استرس مادر در دوران بارداری، عواقبش را بدانید

استرس مادر در دوران بارداری چه تاثیری بر تکامل حرکتی کودک دارد؟
در رابطه با استرس مادر در دوران بارداری و تاثیرات آن بر روی جنین تحقیقات فراوانی انجام شده و نتایج آن هم در مقاطع مختلف اعلام شده است. از جمله اینکه استرس مادر می تواند احتمال پوسیدگی دندان کودکان را بالا برده و یا موجب افزایش خطر ابتلا به آسم شود. مطالعات اخیر بیانگر آن هستند که استرس دوران بارداری، توسعه و تکامل حرکتی کودکان را نیز حتی تا بزرگسالی تحت تاثیر قرار می دهد.برای پی بردن به تاثیری که استرس بر تکامل حرکتی کودکان دارد، 2900 مادر در استرالیا با شرکت در یک مطالعه طولانی مدت به محققین کمک نمودند. به این ترتیب که این خانم ها در دو نوبت در هفته 18 و 34 از بارداری خود به پرسش هایی در رابطه با تجربه حوادث تنش زا از جمله مشکلات مالی، از دست دادن یک دوست و یا شغلشان، طلاق، مشکلات مربوط به بارداری، نقل مکان و مشکلات زناشویی پاسخ دادند. پس از زایمان این مادران، محققین وضعیت کودکان آن ها را در سنین 10، 14 و 17 سالگی بررسی نموده و میزان تکامل و هماهنگی دستگاه حرکتی آنان را به کمک تست های حرکتی مورد سنجش قرار دادند.توانایی های حرکتی که به وسیله این تست ها در کودکان مورد ارزیابی قرار گرفتند، شامل موارد زیر بودند:
قدرت دست
توانایی لمس بینی با یک انگشت، سپس لمس انگشت اشاره
پرش فاصله
پیمودن یک خط صاف
ایستادن روی یک پا
علاوه بر این موارد، مهارت های حرکتی کودکان شامل حرکت دادن یک مهره کوچک از یک جعبه به جعبه دیگر، رشته کردن مهره ها داخل نخ، ضربه زدن با انگشت به مدت 10 ثانیه و ... نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. این کودکان بر حسب میزان استرس مادرانشان در دوران بارداری در سه گروه دسته بندی شدند: گروهی که مادران شان هیچ استرسی را در دوران بارداری تجربه نکرده بودند؛ گروهی که مادرانشان کمتر از سه اتفاق تنش زا را تجربه کرده و در نهایت گروهی که مادرانشان سه یا بیش از سه اتفاق تنش زا را در دوران بارداری تجربه نموده بودند. بر مبنای نتایج این تحقیق کمترین امتیاز به دست آمده از تست های مربوط به تکامل و هماهنگی حرکات متعلق به کودکانی بود که مادرانشان در دوران بارداری خود بیشترین اتفاقات تنش زا را تجربه کرده بودند. بیشترین تفاوت ها در زمینه تکامل حرکتی، بین کودکان گروه اول و گروه سوم دیده شد.

در طی این تحقیق همچنین مشخص گردید که تجربه حوادث تنش زا توسط مادر در ماه های انتهایی بارداری نسبت به ماه های ابتدایی عوارض بیشتری را برای تکامل و هماهنگی حرکتی کودکان به همراه دارد. در حقیقت میزان و شدت تأثیر استرس بر تکامل حرکتی کودکان می تواند وابسته به زمان تجربه آن در بارداری باشد. محققان معتقدند این اتفاق ممکن است ناشی از آن باشد که تکامل قشر مخچه کودک که وظیفه کنترل عملکردهای حرکتی را بر عهده دارد، در ماه های پایانی بارداری رخ داده و در نتیجه تجربه استرس و تنش توسط مادر در این دوران می تواند بر روند تکامل قشر مخچه تأثیر منفی گسترده ای داشته باشد.اگرچه در بسیاری از موارد مشکلات کودکانی که توانایی حرکتی پایینی دارند و در فعالیت هایی مانند نوشتن، پرت کردن اشیاء و دویدن به مشکل برمی خورند، با مداخله و حمایت بهبود می یابد، اما از آن جا که تکامل نامناسب دستگاه حرکتی کودکان می تواند پیامدهایی از قبیل بیماری های جسمی و ذهنی وخیم را هم در پی داشته باشد، بنابراین یافتن عواملی که موجب این اختلال می شوند، به پزشکان کمک می کند تا سریع تر مداخلات لازم را انجام دهند.به عنوان یک توصیه مهم و حیاتی خانم های بارداری که تحت تنش و استرس هستند، بهتر است در رابطه با تکنیک های مقرون به صرفه کاهش استرس مانند ورزش های ملایم مشاوره بگیرند تا دوران بارداری خود را در آرامش هرچه تمام تر سپری کنند.