چگونه حاملگی سالمی داشته باشیم؟

زنان بارداری که از شروع بارداری خود اضافه وزن داشته اند و یا چاق هستند، جزو گروه در معرض خطر و حاملگی با ریسک بالا به حساب می آیند. اما هنوز هم می توان این حاملگی را به سلامت به پایان رساند.

اولین ویزیت
بعد از مثبت شدن تست حاملگی بهتر است جهت انجام مراقبت ها و انجام اقدامات لازم به یک کارشناس مراجعه کنید. با توجه به اینکه تخمک گذاری در زنان چاق کمی بی نظر صورت می گیرد، برای تخمین سن حاملگی شاید نیاز به انجام سونوگرافی باشد. البته درخواست سونوگرافی معمولا قبل از هفته 5 بارداری انجام نمی شود. همچنین بعد از تشکیل قلب جنین به دلیل وجود بافت زیاد چربی در زنان چاق به خصوص در اوایل بارداری ، شنیدن صدای قلب دشوار خواهد بود.
در شروع بارداری وزن و قد شما باید برای تعیین نمایه توده بدنی یا BMI اندازه گیری شود. BMI نشان می دهد که شما در کدام دسته قرار می گیرد. آیا وزن شما طبیعی است، اضافه وزن دارید و یا چاق هستید! با توجه به پاسخ این سوال می توان تخمین زد که تا پایان بارداری، شما باید چقدر وزن اضافه کنید.
در زنان با اضافه وزن و چاق احتمال ابتلا به دیابت بارداری بسیار بیشتر است. بنابراین در مورد چیزی که می خورید دقت بیشتری داشته باشید.

تعیین نمایه توده بدنی یا BMI
نمایه توده بدنی از تقسیم وزن بر مجذور قد بدست می آید. توجه داشته باشید که برای محاسبه میزان وزن گیری مجاز در طول بارداری باید BMI با توجه به وزن قبل از بارداری محاسبه شود. اگر قبل از بارداری شدن وزن خود را اندازه نگرفته اید می توانید وزن خود را تا قبل از رسیدن به هفته ۱۲ بارداری معیار قرار دهید. در غیر این صورت تعیین BMI بی فایده است و دیگر از دقت کافی برخوردار نیست.
برای راحتی کار می توانید قد و وزن خود را در ابزار تعیین BMI در همین سایت وارد کرده و نتیجه برای شما نمایش داده خواهد شد.
کمبود وزن : کمتر از ۱۸.۵
وزن طبیعی : 18.5 تا 24.9
اضافه وزن : ۲۵ تا ۲۹.۹
چاق: بالای 30

وزن گیری طبیعی در دوران بارداری
داشتن اضافه وزن به این معنا نیست که در شما مجاز به افزایش وزن در دوران بارداری نیستید. تمام زنان در یک بارداری طبیعی باید وزن اضافه کنید. همچنین شما در دوران بارداری مجاز به رژیم گرفتن و کاهش وزن نیستید.
تنها تفاوت در این میان میزان افزایش وزن است. قاعدتا کسی که ضافه وزن دارد باید وزن کمتری تا پایان بارداری خود اضافه کند.
میزان مجاز وزن گیری در زنان با وزن های مختلف:
اضافه وزن: 6 تا 11 کیلوگرم
چاق: ۵ تا ۹ کیلوگرم
میزان مجاز وزن گیری در حاملگی دوقلویی:
اضافه وزن: ۱۴ تا ۲۲ کیلوگرم
چاق: 11 تا 19 کیلوگرم

آیا کاهش وزن در دوران بارداری مجاز است؟
خیر. به هیچ عنوان نباید عمدا در دوران بارداری وزن خود را کم کنید. حتی اگر چاق هستید. تنها با مراقبت بیشتر میزان وزن گیری خود را تحت کنترل داشته باشید. زنان چاق کمتر از زنان با وزن طبیعی باید در طول بارداری وزن اضافه کنند.
زنان دارای اضافه وزن با احتمال بیشتری ناچار به انجام سزارین می شوند. همچنین احتمال تولد نوزاد بزرگ تر از حد نرمال در این زنان بیشتر است.

مشکلات و اختلالات در زنان دارای اضافه وزن
زنان چاق با BMI بالاتر از ۳۰ جزو زنان با حاملگی پر خطر به حساب می آیند زیرا احتمال بروز اختلالات زیر در این زنان به مراتب بیشتر است.

ماکروزومی یا تولد نوزاد بزرگ تر از حد طبیعی
نیاز به انجام زایمان سزارین (با وجود بافت زیاد چربی هم عمل جراحی و هم روند ترمیم شدن زخم کمی سخت خواهد بود)
زایمان زودرس
افزایش احتمال ابتلا به دیابت بارداری
پره اکلمپسی و فشار خون بالا
اختلالات قلبی، مغزی و سیستم عصبی در جنین
بافت زیاد چربی همچنین کار را برای تخمین ارتفاع رحم و انطباق با سن حاملگی دشوار می کند. شنیدن صدای قلب جنین نیز بسیار سخت خواهد شد. همچنین زنان چاق قادر به درک اولین حرکات جنین نخواهند بود زیرا لایه های چربی از انتقال این حرکات جلوگیری می کنند.
افزایش وزن و تغییرات ستون فقرات در دوران بارداری می تواند باعث درد در ناحیه پشت شود. این درد ، ورم پاها و مچ پا ، واریس عروق و سوزش سر دل همگی در زنان چاق نسبت به زنان با وزن طبیعی از شدت بیشتری برخوردارند.

تغذیه مناسب
در این دوران شما مجاز به گرفتن رژیم کاهش وزن نیستید. مواد غذایی خود را با دقت انتخاب کنید. هنوز هم باید مقدار کافی کالری دریافت کنید.

میزان کافی کالری دریافت کنید: آنچه در داخل رحم شماست به تنهای ۵۰ کالری در روز نیاز دارد این مقدار علاوه بر نیاز خود شماست. طی سه ماهه اول در دوران حاملگی باید روزانه ۳۰۰ کیلوکالری بیشتر از حالت عادی دریافت کنید.

تحت نظر کارشناس تغذیه باشید: با توجه به وزن ، قد و وضعیت جسمی و فعالیت شما کارشناس تغذیه می تواند رژیمی مناسب برای شما تهیه کند.

مایعات کافی دریافت کنید: مصرف کافی مایعات بسیاری از مشکلات دوران بارداری را کاهش می هد. مثلا تعریق را در شما کنترل می کند. از ضعف و بی حالی جلوگیری می کند. آب مناسب ترین مایع به خصوص در این دوران است. آبمیوه های طبیعی نیز می توانند جایگزین خوبی باشند اما نوشابه ها و نوشیدنی های دارای قند به خصوص در دوران بارداری که بدن مستعد ابتلا به دیابت است، گزینه مناسبی به نظر نمی آیند.

مصرف سبزی جات و میوه ها را افزایش دهید: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر در دوران بارداری بسیاری از علائم آزار دهنده را کاهش می دهد. نفخ، یبوست و هموروئید از این جمله هستند.
مصرف قند را کاهش دهید: با توجه به اینکه در دوران بارداری به خصوص با وجود اضافه وزن فرد بسیار مستعد ابتلا به دیابت می شود، مصرف مواد دارای قند معقولانه به نظر نمی رسد.

غذاهای سالم مصرف کنید: اگر مدام احساس گرسنگی می کنید سعی کنید خود را با خوردن سالاد سیر کنید. غذاهای سرخ کردنی و روغنی علاوه بر اینکه وزن شما را بسیار بالا می برند در این دوران برای معده تحریک کننده هستند و سوزش سر دل شما را بیشتر می کنند.

فعال باشید
تمرینات و ورزش های مخصوص دوران بارداری به شما کمک می کنند تا دوران بارداری خود را راحت تر و سالم تر سپری کنید. همچنین سایر فواید تمرینات دوران بارداری در زیر آمده است:

کاهش یبوست و ورم و ادم
کاهش درد پشت
افزایش انرژی
تمرینات ورزشی با افزایش تولید اندورفین باعث سرزندگی و شادی در فرد می شوند.
کمک به بهتر خوابیدن
افزایش قوای عضلانی ، در نتیجه راحت تر سپری کردن دوران بارداری و بهتر کنار آمدن با عوارش بارداری
آماده تر شدن بدن برای روند زایمان و افزایش سرعت بهبودی پس از زایمان
کاهش احتمال ابتلا به افسردگی در دوران بارداری

می توانید ابتدا روزانه به مدت 5 دقیقه ورزش کنید. هفته بعد این مدت را به 10 دقیقه برسانید و کم کم در هفته های بعد تا 30 دقیقه در روز پیش بروید.