شکلات در بارداری _ فواید و مضرات + تاثیر شکلات تلخ بر جنسیت جنین

پادکست خلاصه مقاله شکلات در بارداری

آیا خوردن شکلات در بارداری مجاز است؟

بله. مصرف شکلات در دوران بارداری کاملاً ایمن است، به شرطی که چند تکه کوچک باشد نه یک بسته شش ‌تایی شکلات‌های بزرگ!

هوس شکلات در بارداری

ویار شکلات یکی از رایج‌ترین هوس‌های غذایی در دوران بارداری است و معمولاً از سه ‌ماهه اول بارداری شروع می‌شود و ممکن است تا پایان بارداری ادامه داشته باشد. این هوس اغلب به دلیل تغییرات هورمونی، نیاز بدن به انرژی سریع، کمبود منیزیم (که شکلات تلخ منبع غنی آن است) و حتی مکانیسم‌های روانی برای کاهش استرس و بهبود خلق‌وخو ایجاد می‌شود. خوشبختانه برآورده کردن این هوس در حد اعتدال نه تنها بی‌خطر است، بلکه می‌تواند مفید هم باشد. به جای شکلات‌های پرشکر و شیری، شکلات تلخ با حداقل ۷۰ درصد کاکائو را انتخاب کنید و روزانه بیشتر از ۳۰ تا ۵۰ گرم مصرف نکنید تا هم هوستان برطرف شود و هم از عوارض احتمالی کافئین و شکر اضافی در امان بمانید.

بیشتر بخوانید: عوارض خوردن شیرینی در بارداری | علت ویار، مقدار مجاز و جایگزین‌های شیرینی در بارداری

خوردن شکلات در بارداری چه عوارضی دارد؟

خوردن شکلات در بارداری ضرر دارد؟ در ادامه، مواد تشکیل‌دهنده شکلات و مضرات آن برای زنان باردار را بررسی می‌کنیم.

شکر

مصرف کافئین، شکر و افزودنی‌های غیرضروری در دوران بارداری باید کنترل شود. تحقیقات نشان داده‌اند مصرف بیش از حد کالری و شکر افزوده در بارداری می‌تواند عوارض منفی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. برای مثال، رژیم غذایی پرشکر در بارداری با خطر بالاتر موارد زیر مرتبط است:

• دیابت بارداری

• افزایش وزن در بارداری

• پره‌اکلامپسی

• زایمان زودرس

به همین دلیل توصیه می‌شود زنان باردار مصرف شکر افزوده را به حداقل برسانند تا از این عوارض احتمالی جلوگیری شود. با این حال، این به معنای ممنوعیت کامل شکلات نیست. فقط باید شکلات، سایر مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین را در حد اعتدال مصرف کنید.

همچنین می‌توانید با انتخاب شکلات‌ تلخ، مصرف شکر افزوده را کاهش دهید. مصرف شکلات سفید در بارداری مناسب نیست. به‌طور کلی هرچه شکلات تیره‌تر باشد، شکر کمتری دارد ولی کافئین آن بیشتر است.

کافئین

نگرانی دیگر، میزان کافئین است. مصرف بیش از حد کافئین با خطر سقط جنین مرتبط است. در حال حاضر کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) حداکثر ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز را در دوران بارداری توصیه می‌کند.

مقدار معمول کافئین در شکلات به شرح زیر است:

• شکلات تلخ (۴۱ گرم): حدود ۳۰ میلی‌ گرم کافئین
• شکلات شیری (۴۴ گرم): حدود ۱۱ میلی ‌گرم کافئین

نوع شکلات مهم است. شکلات تلخ تقریباً سه برابر شکلات شیری کافئین دارد! اگر همان روز دو فنجان قهوه خورده باشید، یک تکه بزرگ شکلات تلخ ممکن است باعث شود از حد مجاز کافئین، بیشتر مصرف کنید.

فواید خوردن شکلات در بارداری برای مادر

مصرف متعادل شکلات در بارداری می‌تواند خطر پره‌اکلامپسی و فشار خون بارداری را کاهش دهد. در بررسی بیش از ۲۰۰۰ بارداری، مصرف شکلات در سه ‌ماهه اول و سه ‌ماهه سوم بارداری با کاهش خطر پره‌اکلامپسی و در سه ‌ماهه اول با کاهش فشارخون بارداری مرتبط بود.

نقل قول از:

venchi

Researchers at Yale University have shown that eating chocolate reduces the risk of pre-eclampsia by almost ۷۰% due to the theobromine contained in cocoa, which has diuretic, cardiotonic and vasodilatory effects.

ترجمه:

محققان دانشگاه ییل نشان داده‌اند که مصرف شکلات به دلیل وجود تئوبرومین در کاکائو (که دارای اثرات ادرارآور، تقویت‌کننده قلب و گشادکننده عروق است) می‌تواند خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی را تا نزدیک به ۷۰ درصد کاهش دهد.

خوردن شکلات تلخ در بارداری برای مادر مفید است زیرا منیزیم، مس، آهن و آنتی‌اکسیدان دارد. همچنین مطالعه‌ای که در سال 2018 انجام شد، نشان داد مصرف روزانه شکلات تلخ به مدت ۸ روز، برخی نشانگرهای عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.

فواید خوردن شکلات در بارداری برای جنین

اگر می‌خواهید جریان خون به جنین افزایش یابد و رشد بهتری داشته باشد، شکلات می‌تواند مفید باشد. مطالعه‌ای در سال 2016 نشان داد زنانی که روزانه ۳۰ گرم شکلات (با فلاوانول کم یا زیاد) به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند، جریان خون در جنینشان بهتر بود.

همچنین افسانه قدیمی که «شکلات خوردن مادر باعث خوش ‌اخلاق شدن نوزاد می‌شود» شاید بی‌راه نباشد! در مطالعه‌ای روی ۳۰۰ مادر، کودکانی که مادرانشان روزانه شکلات می‌خوردند، در ۶ ماهگی خلق‌وخوی بهتری داشتند!

بیشتر بخوانید: زن باردار چه بخورد که فرزندش زیبا شود؟ ۶ خوراکی 

خوردن شکلات در سه‌ ماهه سوم بارداری مفید است؟

در سه‌ ماهه سوم بارداری، همان اثر مثبت بر جریان خون ممکن است نگران‌کننده باشد. مطالعه‌ای در سال 2014 پیشنهاد کرد که اثرات ضدالتهابی شکلات در اواخر بارداری ممکن است بر مجرای شریانی جنین (Ductus Arteriosus) تاثیر منفی بگذارد ولی برای تاثیر مخرب آن، باید مقدار بسیار زیادی شکلات مصرف شود و هنوز به‌طور قطعی اثبات نشده است.

نکات مهم درباره مصرف شکلات در بارداری

• مصرف متعادل شکلات تلخ در تمام دوران بارداری مجاز است.
• فواید شکلات تلخ در بارداری به‌خصوص (کاهش فشار خون، کاهش برخی عوارض، بهبود جریان خون به مادر و جنین) تا حد زیادی ثابت شده است.
• در سه ‌ماهه سوم بارداری باید در خوردن شکلات احتیاط کنید.
• همیشه مصرف کلی کافئین و شکر روزانه خود را کنترل کنید و شکلات را هم در این محاسبه بگنجانید.

خوردن شکلات صبحانه در بارداری

بسیاری از متخصصان زنان و زایمان تاکید دارند که زنان باردار در صورت تمایل به مصرف شکلات صبحانه، باید میزان کافئین دریافتی روزانه خود را حداکثر به ۲۰۰ میلی‌گرم محدود کنند. شکلات صبحانه (چه نوع شیری و چه تلخ) خود حاوی کافئین است و مصرف بیش از حد آن می‌تواند در عملکرد طبیعی بدن در دوران بارداری تداخل ایجاد کند و خطر برخی عوارض را افزایش دهد.

علاوه بر کافئین، شکلات صبحانه بر انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز اثر می‌گذارد و مصرف زیاد و مداوم آن ممکن است احتمال ابتلا به دیابت بارداری و افزایش وزن بیش از حد مادر را بالا ببرد. حتی شکلات صبحانه‌های تلخ که معمولاً کافئین بیشتری دارند و گاهی به‌عنوان گزینه سالم‌تر معرفی می‌شوند، همچنان مقدار قابل توجهی قند افزوده دارند.

به همین دلیل، پزشکان توصیه می‌کنند شکلات صبحانه نیز مانند هر ماده غذایی دیگری در دوران بارداری فقط در حد اعتدال مصرف شود؛ یعنی به‌عنوان یک لذت گاه‌به‌گاه و نه بخشی ثابت و روزانه از رژیم غذایی. با رعایت این اعتدال و توجه به مجموع کافئین و قند دریافتی در طول روز، می‌توانید بدون نگرانی از عوارض احتمالی، از طعم شکلات صبحانه در دوران بارداری لذت ببرید.

خوردن کیک کاکائویی در بارداری

خوردن کیک کاکائویی در بارداری در صورتی که مقدارش کنترل ‌شده باشد، معمولاً بی‌خطر است و می‌تواند یک میان‌وعده لذت‌بخش برای رفع هوس‌های دوران بارداری باشد. با این حال، بهتر است مادران به میزان قند، چربی و کافئین موجود در کیک توجه کنند. انتخاب کیک‌هایی که با مواد تازه و سالم تهیه شده‌اند، می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها کمک کند و در عین حال نیاز بدن به انرژی را نیز پاسخ دهد.

آیا خوردن شکلات در بارداری باعث بیش فعالی می‌شود؟

این تصور که خوردن شکلات در بارداری باعث بیش‌فعالی کودک می‌شود، بیشتر یک باور عامیانه است تا واقعیت علمی. پژوهش‌ها چنین رابطه مستقیمی را تایید نکرده‌اند و مقدار کافئین موجود در بیشتر شکلات‌ها آن‌قدر پایین است که نمی‌تواند چنین اثری ایجاد کند. دغدغه اصلی معمولاً چیزهای ساده‌تری است؛ مثل اینکه حجم بالای قند و چربی می‌تواند برای مادر مناسب نباشد. اگر شکلات تلخ یا کم‌قند و در حد متعادل مصرف شود، نه آسیبی به جنین می‌زند و نه خطر بیش‌فعالی ایجاد می‌کند.

بیشتر بخوانید: علائم کودکان بیش فعال چیست؟

آیا خوردن شکلات تلخ در بارداری بر جنسیت جنین تاثیر دارد؟

یکی از باورهای عامیانه بسیار رایج در بسیاری از کشورها این است که نوع ویار مادر می‌تواند جنسیت جنین را پیش‌بینی کند. گفته می‌شود اگر مادر در دوران بارداری هوس شدید شیرینی‌جات، شکلات، آب‌نبات، کیک یا محصولات لبنی داشته باشد، احتمال دختر بودن نوزاد بیشتر است و برعکس، هوس غذاهای شور و ترش نشانه پسر بودن جنین است. این باور به‌ویژه درباره شکلات تلخ و شکلات شیری هم زیاد شنیده می‌شود اما باید تاکید کرد که هیچ مطالعه علمی معتبری این ادعا را تایید نکرده است. جنسیت جنین ربطی به رژیم غذایی یا ویار مادر ندارد.

در چه افرادی مصرف شکلات در بارداری ممنوع است؟

با وجود اینکه شکلات تلخ یکی از سالم‌ترین تنقلات در بارداری محسوب می‌شود، در برخی شرایط خاص بهتر است مصرف آن کاملاً قطع یا به حداقل ممکن برسد:

• مادرانی که پیش از بارداری دیابت داشته یا در معرض خطر بالای دیابت هستند.
• افرادی که در دوران بارداری به دیابت بارداری (Gestational Diabetes) مبتلا شده‌اند زیرا حتی شکلات تلخ هم حاوی قند طبیعی و گاهی قند افزوده است و می‌تواند قند خون را به‌سرعت بالا ببرد.
• زنانی که افزایش وزن‌شان بیش از حد مجاز بوده و پزشک محدودیت کالری یا کربوهیدرات برایشان تعیین کرده است.
• مادرانی که به کافئین حساسیت شدید دارند یا به دلیل مشکلات قلبی جنین، پزشک مصرف کافئین را کاملاً ممنوع کرده است (چون شکلات تلخ کافئین قابل توجهی دارد).
• افرادی که رفلاکس معده شدید یا سوزش سر دل مقاوم به درمان دارند زیرا شکلات (به‌ویژه تلخ) می‌تواند اسفنکتر مری را شل کرده و علائم را بدتر کند.

در این موارد، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید و اگر اجازه مصرف محدود دادند، شکلات تلخ با درصد کاکائو بالا و بدون شکر افزوده را در مقادیر خیلی کم انتخاب کنید.

سخن پایانی

در نهایت، تحقیقات نشان می‌دهد مصرف متعادل شکلات، به‌ویژه شکلات تلخ، می‌تواند اثرات مثبتی مانند کاهش خطر پره‌اکلامپسی، بهبود جریان خون و تقویت خلق‌وخو داشته باشد. با این حال، توجه به میزان قند و کافئین ضروری است تا خطراتی مانند افزایش وزن بیش از حد، دیابت بارداری یا مصرف بیش از حد کافئین ایجاد نشود. با رعایت اعتدال و انتخاب انواع سالم‌تر، مادران می‌توانند بدون نگرانی از طعم شکلات در دوران بارداری لذت ببرند.