مصرف سایتوتک در بارداری، چه عوارضی دارد؟

زمانی که نیاز به سقط جنین و خاتمه بارداری باشد ممکن است پزشک تصمیم بگیرد سقط جنین به طور طبیعی اتفاق بیفتد یا بیمار دارو مصرف کند. قرص سایتوتک از جمله داروهایی است که برای سقط جنین تجویز میشود و میتواند باعث سقط جنین کامل شود اما آیا این دارو عوارض جانبی هم دارد؟ آیا ممکن است صدمه جدی به بیمار وارد کند؟

قرص سایتوتک چیست؟
سایتوتک به عنوان داروی زخم معده شناخته می‌شود اما برای سقط جنین نیز استفاده میشود. زمانی که نتایج اچ سی جی (HCG) یا سونوگرافی نشان میدهد که شما در معرض سقط جنین قرار دارید، داروی سایتوتک برای تکمیل فرایند سقط جنین استفاده میشود و پزشک ممکن است این دارو را جایگزین جراحی و کورتاژ کند. در بیشتر موارد مصرف این دارو جایگزین انتظار بیش از حد برای سقط جنین خود به خودی و طبیعی است.

مصرف سایتوتک برای سقط جنین
استفاده از این دارو برای سقط جنین ناقص یا به طور کلی سقط جنین توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید نشده است اما به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. اینکه قرص سایتوتک برچسب لازم برای سقط جنین را ندارد، به این معنا نیست که شواهد علمی در حمایت از مصرف این دارو به منظور سقط جنین وجود ندارد.
قرص سایتوتک گاهی با داروی مایپ پرستون که یک داروی ضد پروژسترون است و با نام ژنریک Mifeprex شناخته میشود، ترکیب میشود. یکی از دیگر از داروهایی که در ترکیب با سایتوتک میتوان استفاده کرد gemeprost است اما این دارو ممکن است عوارض جانبی شدیدی به همراه داشته باشد.
پزشکان همچنین ممکن است برای خاتمه بارداری خارج رحمی نیز از قرص سایتوتک استفاده کنند که برای سلامت خانمها خطری به حساب نمی‌آید اما دارویی که اغلب برای بارداری خارج رحمی استفاده میشود متوتروکسات است.

عملکرد قرص سایتوتک در سه ماهه اول بارداری
استفاده از دارو برای سقط جنین معمولا در مواردی که سقط جنین تایید شده اما هنوز خونریزی شروع نشده، به کار میرود.
این قرص چه عملکردی دارد: پزشک شما یک یا چند دارو را تجویز میکند که باعث ایجاد اتساع رحم و ریزش دیواره آن میشود. این دارو ممکن است براساس پروتکل خاصی به صورت خوراکی یا واژینال مصرف شود. پزشک معمولا توصیه میکند یک ساعت قبل از مصرف سایتوتک قرص ایبوپروفن مصرف شود تا گرفتگی عضلات کاهش یابد. در استفاده واژینال، چهار قرص در واژن قرار داده میشود و فرد 30 دقیقه دراز میکشد تا دارو جذب شود. اگر دارو را به صورت خوراکی مصرف میکنید باید آن را همراه غذا بخورید نه آنتی اسیدها یا کلسیم.
هنگامی که قرصها را مصرف میکنید باید نوار بهداشتی ویژه شب (۵ تا ۷ قطره‌) استفاده کنید و خودتان را برای خونریزی آماده کنید. خونریزی واژینال و درد ناشی از سقط در عرض یک تا چهار ساعت بعد از مصرف دارو شروع میشود. درد و گرفتگی شکم ممکن است ۳ تا ۵ ساعت طول بکشد. خونریزی اغلب همان خونریزی قاعدگی است اما ممکن است بیشتر از حد معمول باشد. مانند سقط جنین معمولی خونریزی ظرف یک تا دو هفته متوقف میشود.
اگر خونریزی بعد از 24 ساعت شروع نشد با پزشک مشورت کنید و دستورالعمل لازم را دریافت کنید چون ممکن است دوز دارو را تغییر دهد.

عوارض قرص سایتوتک
عوارض جانبی این دارو میتواند درد، تهوع، استفراغ و اسهال باشد و پزشک ممکن است گزینه‌های دیگری برای درمان این مشکل ارائه دهد. براساس تحقیقات میزان موفقیت در تکمیل سقط جنین پس از استفاده از قرص سایتوتک ۷۱ تا ۸۴ درصد است. بیشتر خانمهایی که برای سقط جنین از دارو استفاده میکنند از انتخاب قرص سایتوتک رضایت داشته اند.
از جمله عوارضی که برای قرص سایتوتک برشمرده میشود شامل موارد زیر است:
-اسهال
-حالت تهوع
-استفراغ
-گرفتگی معده
-نفخ
-یبوست
-سردرد
-درد قاعدگی
-لکه بینی یا قاعدگی نامنظم

خطر استفاده از قرص سایتوتک
خطرات استفاده از دارو برای تسریع در سقط جنین در مقایسه با سقط جنین طبیعی تقریبا برابر است و احتمال خونریزی و عفونت هم بسیار کم بوده و در صورت وجود بافت در رحم نیاز به کورتاژ خواهد بود. بدیهی است که کورتاژ هم خطراتی را به همراه دارد. بنابراین انتخاب روش مناسب بستگی به شما و پزشکتان دارد ولی معمولا جز در موارد اورژانسی از کورتاژ برای خاتمه کامل سقط استفاده نمیکنند. مدت زمان خونریزی برای سقط جنین ناشی از دارو همانند سقط جنین بدون مداخله و حدود ۲ هفته است.
اگر علائم زیر را بعد از مصرف قرص سایتوتک مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید:
-خونریزی شدید که بیش از دو نوار بهداشتی در ساعت و در طول دو ساعت متوالی ایجاد شود
-خونریزی شدید که بعد از دو هفته مصرف دارو همچنان ادامه داشته باشد.
-تب و خستگی طولانی بیش از ۲۴ شاعت
-بوی ناخوشایند واژن

استفاده از قرص سایتوتک در سه ماهه دوم بارداری
زمانی که در سه ماهه دوم بارداری سونوگرافی نشان دهد که جنین ضربان قلب ندارد و مشکلاتی وجود دارد که باید سقط جنین اتفاق بیفتد، پزشک ممکن است در این دوره نیز قرص سایتوتک را تجویز کند. در این موارد القا زایمان اتفاق می‌افتد و معمولا نیاز به بستری در بیمارستان است در حالی که سقط جنین در سه ماهه اول اغلب سرپایی است.