کنترل قند در بارداری، چگونه؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: سلام من ۲۹ سالم است و بارداری دومم است و دیابت بارداری دارم و الان در هفته ۲۳ هستم. میزان قند خونم ۲ ساعت ناشتا بعد از صبحانه با دستگاه های گلوکومتر خانگی عموما ۱۷۰ است اما هنوز دکتر غددم انسولین شفاف رو برام تجویز نکرده و من ۱۲ واحد شب و ۲۵ واحد روز انسولین کدر می زنم. آیا هنوز برای شروع انسولین روشن زود است؟

پاسخ دکتر محمد رضا مهاجری تهرانی، فوق تخصص غدد و متابولیسم:
اولین توصیه ای که دارم این است که حتما زیر نظر پزشک غدد خود باشند و مصرف دارو را شروع کنند. و دوم این که بهتر است مصرف انسولین رگولار یا شفاف و یا انسولین آنالوگ را باید زودتر شروع کنند البته باز هم تاکید می کنم که حتما زیر نظر پزشک متخصص این کار را انجام دهند. اما در مورد دیابت بارداری باید بگوییم که زنان بارداری که در دوران حاملگی شان مبتلا به دیابت بارداری هستند در شرایط خطرناکی هستند. به این علت که نوع دیابتی که به آن مبتلا هستند با دیابت یک و دو فرق دارد. است چون علاوه بر مادر، بچه هم در معرض خطر است و از قند زیادی که مادر تغذیه می کند، او هم تغذیه می کند. اما بیشتر از مادر این بچه است که در معرض خطر قرار دارد. این بیماری همیشه هم با علامت خودش را نشان نمی دهد و از جمله دلایلی که باعث می شوند تا مادر دچار دیابت در دوران بارداری شود می توان به سن بالا ی مادر، سابقه ابتلای به این بیماری در میان فامیل، سابقه ابتلای به دیابت بارداری در حاملگی که زن در بارداری قبلی اش داشته است و.... اشاره کرد. نکته دیگر در این خصوص این است که ممکن است زنی هیچ یک از نشانه هایی که به آن ها اشاره شد را نداشته باشد اما باز هم درگیر دیابت بارداری شود. در چنین حالتی همه مادران باردار بهتر است تست غربالگری را حتما انجام بدهند تا مشخص شود مبتلا به دیابت دوران بارداری هستند یا خیر. بحث مهم دیگر این است که این بیماری حتما باید تحت کنترل قرار بگیرد. به این علت که عوارضی را به همراه دارد و از جمله آن ها می توان به احتمال سقط شدن جنین، پیچیده شدن بند ناف به دور گردن جنین، افزایش فشار خون و... وجود دارد. نکته دیگر کسانی هستند که مبتلا به دیابت هستند و قصد بارداری دارند. این ها قبل از اقدام به بارداری حتما شش ماه قبل از آن با پزشک معالج خود مشورت کرده و داروهای لازم را دریافت کنند. چرا که مصرف بعضی از داروها برای جنین خطرناک است. توصیه ما به مادران باردار در وهله اول این است که قند خون خود را به طور مرتب کنترل کنند. اما دو بازه زمانی بیش از سایر زمان ها دارای اهمیت است. یکی چند هفته اول بارداری و دوم هم انتهای حاملگی است. در صورتی که مشخص شود قند خون مادر در این دو بازه بالا است بعضی وقت ها باید انسولین تزریق کند. اما اگر در میانه بارداری مشخص شد که میزان قند خون مناسب است و بالا نیست به دادن یک رژیم غذایی مناسب بسنده می کنیم و بهتر است از میوه جات، سبزیجات و لبنیات استفاده کنند. ضمن اینکه توصیه می کنیم ورزش کردن و فعالیت را هم در برنامه روزانه خود داشته باشند. مساله دیگر زمانی است که بارداری تمام شده وبچه به دنیا آمده است. با این که پس از وضع حمل میزان قند خون مادر به روند طبیعی خودش برمی گردد اما چون هنوز هم احتمال خطر وجود دارد، به همین دلیل بیمار باید تحت نظر پزشک باشد تا اگر لازم شد دارو و یا انسولین لازم را دریافت کند تا موقعی که وضع بیمار به حالت قبلش برگردد.