آب دور جنین، کم بودنش خطرناک است؟

جنین در دورن شکم مادر داخل کیسه آب قرار گرفته است. کیسه آب شامل غشای آمنیون است که جنین و آب اطراف آن (مایع آمنیوتیک) را محصور می کند. اندازه این مایع با کمک روش هایی بوسیله سونوگرافی قابل اندازه گیری است. بر اساس یافته های حاصل از سونوگرافی در بارداری های نرمال، به طور قراردادی جدولی از مقدار اندکس مایع آمنیوتیک AFI در هفته های مختلف حاملگی تهیه شده است. اگر عدد این اندکس از حداقل مقدار نرمال ذکر شده برای آن هفته کمتر باشد، به این شرایط الگو هیدر امنیوس یا کم بودن آب دور جنین گفته می شود که بدون شک باید علت ایجاد کننده آن توسط پزشک متخصص پیگیری شود.
آب دور جنین و یا مایع آمنیوتیک به مایعی گفته می شود که در دوران بارداری جنین را محصور می کند. این مایع نه تنها به صورت ضربه گیر عمل کرده و مانع از آسیب دیدن آن در اثر ضربات احتمالی می شود، بلکه امکان حرکت اندام های مختلف جنین را فراهم خواهد کرد. بعلاوه هر ساعت جنین با انجام عمل بلع مقداری از مایع آمنیوتیک را می بلعد و سپس همان را ادرار می کند. این کار سبب پیشبرد رشد و تکامل دستگاه گوارش، دستگاه تنفس و نیز سیستم ادراری جنین خواهد شد.

کاهش مایع آمنیوتیک، اولیگوهیدرآمنیوس، کم بودن آب دور جنین
کم شدن آب دور جنین در بارداری اولیگوهیدرآمنیوس نام دارد که دارای علل احتمالی فراوانی است. به گفته‌ی دکتر الیوت، دلایل کاهش این مایع می تواند از مشکلات ژنتیکی کلیه تا نرسیدن مواد مغذی کافی از جفت به جنین جهت تولید مایع آمنیوتیک، محدودیت رشد جنین و یا بیماری های مربوط به مادر از جمله مسمومیت و فشار خون بارداری (پره کلامپسی) باشد. دلیل دیگر کاهش مایع آمنیوتیک می تواند پارگی زودرس و یا سوراخ شدن کیسه آب باشد، این سوراخ شدگی گاهی با ترشح آب و گاهی بدون هیچ نشانه ای بوجود می آید بطوری مادر به هیچ وجه نمی تواند متوجه آن شود.
اگر کاهش مایع آمنیوتیک در سه ماهه اول یا دوم ایجاد شود، بسیار خطرناک خواهد بود. کاهش مایع آمنیوتیک برای ریه ها و شکل گیری دست و پای جنین تهدید بزرگی محسوب می شود و همچنین می تواند منجر به عواقب خطرناکی همچون هیپوپلازی یا نقص ریه جنین و نقص عضو جنین شود.
اگر اولیگوهیدرآمنیوس یا کاهش مایع آمنیوتیک در اواخر سه ماهه سوم بارداری ایجاد شود، خطر چندانی نخواهد داشت و بارداری می تواند بسلامت ادامه پیدا کند، در غیر اینصورت ممکن است پزشک تصمیم بگیرد از القاء زایمان یا جراحی سزارین استفاده کند.
بخاطر داشته باشید که اکثر مادرانی که در سه ماهه سوم دچار اولیگوهیدرآمنیوس یا کم بودن آب دور جنین می شوند، بارداری شان بطور کاملاً طبیعی ادامه می یابد و می توانند از روش زایمان طبیعی کودک سالمی بدنیا بیاورند. بنابراین کم شدن اب دور جنین در ماه اخر گرچه شایع است اما بدون شک شرایط مادران دچار این عارضه باید به طور دقیق توسط پزشک پیگیری شود.