژی‌هایی مانند گوشی هوشمند باعث بروز رفتارهای مرتبط با «در خود ماندگی» در کودکان می‌شود. این استاد سابق دانشگاه آکسفورد می‌گوید: «تعداد کودکان پنج‌ساله که نمی‌توانند حالت فرد را از روی چهره تشخیص دهند یا احساس همدردی از خود نشان دهند در حال افزایش است. در حالی که کودکان نسل‌های قبل به این شکل نبوده‌اند.»

درخودماندگی یا اوتیسم نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. مک‌گیل‌کرایست می‌گوید معلمانی را می‌شناسد که مجبورند به دانش‌آموزان خود «حالت‌های گوناگون چهره» را آموزش دهند: «من با بعضی از معلمان صحبت کردم. آنها می‌گویند که حدود یک سوم دانش‌آموزانشان نمی‌توانند به خوبی حالت‌های چهره و احساسات دیگران را درک کنند.» آیان دلیل این مشکل را تغییر الگوی زندگی کودکان و حضور مداوم تکنولوژی در زندگیِ آنها می‌داند.

او در مصاحبه‌ای با تلگراف به این مسئله اشاره کرد: «کودکانِ امروز نسبت به کودکانِ دیروز زمان بیشتری را صرف کار با دستگاه‌های مختلف و واقعیت مجازی می‌کنند. آنها در دنیای مجازی با عواقب کار خود مانند زندگی واقعی مواجه نمی‌شوند.»

مک‌گیل‌کرایست می‌گوید آنها به جای بازی با یکدیگر مدت زیادی به صفحه گوشی خیره می‌شوند، بنابراین در روابط اجتماعی دچار مشکل شده‌اند

کودکان در دنیای مجازی با ظرافت‌های دنیای واقعی روبه‌رو نمی‌شوند، اما زمانی که به شکل سنتی با هم بازی می‌کردند از تجربه و مهارت اجتماعی بیشتری برخوردار بودند. تغییر نقش اعضای خانواده نیز در چنین مشکلی سهیم است. والدین می‌خواهند چندین کار را با هم انجام دهند تا به کارهای خود برسند. در این بین، کودکان ساعت‌ها جلوی تلویزیون نشسته یا با تبلت خود مشغول بازی می‌شوند. این مسئله «واقعا نگران‌کننده» است.

با این حال، کارشناسان دیگر معتقدند که مسئله کمی پیچیده‌تر است. دکتر نادیا رایسلند، روانشناس دانشگاه دورهام، ادعای مک‌گیل‌کرایست را تایید می‌کند. او اضافه کرد می‌توان تحت شرایطی اوضاع را تغییر داد. برای تحقق این مهم باید به درک عمیق‌تری از پیش‌زمینه‌های فکری کودکان، دلایل عدم بیان احساساتشان و همچنین تفاوت‌های فرهنگی برسیم.

اختلال درخودماندگی علائم متفاوتی دارد، ولی «اختلال در رشد اجتماعی» این کودکان را از دیگران متمایز می‌کند. کودکان درخودمانده مانند دیگران نمی‌توانند موقعیت‌های اجتماعی متفاوت را درک کنند. به عبارت بهتر، آنها از یک توانایی عادی محروم هستند.