نقش ویتامین k در بارداری چیست؟

ویتامین K در بارداری با اهمیت است زیرا در انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی هنگام زایمان نقش دارد. دریافت کافی این ویتامین، هم به سلامت استخوانهای مادر کمک میکند و هم از خونریزیهای حین یا پس از زایمان جلوگیری مینماید. در این مقاله، به بررسی کامل نقش ویتامین K در بارداری، منابع طبیعی آن، مقدار مورد نیاز روزانه، خطرات کمبود یا مصرف بیش از حد آن خواهیم پرداخت. ویتامین K برای رشد سالم استخوانها و تشکیل پروتئین در کبد نیز ضروری است. افراط در مصرف ویتامین k در بارداری، لخته شدن خون را در پی دارد. در دوران بارداری، انتظار نمیرود کمبود ویتامین K باعث سقط جنین شود. در ادامه هرآنچه که باید درباره نقش ویتامین K در بارداری بدانید را توضیح خواهیم داد.
ویتامین K چیست؟
ویتامین K یکی از ویتامینهای محلول در چربی است که نقش حیاتی در فرایند انعقاد خون، سلامت استخوانها و سایر عملکردهای مهم بدن ایفا میکند. این ویتامین در سه نوع مختلف وجود دارد:
- ویتامینK۱ (فیلوکینون): شکل طبیعی این ویتامین است که در سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلمپیچ و کلم سبز یافت میشود. نوع مصنوعی آن نیز با نام فیتونادیون شناخته میشود.
- ویتامین K۲ (مناکینون): بیشتر در برخی فرآوردههای حیوانی و غذاهای تخمیری وجود دارد و همچنین توسط باکتریهای مفید در بدن انسان نیز تولید میشود.
- ویتامین K۳ (منافتون یا منادیون): یک فرم مصنوعی از ویتامین K است.
انواع ویتامین K، علاوه بر حضور طبیعی در منابع غذایی، از طریق مکملهای دارویی نیز قابل دریافت هستند.
خوردن ویتامین k در بارداری (ویتامین k برای چی خوبه؟)
ویتامین کا (vitamin K) در دوران بارداری و همچنین برای آمادگی جهت زایمان و بهبودی پس از آن، بسیار مهم است. نقش ویتامین K در انعقاد خون، شاید مهمترین عامل در هنگام زایمان و دوره بهبودی پس از آن باشد زیرا ویتامین K میتواند به کاهش خطر خونریزی مادر کمک کند. این موضوع بهویژه پس از تولد نوزاد و زمانی که بدن مادر نیاز به ترمیم دارد، بسیار بااهمیت است.
گرچه کمبود شدید ویتامین K نادر است اما نوزادان با سطح پایینی از این ویتامین در خون به دنیا میآیند. این وضعیت گاهی باعث خونریزی در نوزادان میشود که به آن خونریزی ناشی از کمبود ویتامین K (VKDB) Vitamin K Deficiency Bleeding گفته میشود. به همین دلیل، معمولاً بلافاصله پس از تولد، تزریق یک واحد ویتامین K به نوزاد پیشنهاد میشود تا از هرگونه خطر احتمالی جلوگیری شود.
نقل قول از:
Babies are born with inadequate vitamin K stores. Without vitamin K supplementation, your baby is at risk of developing vitamin K bleeding disorder (VKBD), a serious condition that can result in bleeding in the brain, brain damage and sometimes death.
ترجمه:
نوزادان با ذخایر ناکافی ویتامین K به دنیا میآیند. بدون مصرف مکمل ویتامین K، نوزاد شما در معرض خطر ابتلا به اختلال خونریزی ناشی از کمبود ویتامین K (VKBD) قرار دارد؛ این یک وضعیت جدی است که میتواند منجر به خونریزی در مغز، آسیب مغزی و گاهی مرگ شود.
چه مقدار ویتامین K در دوران بارداری نیاز است؟
در جدول زیر مقدار مورد نیاز روزانه ویتامین کا در بارداری ذکر شده است:
سن |
وضعیت |
مقدار توصیه شده روزانه |
14 تا 18 سال |
باردار |
75 میکروگرم در روز |
19 سال به بالا |
باردار |
90 میکروگرم در روز |
14 تا 18 سال |
شیرده |
75 میکروگرم در روز |
19 سال به بالا |
شیرده |
90 میکروگرم در روز |
بیشتر افراد از طریق رژیم غذایی خود مقدار کافی ویتامین K دریافت میکنند. هنگام محاسبه میزان دریافتی ویتامین K، به یاد داشته باشید که باید مقدار آن را از غذاها، نوشیدنیها و مکملهایی که مصرف میکنید در نظر بگیرید.
عواملی مانند رژیم غذایی، داروها و برخی شرایط پزشکی میتوانند باعث کاهش سطح ویتامین K در بدن شوند. برخی افراد، از جمله زنان باردار، ممکن است نیاز به مصرف مکمل ویتامین K داشته باشند. حتماً قبل، در طول و بعد از دوران بارداری، با پزشک یا کارشناس تغذیهتان درباره نیازهای تغذیهای خود مشورت کنید.
عوارض ویتامین K در بارداری چیست؟
تحقیقات اندکی وجود دارند که نشاندهنده عوارض مصرف بیش از اندازه ویتامین K در بارداری باشند. با این وجود، همیشه باید قبل از مصرف هرگونه مکمل، با پزشک خود مشورت کنید. مصرف بیش از اندازه ویتامین K2 در بارداری میتواند باعث لخته شدن غیر طبیعی خون شود و خطر ترومبوز را در مادر و جنین در حال رشد، افزایش دهد.
آیا ویتامین K احتمال سقط جنین را افزایش میدهد؟
سقط جنین امری رایج است و میتواند در هر بارداری به دلایل مختلفی رخ دهد. انتظار نمیرود که دریافت ویتامین K در سطح کافی، احتمال سقط جنین را افزایش دهد. تاکنون مطالعاتی انجام نشده که بررسی کند آیا کمبود ویتامین K میتواند باعث افزایش احتمال سقط جنین شود یا خیر.
آیا ویتامین K احتمال نقصهای مادرزادی را افزایش میدهد؟
نقصهای مادرزادی ممکن است در هر بارداری و به دلایل مختلفی رخ دهند. از میان تمام نوزادانی که هر سال متولد میشوند، حدود ۳ نوزاد از هر ۱۰۰ نوزاد (۳٪) دارای یک نوع نقص مادرزادی هستند.
نقل قول از:
In one collection of case reports, 14 infants whose mothers had vitamin K deficiency during pregnancy were reported to have poor development of the bones in the skull and changes in the way the brain formed. Case reports cannot provide enough information to know if vitamin K deficiency actually caused these findings. In some of these cases, vitamin K deficiency was caused by severe nausea and vomiting during pregnancy. This makes it hard to know if the vitamin K deficiency or other factors, such as a health condition, caused the reported issues.
ترجمه:
در یک مجموعه گزارش موردی، ۱۴ نوزاد که مادران آنها در دوران بارداری دچار کمبود ویتامین K بودند، با رشد ناقص استخوانهای جمجمه و تغییراتی در شکلگیری مغز گزارش شدند. با این حال، گزارشهای موردی به تنهایی اطلاعات کافی برای تعیین اینکه آیا واقعاً کمبود ویتامین K باعث این مشکلات شده است، ارائه نمیدهند. در برخی از این موارد، کمبود ویتامین K ناشی از تهوع و استفراغ شدید دوران بارداری بوده است. بنابراین، مشخص نیست که این مشکلات ناشی از کمبود ویتامین K بودهاند یا عوامل دیگری مانند یک بیماری زمینهای.
عوارض کمبود ویتامین k چیست؟
کمبود ویتامین K بسیار نادر است و اغلب باعث بروز عوارض جدی نمیشود. با این حال، در افرادی که دچار بیماریهای کبدی یا مشکلاتی هستند که جذب ویتامینها و مواد معدنی را تحت تأثیر قرار میدهد (مانند بیماری سلیاک)، خطر خونریزی بیشتر است.
در بزرگسالان، کمبود ویتامین K ممکن است باعث ضعیف شدن استخوانها، شکستگی و ابتلا به پوکی استخوان شود. در نوزادان، علائم کمبود ویتامین K میتواند شامل خونریزی از مقعد، بند ناف، بینی و لثهها باشد. همچنین ممکن است خون در ادرار آنها مشاهده شود یا کبودیهایی روی پوستشان ظاهر گردد.
آیا زنان باردار به قرص ویتامین K در بارداری نیاز دارند؟
زنان باردار، تنها زمانی به مصرف قرص یا آمپول ویتامین K در بارداری نیاز دارند که مشکل سوء جذب داشته باشند یا داروهای آنتیبیوتیک مصرف کنند.
آمپول ویتامین کا برای قطع خونریزی
آمپول ویتامین K معمولاً برای پیشگیری یا کنترل خونریزی، بهویژه در شرایطی که کمبود شدید این ویتامین وجود دارد، تجویز میشود. همچنین برای جلوگیری از بروز بیماری خونریزیدهنده نوزادان (VKDB) بلافاصله پس از تولد به نوزادان تزریق میشود. قرصهای ویتامین K نیز در حفظ سلامت استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان نقش دارند.
بیشترین ویتامین k در چیست؟
مواد غذایی که بیشترین مقادیر ویتامین K در بارداری را دارند، عبارتند از:
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج
- بروکلی
- لوبیا سبز
- نخود سبز
- روغنهای گیاهی مانند زیتون، کانولا و سویا
- غلات صبحانه
ویتامین k در چه میوه هایی وجود دارد؟
میوههایی که سرشار از ویتامین K هستند، عبارتند از: کیوی، آلو زرد و سیاه، آووکادو، زغال اخته، گوجه فرنگی، خیار و انگور.
مصرف ویتامین K و شیردهی
زنان شیرده باید روزانه میزان کافی ویتامین K دریافت کنند زیرا نه تنها برای آنان بلکه برای نوزادشان نیز ضروری است. در صورت صلاحدید پزشک متخصص، ممکن است کپسول ویتامین K ، مولتی ویتامین یا سایر ویتامینها مانند ویتامین دی تجویز شود.
کلام آخر
مصرف ویتامین کا در دوران بارداری، باید به میزان کافی انجام شود زیرا افراط و تفریط در خوردن آن میتواند آسیبزا باشد. بنابراین، داشتن یک رژیم غذایی متعادل اهمیت زیادی دارد. فراموش نکنید قرص ویتامین K، آمپول ویتامین K یا سایر مکملها فقط باید با صلاحدید پزشک مصرف شوند.