دیابت در دوران حاملگی، عوارض و درمان

دیابت بارداری یک نوع از بیماری دیابت است که طی دوران بارداری در زنان بروز می کند و معمولا بعد از تولد نوزاد برطرف می شود. این بیماری معمولا در سه ماهه دوم بارداری شروع می شود .از علایم آن می توان به احساس خستگی، پرنوشی، پرادراری ، قند خون بالا ، عفونت و... اشاره کرد.

از آن جا که در سال های اخیر شیوع دیابت نوع ۲ که رابطه مستقیم با چاقی دارد، افزایش یافته و ممکن است علایم دیابت بارداری با مشکلات بانوان در دوران بارداری اشتباه گرفته شود ،دکتر ملیحه میر شه پناه جراح ومتخصص زنان در این باره به خوانندگان صفحه سلامت توضیحات بیشتری می دهد.

دیابت در بارداری به ۲ دسته تقسیم می شود
- دیابت آشکار که مبتلایان از پیش از بارداری دیابت داشته‌اند.
- دیابت بارداری که در دوران بارداری تشخیص داده می‌شود و بیماران سابقه قبلی ندارند و یا این که بیماری شان تشخیص داده نشده‌ که احتمالا ناشی از تغییرات فیزیولوژیک سوخت و ساز قند است.
افزایش قند‌خون ناشتا در اوایل حاملگی تقریبا در تمام موارد موید دیابت آشکار است.
تشخیص: قند خون بالای ۹۰ و تست تحمل گلوکز بالای ۱۴۰ را دیابت بارداری می گویند.

عوامل موثر:
چاقی
سن بالای بارداری
سابقه دیابت در فامیل درجه یک

عوارض دیابت بارداری را می توان به دو دسته تقسیم کرد
عوارض مرتبط با مادر
افزایش شیوع فشارخون
افزایش موارد سزارین
زایمان های سخت که به آسیب های شدید مادر منجر می شود.
شیوع و تکرار انواع عفونت ها و مقاومت آنها به درمان
شدت یافتن اختلالات شبکیه چشم افراد مبتلا به دیابت

عوارض مرتبط با جنین
- مرده زایی
- سقط
- بزرگی جنین (وزن بالای ۴۵۰۰ گرم) که به آسیب شانه و عصب بازویی منجرمی شود.
- ناهنجاری های جنینی
- افزایش احتمال زایمان زودرس که یکی از دلایل آن افزایش آب دور بچه است.
- کاهش سریع قند خون نوازد بعد از تولد
- کاهش کلسیم خون نوزاد بعد از تولد
- زجر تنفسی نوزاد که ناشی از عدم تکامل ریه جنین است.

درمان
بسته به صلاحدید متخصص غدد بر اساس وزن بیمار می توان موارد زیر را به کار برد:
رژیم
انسولین و داروهای پایین آورنده قند
ورزش
پایش جنین از هفته 32 حاملگی - نوار قلب جنین (NST )- سونوگرافی ارزیابی سلامت جنین (BPP)
12 - 6 هفته بعد از زایمان باید مجدد قند اندازه گیری شود و پایش قند مادر ادامه یابد.

تاثیر دیابت در غیر بارداری
در بیماران سندروم تخمدان پلی کیستیک PCOS مقاومت به انسولین وجود دارد و به هیپرگلسیمی و دیابت آشکار منجر می‌شود.
بیماران PCOS (سندروم تخمدان پلی کیستیک) که شایع ترین اختلال غدد داخلی در زنان در سن تولید مثل است و زمینه ارثی دارد. علایم آن تخمدان های بزرگ با کیست های ریز فراوان ولی بدون تخمگذاری و چاقی و نامنظمی های پریود و پر مویی، آکنه، عوارض روحی (افسردگی، خودکم بینی و اضطراب) است. این بیماری یکی از شایع ترین علت های نازایی در زنان است.
افزایش انسولین خون باعث اختلال در عملکرد تولید هورمون های جنسی تخمدان می شود و با همین مکانیسم در نظم قاعدگی و ناباروری تاثیر می گذارد. از نظر هورمونی در بیماران PCOS با عدم تخمگذاری وافزایش مداوم استروژن خون ، زمینه ابتلا به سرطان های رحم افزایش می یابد؛ خطر سرطان تخمدان نیز ۲ - ۳ برابر افزایش می یابد.

درمان:
رژیم، ورزش وکنترل قند خون درمان های اصلی است که زیر نظر متخصص غدد انجام می‌شود.