دیابت دوران بارداری، مهمترین عاملش چیست؟
در صورتی که قندخون به موقع تشخیص داده نشود و اوایل حاملگی میزان قندخون بالا باشد، همانند سم بر روی جنین تاثیر منفی می‌گذارد که عوارض و ناهنجاری‌های جنینی در پی دارد.
دیابت بارداری از بیماری‌های نسبتا شایع و از شایع‌ترین عوارض دوران بارداری است که آمار ابتلا به آن در جامعه روزبه‌روز درحال افزایش است. بالا بودن وزن مادر، از عوامل مساعدکننده این بیماری است.
شیرین نیرومنش، افزایش وزن قبل از بارداری و چاقی غیر طبیعی را بر بروز دیابت بارداری موثر دانست و گفت: «در صورتی که قندخون به موقع تشخیص داده نشود و اوایل حاملگی میزان قندخون بالا باشد، همانند سم بر روی جنین تاثیر منفی می‌گذارد که عوارض و ناهنجاری‌های جنینی در پی دارد.»
وی به عوامل ایجاد این بیماری اشاره کرد و ادامه داد: «در صورتی که در خانواده سابقه ابتلا به دیابت نوع ۲ در سنین بالا و یا سابقه ابتلا به دیابت در بارداری وجود داشته باشد، شانس ابتلا در مادران باردار افزایش پیدا می‌کند. سن، عامل دیگر ایجاد این بیماری است. با افزایش سن خطر دیابت بارداری بیشتر می‌شود. معمولا در خانم‌های کمتر از ۲۵ سال شیوع این بیماری کمتر و بعد از ۳۵ سالگی میزان شیوع بیماری افزایش پیدا می‌کند.»
نیرومنش همچنین گفت: «سابقه مرگ جنین در داخل رحم، سابقه جنین با ناهنجاری‌ها و نقایص مادرزادی در حاملگی‌های قبلی، سابقه زیاد بودن مایع دورجنین در حاملگی قبل و سابقه تولد نوزاد با وزن بیش از چهار و نیم کیلو در حاملگی‌های قبلی، احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می‌دهد.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: «وقتی اولین بار دیابت در حاملگی تشخیص داده شد، گفته می‌شود که فرد مبتلا به دیابت بارداری است. در صورتی که در سه ماهه اول تشخیص داده شود که قند خون و یا تست تحمل گلوکز مختل است، احتمالا فرد از قبل از بارداری مبتلا به دیابت بوده که عوارض آن بیشتر از دیابت بارداری است.»
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه دیابت بارداری در اکثر مواقع در هفته‌های آخر بارداری یعنی ماه ششم و هفتم به بعد خود را نشان می‌دهد، گفت: «آزمایش غربالگری برای تشخیص این بیماری وجود دارد. ممکن است خانمی که مبتلا به دیابت بارداری است قندخون ناشتا طبیعی داشته باشد.
البته میزان قندخون در حاملگی باید کمتر از دوران غیرحاملگی باشد. در خانمی که باردار نیست اگر قندخون ناشتا بالاتر از ۱۲۷ باشد غیرطبیعی تلقی می‌شود، ولی در دوران بارداری قندخون طبیعی در حالت ناشتا حداکثر باید ۹۲ یا ۹۵ باشد و بیشتر از این میزان غیرطبیعی است.»
وی ادامه داد: «به همه خانم‌های باردار توصیه می‌شود که تست تحمل گلوکز را انجام دهند. به کسانی که سابقه دیابت و سوابق فاکتورهای خطر را نداشته باشند، این تست غربالگری در هفته ۲۴ حاملگی توصیه می‌شود.
در صورتی که آزمایش غیرطبیعی بود، آزمایش دیگری از فرد گرفته می‌شود که در صورت تشخیص باید تحت درمان قرار گیرد.» نیرومنش گفت: «اگر خانم بارداری از فاکتورهای خطر برخوردار باشد در اولین مراجعه به پزشک باید تحت مراقبت‌های بارداری قرار گیرد. در این صورت تست تحمل گلوکز باید در ماه اول انجام شود.
مرحله بعدی آزمایش GTT سه ساعته است که در صورت تائید دیابت، در درجه اول تحت نظر پزشک متخصص تغذیه، رژیم غذایی باید به فرد داده شده و میزان انرژی دریافتی موادغذایی محاسبه شود.»
وی افزود: «ورزش‌های مخصوص بارداری می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. در صورتی که در مادر باردار با این اقدامات بهبودی حاصل نشد و قندخون همچنان بالا بود، انسولین تجویز می‌شود. تجویز انسولین معمولا تا آخر بارداری ادامه می‌یابد.»
این متخصص زنان و زایمان به عوارض دیابت بارداری برای مادر و جنین نیز اشاره کرد و گفت: «درصورتی که قندخون به موقع تشخیص داده نشود و اوایل حاملگی میزان قندخون بالا باشد، همانند سم بر روی جنین تاثیر منفی دارد که عوارض و ناهنجاری‌های جنینی ممکن است ایجاد شود. در ادامه حاملگی اگر قندخون بالا باشد و کنترل نشود میزان مایع دور جنین افزایش می‌یابد و خطر ترکیدگی زودرس کیسه آب و تولد نوزاد نارس را به همراه دارد.
معمولا وزن این نوزادان با افزایش و تجمع چربی بر روی شانه‌ها همراه است. زایمان طبیعی برای این نوزادان که معمولا بالای ۴ کیلو هستند، ممکن است با صدمات زایمانی و فشار برروی اعصاب دست جنین همراه شود.»
نیرومنش بار دیگر بر خطر افزایش وزن تاکید کرد و گفت: «جمعیت کشور به سمت چاقی و افزایش وزن حرکت می‌کند. وزن بیش از حد یک عارضه بسیار شایع است که این موضوع به خصوص در دختران کم‌سن و سال که مادران آینده هستند بسیار مشاهده می‌شود. بنابراین مادران باید توجه داشته باشند که اگر وزن فرزندشان از سن ۸ تا 9 سالگی بیش از حد بود و یا چاقی غیرطبیعی داشتند، حتما با پزشک متخصص اطفال و متخصص تغذیه مشورت داشته باشند.»
وی ادامه داد: «همچنین برای مادرانی که دیابت بارداری دارند، از آنجایی که جنین درشت است، احتمال سزارین افزایش می‌یابد و عوارض سزارین مادر را تهدید می‌کند. قندخون مادر اگر فوق‌العاده بالا رود، ممکن است عوارض کلی ایجاد کند ولی معمولا دیابت عارضه خیلی شدیدی برای مادر ندارد. ولی احتمال اینکه مادران دیابتی مبتلا به فشار خون بالا شوند، وجود دارد و یا اینکه در اواخر حاملگی با افزایش فشارخون و مسمومیت بارداری مواجه شوند.»
شیرین نیرومنش، افزایش وزن قبل از بارداری و چاقی غیر طبیعی را بر بروز دیابت بارداری موثر دانست و گفت: «در صورتی که قندخون به موقع تشخیص داده نشود و اوایل حاملگی میزان قندخون بالا باشد، همانند سم بر روی جنین تاثیر منفی می‌گذارد که عوارض و ناهنجاری‌های جنینی در پی دارد.»
وی به عوامل ایجاد این بیماری اشاره کرد و ادامه داد: «در صورتی که در خانواده سابقه ابتلا به دیابت نوع ۲ در سنین بالا و یا سابقه ابتلا به دیابت در بارداری وجود داشته باشد، شانس ابتلا در مادران باردار افزایش پیدا می‌کند. سن، عامل دیگر ایجاد این بیماری است. با افزایش سن خطر دیابت بارداری بیشتر می‌شود. معمولا در خانم‌های کمتر از ۲۵ سال شیوع این بیماری کمتر و بعد از ۳۵ سالگی میزان شیوع بیماری افزایش پیدا می‌کند.»
نیرومنش همچنین گفت: «سابقه مرگ جنین در داخل رحم، سابقه جنین با ناهنجاری‌ها و نقایص مادرزادی در حاملگی‌های قبلی، سابقه زیاد بودن مایع دورجنین در حاملگی قبل و سابقه تولد نوزاد با وزن بیش از چهار و نیم کیلو در حاملگی‌های قبلی، احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می‌دهد.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: «وقتی اولین بار دیابت در حاملگی تشخیص داده شد، گفته می‌شود که فرد مبتلا به دیابت بارداری است. در صورتی که در سه ماهه اول تشخیص داده شود که قند خون و یا تست تحمل گلوکز مختل است، احتمالا فرد از قبل از بارداری مبتلا به دیابت بوده که عوارض آن بیشتر از دیابت بارداری است.»
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه دیابت بارداری در اکثر مواقع در هفته‌های آخر بارداری یعنی ماه ششم و هفتم به بعد خود را نشان می‌دهد، گفت: «آزمایش غربالگری برای تشخیص این بیماری وجود دارد. ممکن است خانمی که مبتلا به دیابت بارداری است قندخون ناشتا طبیعی داشته باشد.
البته میزان قندخون در حاملگی باید کمتر از دوران غیرحاملگی باشد. در خانمی که باردار نیست اگر قندخون ناشتا بالاتر از ۱۲۷ باشد غیرطبیعی تلقی می‌شود، ولی در دوران بارداری قندخون طبیعی در حالت ناشتا حداکثر باید ۹۲ یا ۹۵ باشد و بیشتر از این میزان غیرطبیعی است.»
وی ادامه داد: «به همه خانم‌های باردار توصیه می‌شود که تست تحمل گلوکز را انجام دهند. به کسانی که سابقه دیابت و سوابق فاکتورهای خطر را نداشته باشند، این تست غربالگری در هفته ۲۴ حاملگی توصیه می‌شود.
در صورتی که آزمایش غیرطبیعی بود، آزمایش دیگری از فرد گرفته می‌شود که در صورت تشخیص باید تحت درمان قرار گیرد.» نیرومنش گفت: «اگر خانم بارداری از فاکتورهای خطر برخوردار باشد در اولین مراجعه به پزشک باید تحت مراقبت‌های بارداری قرار گیرد. در این صورت تست تحمل گلوکز باید در ماه اول انجام شود.
مرحله بعدی آزمایش GTT سه ساعته است که در صورت تائید دیابت، در درجه اول تحت نظر پزشک متخصص تغذیه، رژیم غذایی باید به فرد داده شده و میزان انرژی دریافتی موادغذایی محاسبه شود.»
وی افزود: «ورزش‌های مخصوص بارداری می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. در صورتی که در مادر باردار با این اقدامات بهبودی حاصل نشد و قندخون همچنان بالا بود، انسولین تجویز می‌شود. تجویز انسولین معمولا تا آخر بارداری ادامه می‌یابد.»
این متخصص زنان و زایمان به عوارض دیابت بارداری برای مادر و جنین نیز اشاره کرد و گفت: «درصورتی که قندخون به موقع تشخیص داده نشود و اوایل حاملگی میزان قندخون بالا باشد، همانند سم بر روی جنین تاثیر منفی دارد که عوارض و ناهنجاری‌های جنینی ممکن است ایجاد شود. در ادامه حاملگی اگر قندخون بالا باشد و کنترل نشود میزان مایع دور جنین افزایش می‌یابد و خطر ترکیدگی زودرس کیسه آب و تولد نوزاد نارس را به همراه دارد.
معمولا وزن این نوزادان با افزایش و تجمع چربی بر روی شانه‌ها همراه است. زایمان طبیعی برای این نوزادان که معمولا بالای ۴ کیلو هستند، ممکن است با صدمات زایمانی و فشار برروی اعصاب دست جنین همراه شود.»
نیرومنش بار دیگر بر خطر افزایش وزن تاکید کرد و گفت: «جمعیت کشور به سمت چاقی و افزایش وزن حرکت می‌کند. وزن بیش از حد یک عارضه بسیار شایع است که این موضوع به خصوص در دختران کم‌سن و سال که مادران آینده هستند بسیار مشاهده می‌شود. بنابراین مادران باید توجه داشته باشند که اگر وزن فرزندشان از سن ۸ تا 9 سالگی بیش از حد بود و یا چاقی غیرطبیعی داشتند، حتما با پزشک متخصص اطفال و متخصص تغذیه مشورت داشته باشند.»
وی ادامه داد: «همچنین برای مادرانی که دیابت بارداری دارند، از آنجایی که جنین درشت است، احتمال سزارین افزایش می‌یابد و عوارض سزارین مادر را تهدید می‌کند. قندخون مادر اگر فوق‌العاده بالا رود، ممکن است عوارض کلی ایجاد کند ولی معمولا دیابت عارضه خیلی شدیدی برای مادر ندارد. ولی احتمال اینکه مادران دیابتی مبتلا به فشار خون بالا شوند، وجود دارد و یا اینکه در اواخر حاملگی با افزایش فشارخون و مسمومیت بارداری مواجه شوند.»
منبع:
روزنامه سپید
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼