آموزش معنویت به کودکان، پیشنهادهای کاربردی
بچه‌ها از حدود ۲ سالگی کم کم متوجه ضعف خودشان و قدرت پدر و مادر می‌شوند.
خیلی از پدر و مادرها سؤال می‌کنند: پسرم نمازش را گاه گاه می‌خواند. باید چکار کرد؟ دخترم حجابش را حفظ نمی‌کند! این دغدغه‌ها معنی‌اش دور شدن بچه‌ها از خدا نیست.
معنی این نقطه ضعف‌ها این است که پای کار، جای دیگری می‌لنگد! اگر به بچه‌ها اساسی‌ترین موضوع مورد نیازشان یعنی عشق به خدا و بندگی را یادآوری کنیم، همه این سؤال‌ها و بسیاری از قانون‌های خدا که در آینده با آن روبه‌رو می‌شوند و حتی پایبندی به همه اخلاق‌های خوب آسان می‌شود. بهترین و سریع‌ترین راهی که راه عاشق خدا شدن را برای کودکان هموار می‌کند، دوستی با اهل‌بیت است. چند نمونه از راه و روش‌های عاشق‌شدن کودکانتان به خدا را بخوانید:
شما برای بچه‌ها مهم هستید
بچه‌ها از حدود 2 سالگی کم کم متوجه ضعف خودشان و قدرت پدر و مادر می‌شوند. از اینجاست که یک قدرت و جایگاه ویژه برای والدین را باور می‌کنند. پرورش این باور در بچه‌ها موجب الگو گرفتن بچه‌ها هم می‌شود تا جایی که مرز مشخصی بین خدا با پدر و مادرشان قائل نمی‌شوند. یک بزرگ‌تر زیرک می‌تواند از زمانی که بچه‌ها بتوانند ابراز استقلال‌خواهی کنند، یعنی حدود 3 سالگی، آنها را با قدرت بزرگ خدا آشنا کند. مناجات‌های حضرت زهرا(س) را بخوانید؛ خیلی ساده و روشن خانم از ضعف خودشان و کمک گرفتن از خداوندی که رب‌العالمین است حرف می‌زنند. این اعتقاد واقعی مادر چند فایده جدی برای بچه‌ها دارد.
1- فرزندی که در دوران ضعف خودش، پدر و مادری را ببیند که قدرتمندتر از او هستند اما با این حال به خدا توکل دارند به‌صورت ریشه‌دارتری توکل به خدای قادر را باور می‌کند و در آینده خود را تنها و بی‌پناه نمی‌بیند.
2- کودکی که در این شرایط رشد می‌کند، نظارت بر خودش را فقط در حوزه پدر و مادرش نمی‌بیند که با دیدن کوچک‌ترین ضعفی از آنها فکر کند که پس من هم هر کاری بخواهم می‌توانم انجام دهم. او خدا را ناظر بر اعمال خود می‌داند نه پدر و مادر خودش را.
3- همانطور که امام‌حسن(ع) دعا کردن مادر در حق همسایه‌شان را شنیدند و علت آن‌را از مادرشان پرسیدند، بچه‌ها هم رفتار شما را زیرنظر خواهند گرفت و کم‌کم الگوگیری می‌کنند.
با هم تمرین بندگی کنید
حضرت زهرا(س) روحیه تعبد و بندگی را از کودکی به فرزندانشان می‌آموختند و در حد توانشان آنها را با عبادت آشنا می‌کردند و حتی از آنها انجام عبادت را می‌خواستند؛ مثلا خانم با برنامه‌ریزی‌هایی بچه‌ها را برای شب زنده داری شب‌های قدر بیدار نگه‌می‌داشتند. رفتار مادرانه حضرت زهرا برای تمرین عملی بندگی فرزندانشان شبیه حدیث امام علی(ع) بود که می‌فرمودند: پسرم پیش از آنکه دلت سخت گردد و خرد تو سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم.
تمرین‌های بندگی
نماز خواندن شما می‌تواند برای فرزندتان هم دعوت‌کننده باشد. یک جانماز کوچک کنار خودتان برای او بیندازید. از فرزندتان بخواهید ساعت نماز را به شما یا خواهر و برادر کوچک‌ترش یادآوری کند یا مثلا در خانه اذان بگوید. حتی وسایل نماز شما می‌تواند در قدم‌های اول، وسیله بازی فرزندتان شود. گاهی با صدای بلند ذکر بگویید حتی در بازی‌ها؛ مثلا تا پایان ذکر وقت داشته باشند توپ‌ها را جمع کنند. یک ذکر‌شمار برای فرزندتان بخرید.
به کودکتان بگویید که وقتی ذکر می‌گویی انگار دستت در دست خداست. مثل نماز که جاده رفتن به سوی خداست، جاده قرآن را هم به‌روی کودکتان باز کنید. خواندن خانوادگی قرآن، برگزاری مسابقه قرآنی خانگی، شنیدن کلیپ‌های قرآنی، حفظ آیه‌های کوچک و استفاده عملی از آن را در تجربه‌های روزانه به‌کار ببرید. خلاق باشید و در فرصت‌هایی را که بچه‌ها انتظارش را ندارند مثل دیدن منظره‌های طبیعت، زندگی حیوانات و... برای فرزندتان از علم، مهربانی، قدرت و دیگر صفت‌های خدا بگویید.
دوستان خدا شبیه خدا هستند
عشق به خدا یا راه رسیدن به بندگی، هرچه برای بچه‌ها ملموس‌تر و عینی شود، امکان دوستی‌شان هم بیشتر می‌شود. بنده‌ها هرچقدر در صفت‌های‌شان بیشتر شبیه خدا شوند، مومن واقعی هستند و خلیفه واقعی خدا روی زمین حساب می‌شوند. از بهترین کمک‌ها برای عشق ورزی بچه‌ها با خدا، دوستی فرزندانتان با نمونه‌های واقعی دینداری است. الگوهای مومنانه‌ای برای بچه‌ها پیدا کنید. اینطور وقت‌ها به فرزندتان بگویید،وقتی بنده خدا آنقدر خوب و مهربان می‌شود، فکر کن خدا چقدر مهربان است.
پیشنهادهای کاربردی
در داستان‌های زندگی اهل‌بیت به راحتی می‌توانید نمونه‌هایی از مهربانی و جذابیت رفتاری حضرت زهرا(س) یا سایر ائمه را برای کودکتان تعریف کنید. برای مثال از روزگاران قدیم عربستان بگویید که دخترها را دوست نداشتند، پدرها بچه‌هایشان را نمی‌بوسیدند و با آنها بازی نمی‌کردند اما پیغمبر خدا به آنها یاد داد که باید مومن باشند تا دوست خدا شوند.
از فرزندتان بپرسید راز مهربانی حضرت زهرا(س) و پیغمبر(ص) در چیست؟ ریشه خوبی‌ها به فطرت انسان‌ها و خدا برمی‌گردد و ریشه بدی‌ها به شیطان و نفس آدم ها. صفت‌های خوب فرزندتان را به خدا وصل کنید؛ مثلا وقتی می‌خواهید کلمات محبت‌آمیز به او بگویید از این شباهت او و خدا استفاده کنید. به این نمونه‌ها توجه کنید: قربونت برم که مثل خدا مهربونی. آفرین که به دیگران کمک کردی و مثل اسم «ناصر» خداشدی. تمرکز روی شباهت خوبی بچه‌ها به خدا، انس آنها را با خدا و تلاش برای بهتر شدنشان را بیشتر می‌کند.
معنی این نقطه ضعف‌ها این است که پای کار، جای دیگری می‌لنگد! اگر به بچه‌ها اساسی‌ترین موضوع مورد نیازشان یعنی عشق به خدا و بندگی را یادآوری کنیم، همه این سؤال‌ها و بسیاری از قانون‌های خدا که در آینده با آن روبه‌رو می‌شوند و حتی پایبندی به همه اخلاق‌های خوب آسان می‌شود. بهترین و سریع‌ترین راهی که راه عاشق خدا شدن را برای کودکان هموار می‌کند، دوستی با اهل‌بیت است. چند نمونه از راه و روش‌های عاشق‌شدن کودکانتان به خدا را بخوانید:
شما برای بچه‌ها مهم هستید
بچه‌ها از حدود 2 سالگی کم کم متوجه ضعف خودشان و قدرت پدر و مادر می‌شوند. از اینجاست که یک قدرت و جایگاه ویژه برای والدین را باور می‌کنند. پرورش این باور در بچه‌ها موجب الگو گرفتن بچه‌ها هم می‌شود تا جایی که مرز مشخصی بین خدا با پدر و مادرشان قائل نمی‌شوند. یک بزرگ‌تر زیرک می‌تواند از زمانی که بچه‌ها بتوانند ابراز استقلال‌خواهی کنند، یعنی حدود 3 سالگی، آنها را با قدرت بزرگ خدا آشنا کند. مناجات‌های حضرت زهرا(س) را بخوانید؛ خیلی ساده و روشن خانم از ضعف خودشان و کمک گرفتن از خداوندی که رب‌العالمین است حرف می‌زنند. این اعتقاد واقعی مادر چند فایده جدی برای بچه‌ها دارد.
1- فرزندی که در دوران ضعف خودش، پدر و مادری را ببیند که قدرتمندتر از او هستند اما با این حال به خدا توکل دارند به‌صورت ریشه‌دارتری توکل به خدای قادر را باور می‌کند و در آینده خود را تنها و بی‌پناه نمی‌بیند.
2- کودکی که در این شرایط رشد می‌کند، نظارت بر خودش را فقط در حوزه پدر و مادرش نمی‌بیند که با دیدن کوچک‌ترین ضعفی از آنها فکر کند که پس من هم هر کاری بخواهم می‌توانم انجام دهم. او خدا را ناظر بر اعمال خود می‌داند نه پدر و مادر خودش را.
3- همانطور که امام‌حسن(ع) دعا کردن مادر در حق همسایه‌شان را شنیدند و علت آن‌را از مادرشان پرسیدند، بچه‌ها هم رفتار شما را زیرنظر خواهند گرفت و کم‌کم الگوگیری می‌کنند.
با هم تمرین بندگی کنید
حضرت زهرا(س) روحیه تعبد و بندگی را از کودکی به فرزندانشان می‌آموختند و در حد توانشان آنها را با عبادت آشنا می‌کردند و حتی از آنها انجام عبادت را می‌خواستند؛ مثلا خانم با برنامه‌ریزی‌هایی بچه‌ها را برای شب زنده داری شب‌های قدر بیدار نگه‌می‌داشتند. رفتار مادرانه حضرت زهرا برای تمرین عملی بندگی فرزندانشان شبیه حدیث امام علی(ع) بود که می‌فرمودند: پسرم پیش از آنکه دلت سخت گردد و خرد تو سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم.
تمرین‌های بندگی
نماز خواندن شما می‌تواند برای فرزندتان هم دعوت‌کننده باشد. یک جانماز کوچک کنار خودتان برای او بیندازید. از فرزندتان بخواهید ساعت نماز را به شما یا خواهر و برادر کوچک‌ترش یادآوری کند یا مثلا در خانه اذان بگوید. حتی وسایل نماز شما می‌تواند در قدم‌های اول، وسیله بازی فرزندتان شود. گاهی با صدای بلند ذکر بگویید حتی در بازی‌ها؛ مثلا تا پایان ذکر وقت داشته باشند توپ‌ها را جمع کنند. یک ذکر‌شمار برای فرزندتان بخرید.
به کودکتان بگویید که وقتی ذکر می‌گویی انگار دستت در دست خداست. مثل نماز که جاده رفتن به سوی خداست، جاده قرآن را هم به‌روی کودکتان باز کنید. خواندن خانوادگی قرآن، برگزاری مسابقه قرآنی خانگی، شنیدن کلیپ‌های قرآنی، حفظ آیه‌های کوچک و استفاده عملی از آن را در تجربه‌های روزانه به‌کار ببرید. خلاق باشید و در فرصت‌هایی را که بچه‌ها انتظارش را ندارند مثل دیدن منظره‌های طبیعت، زندگی حیوانات و... برای فرزندتان از علم، مهربانی، قدرت و دیگر صفت‌های خدا بگویید.
دوستان خدا شبیه خدا هستند
عشق به خدا یا راه رسیدن به بندگی، هرچه برای بچه‌ها ملموس‌تر و عینی شود، امکان دوستی‌شان هم بیشتر می‌شود. بنده‌ها هرچقدر در صفت‌های‌شان بیشتر شبیه خدا شوند، مومن واقعی هستند و خلیفه واقعی خدا روی زمین حساب می‌شوند. از بهترین کمک‌ها برای عشق ورزی بچه‌ها با خدا، دوستی فرزندانتان با نمونه‌های واقعی دینداری است. الگوهای مومنانه‌ای برای بچه‌ها پیدا کنید. اینطور وقت‌ها به فرزندتان بگویید،وقتی بنده خدا آنقدر خوب و مهربان می‌شود، فکر کن خدا چقدر مهربان است.
پیشنهادهای کاربردی
در داستان‌های زندگی اهل‌بیت به راحتی می‌توانید نمونه‌هایی از مهربانی و جذابیت رفتاری حضرت زهرا(س) یا سایر ائمه را برای کودکتان تعریف کنید. برای مثال از روزگاران قدیم عربستان بگویید که دخترها را دوست نداشتند، پدرها بچه‌هایشان را نمی‌بوسیدند و با آنها بازی نمی‌کردند اما پیغمبر خدا به آنها یاد داد که باید مومن باشند تا دوست خدا شوند.
از فرزندتان بپرسید راز مهربانی حضرت زهرا(س) و پیغمبر(ص) در چیست؟ ریشه خوبی‌ها به فطرت انسان‌ها و خدا برمی‌گردد و ریشه بدی‌ها به شیطان و نفس آدم ها. صفت‌های خوب فرزندتان را به خدا وصل کنید؛ مثلا وقتی می‌خواهید کلمات محبت‌آمیز به او بگویید از این شباهت او و خدا استفاده کنید. به این نمونه‌ها توجه کنید: قربونت برم که مثل خدا مهربونی. آفرین که به دیگران کمک کردی و مثل اسم «ناصر» خداشدی. تمرکز روی شباهت خوبی بچه‌ها به خدا، انس آنها را با خدا و تلاش برای بهتر شدنشان را بیشتر می‌کند.
پ
منبع:
همشهری
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼