قند خون پایین در بارداری، بیماری هیپوگلیسمی

وقتی فردی باردار است، ممکن است به علت تغییرات در چگونگی تنظیم بدن و متابولیسم گلوکز، به هیپوگلیسمی مبتلا شود. هیپوگلیسمی در زنان مبتلا به دیابت یا دیابت حاملگی رایج است.
هیپوگلیسمی عبارت است از زمانی که فردی دارای قند خون پایین است. هنگامی که یک فرد دارای قند خون پایین است، ممکن است دشوار باشد که فکر کند یا تمرکز کند و ممکن است موجب خستگی زود هنگام شود. زنانی که علایم هیپوگلیسمی را در حین بارداری مشاهده می کنند باید برای دیابت آزمایش شوند که شایعترین علت هیپوگلیسمی مرتبط با بارداری است.

در این مقاله نگاهی اجمالی به هیپوگلیسمی در دوران بارداری، از جمله علل، علائم، خطرات و نحوه ایجاد هیپوگلیسمی در نوزاد می اندازیم.

هیپوگلیسمی و حاملگی
زنان مبتلا به دیابت در هنگام بارداری به خصوص در موارد هیپوگلیسمی آسیب پذیر هستند. یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ در مورد زنان باردار مبتلا به دیابت نوع ۱ نشان داد که ۴۵ درصد موارد هیپوگلیسمی را به ویژه در دوره های سه ماهه اول و دوم تجربه کرده اند.
انسولین یک نوع هورمون است که به کنترل قند خون بدن کمک می کند. در طول بارداری، بدن یک زن نیاز به انسولین بیشتری دارد، زیرا گلوکز بیشتری را تولید می کند. همراه با تغییرات هورمونی، این می تواند بدن یک زن را برای تنظیم گلوکز مشکل کند.
هنگامی که بدن قادر به تولید انسولین کافی نیست، یک زن باردار ممکن است دیابت حاملگی را ایجاد کند. زنان همچنین تمایل دارند که مقاومت به انسولین را بیشتر کنند زیرا بارداری ادامه می یابد، بدین معنا که بدن به اندازه کافی به انسولین پاسخ نمی دهد.

با توجه به این عوامل، بیشتر احتمال دارد که یک زن باردار هایپرگلیسیمی، که قند خون بالا است، را توسعه دهد. با این حال، بسیاری از زنان همچنین ممکن است قند خون پایین یا بین این دو شرایط را تجربه کنند.

علائم
بدن انسان وقتی که گلوکز خون پایینی دارد، برایش دشوار است که سوخت رسانی خود را تامین کند. در نتیجه می تواند دچار ضعف، سردرگمی و سایر نشانه هایی باشد که ممکن است فرد پس از از دست دادن یک یا دو وعده عدم سوخت رسانی تجربه کند.
سایر علائم ممکن است عبارتند از:
- تکان دادن
- تعریق
- سردرد
- تاری دید
- خستگی
- خلق و خوی و خشم
- اضطراب
- دشواری در تفکر
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- پوست رنگ پریده
هنگامی که فرد مبتلا به هیپوگلیسمی شدید باشد، ممکن است علائم جدی مانند تشنج و یا از دست دادن هوشیاری را تجربه کند.

علل و عوامل خطر
هنگامی که یک فرد علائم هیپوگلیسمی را در دوران بارداری تشخیص دهد، باید با پزشک خود صحبت کند تا علت دقیق را بیابد. دو نوع هیپوگلیسمی در دوران بارداری رخ می دهد:
- هیپوگلیسمی واکنش پذیر: این نوع از هیپوگلیسمی زمانی رخ می دهد که سطح قند خون در عرض چند ساعت پس از وعده غذایی کاهش می یابد. این نوع در افراد مبتلا به دیابت رایج است، اما در افراد بدون بیماری هم ممکن است رخ دهد.

- هیپوگلیسمی روزه داری: این حالت زمانی که قند خون بین وعده های غذایی به صورت خطرناکی کاهش می یابد، اتفاق می افتد. این فرم بیشتر در فردی با وضعیت پزشکی غیر از دیابت رخ می دهد. علل قند خون پایین در دوران بارداری عبارتند از:

دیابت
دیابت عامل اصلی هیپوگلیسمی در دوران بارداری است. با این حال، هایپرگلیسمی در دوران بارداری شایع تر از هیپوگلیسمی است، اما هر دو می توانند در مراحل مختلف بارداری اتفاق بیفتند.
سطح بالای قند خون ناشی از دیابت نوع ۱ است که بدن قادر به تولید سطح مناسب انسولین نیست و دیابت نوع ۲ که در آن بدن در برابر انسولین مقاوم شده است.
سطح قند خون پایین می تواند هنگامی رخ دهد که یک فرد داروهای دیابت را مصرف کند یا به اندازه کافی غذا مصرف نکند.
گاهی اوقات، تغییرات هورمونی و دیگر عوامل در دوران بارداری می تواند زنان مبتلا به دیابت را به ایجاد هیپوگلیسمی حتی بدون دارو منجر کند. به همین دلیل است که زنان مبتلا به دیابت، رژیم های متعادل را مصرف می کنند و در طول حاملگی آنها قند خون خود را دقیقا کنترل می کنند.

دیابت بارداری

برخی از زنان در دوران بارداری دیابت بارداری را توسعه می دهند. این وضعیت به علت مقاومت به انسولین، تغییرات هورمونی و افزایش نیازهای بارداری در بدن است. دیابت بارداری همچنین می تواند باعث کاهش میزان قند خون، به خصوص در زنان مبتلا به دیابت یا آنهایی که به اندازه کافی غذا مصرف نمی کنند باشد. حدود ۹٫۲ درصد زنان باردار مبتلا به دیابت حاملگی هستند. این وضعیت معمولا پس از تولد کودک، از بین می رود.

ضعف صبحگاهی
قند خون می تواند در افرادی که کربوهیدرات ها را به اندازه کافی مصرف نمی کنند بسیار کم باشد.
زنان مبتلا به ضعف های شدید صبحگاهی ممکن است سطح خون خود را کاهش دهند در صورتی که بطور مکرر استفراغ کنند. زنانی که روزانه استفراغ می کنند، وزنشان کاهش می یابد یا احساس سرما می کنند باید با دکتر خود مشورت کنند.

فاکتورهای شیوه زندگی
عوامل متعددی از شیوه زندگی می توانند باعث ایجاد هیپوگلیسمی در دوران بارداری شوند، که بیشتر در زنان دارای عوامل خطر دیگر مانند دیابت رخ می دهد.
عوامل شیوه زندگی عبارتند از:
- خوردن کافی نباشد
- ورزش بیش از حد معمول است
- نوشیدن الکل
- داشتن اختلال خوردن

دارو
داروهای دیابت می توانند سطح قند خون را کاهش دهند. هنگامی که یک فرد به اندازه کافی غذا نمی خورد یا بیش از حد داروهای دیابتی مصرف نمی کند، ممکن است خطر ابتلا به کاهش قند خون را افزایش دهد.
بعضی از داروهای دیگر نیز ممکن است قند خون شما را کاهش دهند، از جمله:
- سالیسیلات ها یا داروهای ضد درد، از جمله آسپیرین که اکثر پزشکان در دوران بارداری توصیه نمی کنند
- آنتی بیوتیک ها داروهای سلفی نامیده می شود
- پنتامیدین، داروهای پنومونی
- داروهای مالاریا به نام کینین

اختلالات نادر پزشکی
چندین بیماری نادر می تواند باعث ایجاد هیپوگلیسمی شود. این شرایط ممکن است بر روی یک کودک مبتلا به بیماری تأثیر بگذارد، بنابراین تشخیص دقیق و درمان ضروری است. اختلالاتی که باعث ایجاد هیپوگلیسمی می شوند عبارتند از:
- تومورهای پانکراس
- نارسایی ارگان ها
- عدم تعادل هورمون، به ویژه در کورتیزول و گلوکاگون
- کمبود آنزیم های خاص
- جراحی معده اخیر

آیا قند خون پایین بر نوزاد تاثیر می گذارد؟
هیپوگلیسمی ملایم بعید است که کودک را در معرض خطر قرار دهد، مگر اینکه آن به مادر آسیب برساند. در اغلب موارد، تنها خوردن بیشتر یا تنظیم داروها از خطر ابتلا به هر گونه آسیب جلوگیری می کند.
زنان مبتلا به هیپوگلیسمی شدید ممکن است نیاز به بستری شدن یا نظارت داشته باشند.

زنان مبتلا به دیابت بارداری ممکن است موجب تولد نوزادان بیش از حد بزرگ شود. این می تواند زایمان معمولی را دشوارتر کند و احتمال آسیب به مادر و نوزاد را افزایش دهد. نوزادان متولد شده در مادران مبتلا به دیابت همچنین ممکن است زردی داشته باشند و قند خونشان ممکن است پس از تولد به سطح خطرناکی افت کند. آنها ممکن است نیاز به نظارت در حین و بعد از زایمان داشته باشند.

تشخیص
اکثر پزشکان برای دیابت حاملگی در اواخر سه ماهه دوم بارداری آزمایش می شوند، اما زنان که علائم دیابت را قبل یا بعد از آن نشان می دهند ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری داشته باشند.
اگر یک زن دیابت نداشته باشد، پزشک ممکن است به دنبال یافتن علت هیپوگلیسمی باشد. یک تاریخچه پزشکی کامل و اطلاعاتی در مورد شیوه زندگی می تواند به تشخیص مناسب کمک کند.

درمان
درمان دیابت در دوران بارداری متفاوت است . یک زن باید قند خون خود را به طور منظم نظارت کند. او ممکن است نیاز به تغییر رژیم غذایی خود و ورزش بیشتر داشته باشد، که همچنین می تواند به تعادل قند خون کمک کند.
اگر این استراتژی ها موثر واقع نشوند، ممکن است یک زن نیاز به تزریق انسولین یا داروهای دیگر داشته باشد. در حالی که مصرف داروهای دیابتی می تواند باعث ایجاد هیپوگلیسمی شود، لازم است فرد به دقت دستورالعمل های دکتر خود را دنبال کند.

اگر وضعیت دیگری باعث ایجاد هیپوگلیسمی شود، نوع درمان به علت بستگی دارد . به عنوان مثال، یک زن دارای تومور که باعث عدم تعادل هورمونی می شود، ممکن است لازم باشد که آن را در حین یا بعد از بارداری بردارد.

عوارض جانبی
مهمترین عوارض ناشی از هیپوگلیسمی در دوران بارداری ناشی از دیابت است.

زنان باردار مبتلا به دیابت می توانند کارهای دشواری داشته باشند و نوزادان ممکن است نیاز به نظارت بیشتری داشته باشند. همچنین، دیابت می تواند خطرناک باشد که منجر به نارسایی قلب و اندام، مشکلات گردش خون، بهبودی آهسته و حتی مرگ شود.

چشم انداز
اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری پس از بارداری بهبود می یابند، اما ممکن است همین شرایط را در حاملگی های بعدی داشته باشند. دیابت بارداری همچنین یک عامل خطر برای دیابت نوع ۲ است.
زنان مبتلا به دیابت نوع ۱ یا ۲ باید پس از حاملگی دیابت خود را کنترل کنند.
هر گونه علت هیپوگلیسمی در دوران بارداری، نظارت دقیق روی مادر و نوزاد می تواند خطر عوارض جدی را کاهش دهد.
هیپوگلیسمی در دوران بارداری می تواند به دلایل بسیاری اتفاق بیفتد، از جمله زمانی که فرد وعده های غذایی را حذف می کند. تشخیص مناسب لازم است زیرا هیپوگلیسمی و دیابت می توانند اثرات نامطلوب بر روی زایمان داشته باشند.
با این حال، مراقبت های پزشکی مناسب و مدیریت سطح قند خون می تواند به حفظ سلامت مادر و نوزاد کمک کند.