سقط جنین در سه ماهگی چه حکمی دارد؟

پرسش: اگر کسی بچه ای را که زیر چهار ماه حامله است سقط نماید دیه اش به چه مقدار است؟ و دیه به چه کسی تعلق می گیرد. متشکرم مرجع تقلید اینجانب : آیت ا.. مکارم شیرازی

پاسخ: سقط جنین از کارهای حرام و خلاف شرع است و دیه آن بر عهده کسی است که مستقیماً به این عمل مبادرت ورزیده است.

به هر تقدیر مقدار دیه جنین بستگی به مراحل رشد آن دارد. اگر روح در آن جنین ندمیده باشدچون مادر این کار را کرده است باید دیه بدهد و سهمی به خود او هم نمی رسد.

در یک جمع بندی کلی می توان گفت: جنین اگر:

الف. روح در آن دمیده باشد و پسر باشد ۱۰۰۰دینار و اگر دختر باشد ۵۰۰ دینار.

ب. اگر روح در آن دمیده نشده اما خلقت آن تمام شده باشد اگر پسر باشد ۱۰۰ دینار و اگر دختر ۵۰ دینار.

ج. و اگر هنوز خلقت آن کامل نشده و گوشت استخوان او را نپوشانده است و تنها استخوانی هست ۸۰ دینار.

د. و اگر مضغه(قطعه ای گوشت) باشد ۶۰ دینار و اگر علقه(آویزک) و خون بسته باشد ۴۰دینار

و. اگر نطفة تنها باشد که در رحم مستقر شده است ۲۰ دینار خواهد بود.[۱]

(دینار سکه طلا است که مثقال شرعی است و وزن مثقال شرعی دینار ۶/۳ گرم می باشد البته در این مورد اختلافات جزئی بین فقها وجود دارد.

به استفتائی از مقام معظم رهبری توجه فرمائید:

س. مقدار دیه جنینی که دوماه و نیم عمر دارد، در صورتی که عمدا سقط شود چقدر است و پرداخت آن برعهدهکیست؟

ج. اگر علقه باشد دیه آن چهل دینار است و اگر مضغه باشدشصت دینار است و اگر استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دینار است و دیه به وارث جنین بارعایت طبقات ارث پرداخت می‏شود ولی وارثی که مباشر سقط جنین بوده از آن، سهمیندارد.[۲]

اگر خود پدر ومادر مرتکب چنین عملی شده اند باید دیه را به وارث جنین غیر از خودشان با رعایت طبقات ارث بدهند ویا با انها مصالحه کنند زیرا هر کدام از والدین که مباشر قتل باشد از دیه ارث نمی بردو علاوه بر این کفاره نیز دارد یعنی بعد از توبه واقعی دو ماه روزه (که ۳۱ روز ان پی در پی باشد ) یگیرند
و اگر این عمل به وسیله پزشک انجام شده، بر پدر و مادر تکلیفى نیست؛ بلکه او ضامن است و این دیه به پدر و مادر پرداخت مى‏شود. البته مى‏توانند از حق خود بگذرند و از او چیزى دریافت نکنند. در هر حال باید از کار خود توبه کنند

[1] تحریر الوسیله ج 2 کتاب الدیات اللواحق الاول فی الجنین.
[۲] رساله اجوبه استفتائات آیت اله خامنه ای(مد ظله العالی) سؤال ۱۲۶۸