کم خونی در زنان باردار، چه نکاتی را باید توجه کنند؟
مصرف خودسرانه در این شرایط، ممکن است مادر را دچار عوارضی از قبیل زایمان زودرس و کم‌وزنی نوزاد هنگام تولد کند.
دبیر مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم گفت: کم‌خونی یکی از بیماری‌هایی است که بیشتر به دلیل کاهش تعداد و اندازه گلبول‌های قرمز ایجاد می‌شود. معمولاً مردم با کم‌خونی همراه با فقر آهن بیشتر آشنا هستند. از نظر قیزیولوژیک کم‌خونی می‌تواند براثر کمبود آهن، فولیک اسید، نبود ویتامین B۱۲ هم ایجاد شود.
احسانه طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار مهرخانه، در خصوص بیماری‌های ایجادکننده کم‌خونی، عنوان داشت: مصرف مکرر داروهایی که ویتامین D را در بدن از بین می‌برد، استفاده از داروها و مکمل‌هایی که مانع جذب آهن می‌شود، ابتلا به بیماری‌های مزمن همراه با خونریزی مانند: سل، ابتلا به کرم‌های میوه‌ای و انگل‌ها و فقدان آنزیم‌های گوارشی مخصوصاً اسید معده، از عواملی هستند که مانع جذب آهن می‌شوند.
میزان کم‌خونی در زنان بیشتر از مردان است/ زنان باردار و دختران جوان؛ در معرض ابتلا
این کارشناس تغذیه با بیان این‌که برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به کم‌خونی قرار دارند، اظهار داشت: در زنان میزان کم‌خونی بیشتر از مردان است؛ به خصوص در مورد دختران جوان که وارد سن بلوغ و آغاز عادت ماهانه می‌شوند. بیشتر خانم‌های باردار نیز به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی که در بدنشان در طول بارداری و طی زایمان ایجاد می‌گردد، دچار کم‌خونی می‌شوند.
استفاده از مکمل‌های آهن از ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان
او در خصوص کم‌خونی دوران بارداری، گفت: زنان باردار در طول بارداری به طور مرتب به پرشک خود مراجعه کنند و بهتر است قبل از شروع بارداری از نظر ابتلا به کم‌خونی مورد بررسی قرار گیرند و اگر نیاز به مصرف دارو و مکمل دارند، پس از بهبود، اقدام به بارداری کنند. با توجه به افزایش نیاز بدن به آهن در دوران بارداری، علاوه بر افزایش میزان این ماده در رژیم غذایی‌شان، از ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان، بایستی حتماً از مکمل‌های آهن استفاده کنند.
در موارد خفیف کم‌خونی رژیم غذایی غنی از آهن کفایت می‌کند
طاهری کودکان را از دیگر گروه‌های در معرض خطر دانست و اظهار داشت: معمولاً آهنی که در دوران بارداری در جنین ذخیره می‌شود برای 4 یا 6 ماهگی نوزاد کافی است، اما پس از این مدت و هم‌زمان با شروع مصرف غذا و کم‌شدن تغذیه توسط شیر مادر، نوزاد در معرض کم‌خونی قرار می‌گیرد و لازم است برای تأمین آهن مورد نیاز، از قطره‌های آهن استفاده کند. البته در همه موارد استفاده از قطره آهن فولیک اسید الزامی نیست و در مواردی که کم‌خونی خفیف باشد، بیشتر در رژیم غذایی از غذاهای غنی از آهن استفاده شده و در مواردی که کم‌خونی شدید است، از داروهای مکمل آهن استفاده می‌شود.
علایم کم‌خونی
او در خصوص علایم ظاهری ابتلا به کم‌خونی عنوان داشت: این علایم می‌تواند بین بیماری‌های مختلف مشترک باشد؛ از نظر رنگ پوست این افراد دارای چهره رنگ‌پریده‌اند، اکثرا ضعف عمومی بدن داشته و در موارد شدیدتر دچار ناخن‌های قاشقی‌شکل می‌شوند.
بهترین راه تشخیص کم‌خونی آزمایش خون است
دبیر مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان این‌که برای تشخیص کم‌خونی فرد، بهترین راه آزمایش خون است، تأکید کرد: با آزمایش، نوع و شدت کم‌خونی مشخص می‌شود و پزشک تشخیص می‌دهد که آیا با رژیم غذایی این کم‌خونی قابل جبران است یا نیاز به مصرف دارو وجود دارد. اگر نیاز به مصرف دارو باشد، پزشک دوره داروی مورد نیاز را تجویز می‌کند و مجدد از فرد آزمایش گرفته می‌شود و در صورت نیاز، مصرف دارو برای دوره جدید تمدید می‌شود. افراد توجه داشته باشند که هرگز به صورت خودسرانه از قرص و مکمل‌های آهن استفاده نکنند.
توصیه‌های غذایی
این کارشناس تغذیه به افرادی که دچار کم‌خونی فقر آهن هستند توصیه کرد: افراد مبتلا، بیشتر از مواد غذایی حیوانی نسبت به مواد غذایی گیاهی استفاده کنند؛ چراکه مواد غذایی حیوانی در مقایسه با گیاهی، آهن بیشتری دارند و بدن به راحتی می‌تواند این آهن را از مواد غذایی جذب و مورد استفاده قرار دهد. کسانی که دچار کم‌خونی هستند، گوشت قرمز، ماهی، مرغ و زرده تخم‌مرغ را در رژیم غذایی‌شان اضافه کنند. همچنین بلافاصله پس از غذا، به خصوص وقتی غذای گیاهی استفاده می‌کنند، چای و قهوه ننوشند.
او ادامه داد: افرادی که دچار مشکلات گوارشی و یبوست هستند، کمبود اسید معده موجب عدم جذب آهن در بدن می‌شود. همچنین استفاده از نان‌هایی که به اصطلاح خوب ورنیامده باشند، برای جذب آهن در بدن اختلال ایجاد می‌کنند. افراد اگر از قرص آهن استفاده می‌کنند، بهتر است به همراه ویتامین C مانند آب میوه‌های طبیعی باشد؛ خشکباری از قبیل توت خشک و کشمش نیز منابع خوبی برای آهن به‌شمار می‌آیند.
خودسرانه قرص آهن مصرف نکنید
طاهری درخصوص مصرف قرص آهن تأکید کرد: این تصور وجود نداشته باشد که تمام افراد، کمبود آهن دارند و مصرف قرص آهن ضرری نخواهد داشت. اگر کسی کم‌خونی آهن نداشته باشد و خودسرانه قرص آهن مصرف کند، ممکن است دچار عوارض جدی شود؛ چراکه فردی که کم‌خونی ندارد با مصرف قرص آهن و افزایش آهن بدن، ممکن است این میزان آهن مازاد در بدن عاملی برای ابتلا به سرطان شود.
عوارض مصرف خودسرانه آهن در دوران بارداری
دبیر مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان این‌که زنان بارداری که نیاز به مصرف آهن ندارند، نباید قرص آهن مصرف کنند، اظهار داشت: مصرف خودسرانه در این شرایط، ممکن است مادر را دچار عوارضی از قبیل زایمان زودرس و کم‌وزنی نوزاد هنگام تولد کند. همچنین سبب می‌شود اندازه جنین نسبت به سن بارداری کوچک بوده و مادر را هنگام زایمان دچار مشکلات تنفسی و خونریزی کند. ضمن این‌که مادر با مصرف آهن بیش از حد، دچار غلظت خون می‌شود که این مسئله خون‌رسانی به جنین را با اختلال مواجه می‌کند.
احسانه طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار مهرخانه، در خصوص بیماری‌های ایجادکننده کم‌خونی، عنوان داشت: مصرف مکرر داروهایی که ویتامین D را در بدن از بین می‌برد، استفاده از داروها و مکمل‌هایی که مانع جذب آهن می‌شود، ابتلا به بیماری‌های مزمن همراه با خونریزی مانند: سل، ابتلا به کرم‌های میوه‌ای و انگل‌ها و فقدان آنزیم‌های گوارشی مخصوصاً اسید معده، از عواملی هستند که مانع جذب آهن می‌شوند.
میزان کم‌خونی در زنان بیشتر از مردان است/ زنان باردار و دختران جوان؛ در معرض ابتلا
این کارشناس تغذیه با بیان این‌که برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به کم‌خونی قرار دارند، اظهار داشت: در زنان میزان کم‌خونی بیشتر از مردان است؛ به خصوص در مورد دختران جوان که وارد سن بلوغ و آغاز عادت ماهانه می‌شوند. بیشتر خانم‌های باردار نیز به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی که در بدنشان در طول بارداری و طی زایمان ایجاد می‌گردد، دچار کم‌خونی می‌شوند.
استفاده از مکمل‌های آهن از ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان
او در خصوص کم‌خونی دوران بارداری، گفت: زنان باردار در طول بارداری به طور مرتب به پرشک خود مراجعه کنند و بهتر است قبل از شروع بارداری از نظر ابتلا به کم‌خونی مورد بررسی قرار گیرند و اگر نیاز به مصرف دارو و مکمل دارند، پس از بهبود، اقدام به بارداری کنند. با توجه به افزایش نیاز بدن به آهن در دوران بارداری، علاوه بر افزایش میزان این ماده در رژیم غذایی‌شان، از ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان، بایستی حتماً از مکمل‌های آهن استفاده کنند.
در موارد خفیف کم‌خونی رژیم غذایی غنی از آهن کفایت می‌کند
طاهری کودکان را از دیگر گروه‌های در معرض خطر دانست و اظهار داشت: معمولاً آهنی که در دوران بارداری در جنین ذخیره می‌شود برای 4 یا 6 ماهگی نوزاد کافی است، اما پس از این مدت و هم‌زمان با شروع مصرف غذا و کم‌شدن تغذیه توسط شیر مادر، نوزاد در معرض کم‌خونی قرار می‌گیرد و لازم است برای تأمین آهن مورد نیاز، از قطره‌های آهن استفاده کند. البته در همه موارد استفاده از قطره آهن فولیک اسید الزامی نیست و در مواردی که کم‌خونی خفیف باشد، بیشتر در رژیم غذایی از غذاهای غنی از آهن استفاده شده و در مواردی که کم‌خونی شدید است، از داروهای مکمل آهن استفاده می‌شود.
علایم کم‌خونی
او در خصوص علایم ظاهری ابتلا به کم‌خونی عنوان داشت: این علایم می‌تواند بین بیماری‌های مختلف مشترک باشد؛ از نظر رنگ پوست این افراد دارای چهره رنگ‌پریده‌اند، اکثرا ضعف عمومی بدن داشته و در موارد شدیدتر دچار ناخن‌های قاشقی‌شکل می‌شوند.
بهترین راه تشخیص کم‌خونی آزمایش خون است
دبیر مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان این‌که برای تشخیص کم‌خونی فرد، بهترین راه آزمایش خون است، تأکید کرد: با آزمایش، نوع و شدت کم‌خونی مشخص می‌شود و پزشک تشخیص می‌دهد که آیا با رژیم غذایی این کم‌خونی قابل جبران است یا نیاز به مصرف دارو وجود دارد. اگر نیاز به مصرف دارو باشد، پزشک دوره داروی مورد نیاز را تجویز می‌کند و مجدد از فرد آزمایش گرفته می‌شود و در صورت نیاز، مصرف دارو برای دوره جدید تمدید می‌شود. افراد توجه داشته باشند که هرگز به صورت خودسرانه از قرص و مکمل‌های آهن استفاده نکنند.
توصیه‌های غذایی
این کارشناس تغذیه به افرادی که دچار کم‌خونی فقر آهن هستند توصیه کرد: افراد مبتلا، بیشتر از مواد غذایی حیوانی نسبت به مواد غذایی گیاهی استفاده کنند؛ چراکه مواد غذایی حیوانی در مقایسه با گیاهی، آهن بیشتری دارند و بدن به راحتی می‌تواند این آهن را از مواد غذایی جذب و مورد استفاده قرار دهد. کسانی که دچار کم‌خونی هستند، گوشت قرمز، ماهی، مرغ و زرده تخم‌مرغ را در رژیم غذایی‌شان اضافه کنند. همچنین بلافاصله پس از غذا، به خصوص وقتی غذای گیاهی استفاده می‌کنند، چای و قهوه ننوشند.
او ادامه داد: افرادی که دچار مشکلات گوارشی و یبوست هستند، کمبود اسید معده موجب عدم جذب آهن در بدن می‌شود. همچنین استفاده از نان‌هایی که به اصطلاح خوب ورنیامده باشند، برای جذب آهن در بدن اختلال ایجاد می‌کنند. افراد اگر از قرص آهن استفاده می‌کنند، بهتر است به همراه ویتامین C مانند آب میوه‌های طبیعی باشد؛ خشکباری از قبیل توت خشک و کشمش نیز منابع خوبی برای آهن به‌شمار می‌آیند.
خودسرانه قرص آهن مصرف نکنید
طاهری درخصوص مصرف قرص آهن تأکید کرد: این تصور وجود نداشته باشد که تمام افراد، کمبود آهن دارند و مصرف قرص آهن ضرری نخواهد داشت. اگر کسی کم‌خونی آهن نداشته باشد و خودسرانه قرص آهن مصرف کند، ممکن است دچار عوارض جدی شود؛ چراکه فردی که کم‌خونی ندارد با مصرف قرص آهن و افزایش آهن بدن، ممکن است این میزان آهن مازاد در بدن عاملی برای ابتلا به سرطان شود.
عوارض مصرف خودسرانه آهن در دوران بارداری
دبیر مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان این‌که زنان بارداری که نیاز به مصرف آهن ندارند، نباید قرص آهن مصرف کنند، اظهار داشت: مصرف خودسرانه در این شرایط، ممکن است مادر را دچار عوارضی از قبیل زایمان زودرس و کم‌وزنی نوزاد هنگام تولد کند. همچنین سبب می‌شود اندازه جنین نسبت به سن بارداری کوچک بوده و مادر را هنگام زایمان دچار مشکلات تنفسی و خونریزی کند. ضمن این‌که مادر با مصرف آهن بیش از حد، دچار غلظت خون می‌شود که این مسئله خون‌رسانی به جنین را با اختلال مواجه می‌کند.
منبع:
مهر
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼