در بارداری شیرین بیان مصرف کنم؟!

یک متخصص زنان و فلوشیب نازایی و جراحی لاپاراسکوپی با اشاره به این که توصیه ما همیشه به مصرف مکمل‏ها پیش از دوران بارداری است، گفت:در صورتی که رژیم غذایی فرد از نظر مواد مورد نیاز دوران بارداری مشکل داشته باشد، مصرف همه مکمل‏ها جبران کننده نیست و باید رژیم غذایی و سبک زندگی زن باردار اصلاح شود.دکتر مریم نعمتی با بیان این که به هر ترتیب مصرف اسید فولیک در راس همه مکمل‏ها توصیه می‏شود، اظهار داشت: طبق مطالعات ۳۹ درصد زنان از اهمیت مصرف این ویتامین در دوران بارداری و یا قبل از آن آگاه نیستند. در حالی که مصرف این مکمل از نقص‏های مادرزادی جنین بخصوص اسپینا بیفیدا جلوگیری می‌کند.» وی با اشاره به این که اما این مکمل‏ها و مصرف آنها تعادل خاصی داشته و نباید بیش از اندازه مصرف شوند، تصریح کرد:« مصرف بیش از حد مکمل‏ها و مولتی‏ویتامین‏ها و یا مصرف همزمان آنها برای زن باردار بسیار خطرناک است. در دوران بارداری فولیک اسید به میزان ۴۰۰ مایکروگرم توصیه می‏شود مگر این که زن باردار کم‏ خونی شدید داشته باشد که در این صورت دوز این مکمل متفاوت خواهد بود. همچنین ۱۵ میلی‏گرم روی، ۴۰۰ واحد بین‏ المللی ویتامین E و C، و ۵۰ میکروگرم سلنیوم تجویز می‏شود.به گفته دکتر نعمتی آهن نیز بر اساس تعداد هورمون‏های بارداری تجویز می‏شود. وی با اشاره به این که البته هر نوع مکملی را نباید توصیه کرد، خاطرنشان کرد: به عنوان مثال مصرف زیاد ویتامین A خطرناک است و بیشتر از ۱۵۰۰ مایکروگرم نباید باشد. علاوه بر این در اکثر مکمل‏های دوران بارداری بتاکاروتن وجود دارد. بتاکاروتن خود به میزان لازم به ویتامین A تبدیل شده و مابقی آن دفع می‏شود. بنابراین اگر در دوران بارداری مکملی مصرف شود که حاوی ویتامین A بوده یا آنتی ‏اکسیدانی مصرف شود که حاوی بتاکاروتن است، و همراهی این دو با منابع غذایی حاوی ویتامین A، مسمومیت برای زن باردار حاصل می‏کند.این متخصص زنان تصریح کرد:« شاید در هفته‏ های اول این روند برای جنین آسیب‏زا نباشد ولی در هفته‏ های بالاتر جنین در معرض خطر قرار می‏گیرد. بنابراین توصیه می‏شود اگر کسی مکمل‏های متعدد مصرف می‏کند، به محض این که متوجه بارداری شد، باید با تجویز پزشک آنها را ادامه دهد.دکتر نعمتی در پایان هشدار داد:« یک سری از مکمل‏های گیاهی مثل جینسینگ و ریشه شیرین بیان نیز در بازار وجود دارد که در دوران بارداری به هیچ وجه نباید مصرف شود. مصرف تقویت‏ کننده ‏های گیاهی را نیز به هیچ وجه به راحتی نمی‏توان به زن باردار توصیه کرد. چون بدون اطلاع پزشک می‏توانند مسمومیت های شدیدی به همراه داشته باشند.

شیرین بیان خواص دارویی دارد، به عنوان مثال زخم معده را تسکین می دهد اما محصولات مشتق شده از این گیاه عوارضی نیز به همراه دارد. به تازگی ارتباط مصرف شیرین بیان با کاهش باروری در زنان مورد بررسی قرار گرفته است و مطالعات نشان می دهند که مصرف این گیاه در بارداری می تواند با نقایص جنینی و نیز کاهش وزن هنگام تولد همراه باشد. در این مطالعه نیز به بررسی اثر مصرف شیرین بیان در بارداری بر عملکردهای شناختی و رفتاری جنین پرداخته شده است.محققین نشان داده اند که ماده مؤثره ی شیرین بیان یک مهار کننده قوی برای دهیدروژنازهای 11- بتا هیدروکسی استروئید نوع 2 جفتی است. این آنزیم باعث مهار تولید گلوکوکورتیکوئیدهایی مثل کورتیزول می شود. به همین دلیل مصرف شیرین بیان با افزایش کورتیزول همراه است. افزایش مواجهه با گلوکوکورتیکوئیدها با بیماری های روانی مرتبط هستند.برای بررسی اثرات شیرین بیان در دوران بارداری محققین اطلاعات 378 کودک با میانگین سنی 13 سال را مورد بررسی قرار دادند. اطلاعات میزان مصرف شیرین بیان در دوران بارداری مادران جمع آوری گردید و دریافت پایین به صورت کمتر از 249 میلی گرم در هفته و دریافت بالا به صورت بیشتر از 500 میلی گرم ماده مؤثره (معادل 250 گرم شیرین بیان) تعریف شد.

برای ارزیابی مشکلات روانی کودکان از چک لیست رفتاری کودکان استفاده گردید و تست عصبی روانی برای ارزیابی عملکرد شناختی آن ها بکار گرفته شد.کودکانی که مادران آن ها در طول بارداری مصرف بالایی از شیرین بیان را داشتند عملکرد ضعیف تری در تست های حافظه نشان دادند. علاوه بر این، کودکانی که مادران آن ها شیرین بیان را به مقدار زیاد در بارداری مصرف نموده بودند، رفتارهای مرتبط با اختلال نقص توجه و بیش فعالی را بیشتر از خود نشان می دادند. محققین دریافتند که با افزایش مصرف شیرین بیان در بارداری، بلوغ دختران زودتر اتفاق می افتد.به نظر می رسد اثر مهاری شیرین بیان بر آنزیم دهیدروژناز و افزایش تولید هورمون استرس کورتیزول سبب مشکلات تکاملی در جنین می شود.

نکته
توصیه می شود مادران باردار از مصرف زیاد شیرین بیان در طول بارداری پرهیز نمایند.