در بارداری می توان ماهی قزل آلا خورد؟

ماهی یکی از انواع غذاهای بسیار پر خاصیت و مفید می باشد.که در کشور ما بیشتر افراد آنرا یک غذای زمستانی می دانند و با شروع فصل گرم سال رغبت خانواده ها به خوردن غذاهای پرکالری کم می شود.و متاسفانه برخی از افراد نیز بخاطر بوی زخم ماهی هیچ گاه از خوردن این غذای دریایی لذت نمی برند.

بهترین شیوه طبخ ماهی
متاسفانه یکی از عادت های غلط غذایی ما ایرانی ها سرخ کردن ماهی می باشد. بهترین شیوه طبخ قزل آلا قرار دادن آن در فر، یا کبابی کردن آن است. گفته می شود، بهتر است بدانید که ماهی زمانی که سرخ می شود به اندازه چیپس برای سلامت قلب خطرناک است.ماهی در حین سرخ شدن به میزان زیادی مواد مغذی و مفید خود را از دست می دهد و احتمال بروز امراض قلبی را تا ۵۰ درصد افزایش می دهد و به دلیل جذب روغن موجب اضافه وزن می شود. به خانم های باردار و همچنین خانم هایی که قصد دارند به زودی باردار شوند و کودکان زیر ۶ سال توصیه می شود از قزل آلای رودخانه ای استفاده نمایند زیرا همچنین قزل آلای پرورشی در مقایسه با انواع رودخانه ای و دریایی، ید کمتری دارد ولی به دلیل سطح پایین جیوه، مصرف آن برای این دسته از افراد می تواند خطرناک باشد.ماهی قزا آلا انواع مختلفی دارد که می توان به قزل خالدار، قزل رنگین کمانی، قزل خال قرمز و قزل دریاچه خزر اشاره کرد. که قزل خال قرمز مرغوب ترین و قزل رنگین کمانی پرفروش ترین انواع این ماهی می باشد.


قزل رنگین کمانی به دلیل سازش بهتر با محیط از نظر اقتصادی در جایگاه بالایی قرار دارد و هم اکنون به صورت پرورشی تکثیر می شود.این ماهی کمی لاغرتر و کم بنیه تر از انواع قزل دریایی است.قزل خال قرمز رودخانه ای نیز کوچک تر و ارزان تر از انواع قزل دریایی است ولی گوشتی بسیار لذیذ و خوش خوراک دارد.جالب است بدانید که براساس تحقیقاتی که روی ۳۰ نوع ماهی برای نخستین بار در شیراز انجام شد، بیشترین میزان امگا۳ درماهی قزل آلا یافت شد و همین امر سبب شد که قزا آلا به بمب امگا ۳ معروف شود.
این اسید چرب، خستگی، درد عضلانی، خشکی و خارش پوست، سردرد، بی خوابی، شکنندگی مو و ناخن ها و عدم تمرکز را کاهش می دهد و برای التیام بیماری های قلبی ـ عروقی، رماتیسم مفصلی، آسم و کاهش التهاب آرتریت روماتوئید موثر است و در زنان باردار از طریق گردش خون به جنین رسیده و موجب رشد مغزی و افزایش ضریب هوشی نوزاد می شود.
قزل آلا به عنوان منبعی سرشار از پروتئین، در دستگاه گوارش به آسانی هضم و جذب می شود. عنصر «روی » موجود در آن در رشد کودکان و در تنظیم بلوغ جنسی نوجوانان تاثیر به سزایی دارد و مصرف آن در دوران رشد باعث جلوگیری از کوتاهی قد می شود.بد نیست بدانیم بیشترین میزان امگا۳ در سر و کبد این ماهی وجود دارد. در دوران بارداری مصرف غذاهای مفید بسیار تاکید شده اما این در حالی است که مصرف بیش از اندازه ماهی و یا مصرف بعضی ماهی های خاص مضرر شناخته شده . در دوران بارداری چه مقدار ماهی و از چه نوعی باید مصرف کرد ؟ ماهی های مضرر کدامند ؟ با ما همراه باشید.

ماهی های مفید در دوران بارداری
غذاهای دریایی از جمله ماهی می‌توانند منابع عالی پروتئین، آهن و روی در برنامه غذایی روزانه باشند که همگی جز مواد مغذی ضروری برای رشد نرمال جنین در رحم شما هستند. همچنین اسیدهای چرب امگا سه موجود در ماهی از جمله دی اچ ای می‌تواند به رشد بهتر مغز جنین کمک کند.اما بعضی از انواع غذاهای دریایی از جمله کوسه ماهی و اره ماهی و ماهی خال مخالی که جزو ماهی‌های بزرگ و شکارچی محسوب می‌شوند، جیوه زیادی دارند. اگرچه میزان جیوه موجود در غذاهای دریایی برای اغلب بزرگسالان مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، اما اگر قصد بارداری دارید یا در حال حاضر باردار هستید باید در مصرف این مواد غذایی احتیاط کنید. اگر به طور مرتب از ماهی‌هایی استفاده می‌کنید که جیوه بالایی دارند، این عنصر در خون شما افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند روی سیستم عصبی جنین و رشد مغزی او تاثیر منفی داشته باشد.

در بارداری چقدر ماهی یا غذای دریایی بخوریم؟
بر اساس توصیه انجمن غذا و داروی آمریکا در سال ۲۰۱۵، خانم‌های بارداری باید حداقل ۲۶۰-۳۲۰ گرم غذای دریایی با جیوه پایین در طول هفته مصرف کنند و این یعنی ۲ تا ۳ واحد در هفته.

مصرف کدام ماهی‌ها در بارداری مجاز است؟
اگر باردار هستید سعی کنید ماهی‌ها و غذاهای دریایی متنوعی را که سطح جیوه‌شان پایین بوده و اسید چرب امگا سه زیادی دارند در برنامه غذایی خود بگنجانید. این غذاهای دریایی شامل سالمون، کیلکای آنچوی، شاه ماهی، ساردین، ماهی سفید، قزل آلا، تیلاپیا، کفال، کیلکا، شاه میگو، میگو و… است. اگرچه بهتر است مصرف ماهی تن سفید به ۱۷۰ گرم در هفته محدود شود.


نکات مهم در مصرف غذاهای دریایی در بارداری
از مصرف ماهی‌های بزرگ و شکارچی خودداری کنید. برای کاهش دریافت جیوه از کوسه ماهی، ماهی خال مخالی و اره ماهی استفاده کنید.سطح جیوه ماهی کپور و کاد و انواع ماهی تن در حد متوسط است و بهتر است در بارداری محدود شود.از خوردن ماهی خام در بارداری خودداری کنید. برای جلوگیری از ورود باکتری‌ها و ویروس‌های مضر به بدن‌تان از خوردن مواد غذایی حاوی ماهی خام یا نیم پز مانند سوشی پرهیز کنید و ماهی دودی نخورید.اگر ماهی رودخانه‌ای یا دریاچه‌ای می‌خورید، بهتر است میزان مصرف‌تان را در حدود ۲ واحد در هفته نگه دارید و زیاده‌روی نکنید. ماهی را پیش از مصرف خوب بپزید. برای این کار باید بخش داخلی بدن ماهی تا دمای ۶۳ درجه سانتی گراد گرم شود. ماهی زمانی خوب پخته است که بافت آن تا حدی از هم باز شود. میگو را تا حدی حرارت دهید که گوشت آن حالت مات پیدا کند.

چه می‌شود اگر ماهی با جیوه بالا مصرف شود؟
مصرف یک تا دو واحد ماهی یا غذای دریایی آلوده به جیوه در بارداری اشکالی ندارد و مشکلی برای شما یا جنین‌تان ایجاد نمی‌کند اما مصرف مرتب آن در بارداری روی رشد مغزی جنین اثر منفی دارد.


خوردن ماهی جیوه دار در دوران بارداری و آسیب به مغز جنین
ممکن است شنیده باشید که انواعی از ماهی ها حاوی آلاینده هایی مانند جیوه هستند، خوردن ماهی در دوران بارداری اگر دارنده جیوه در دوزهای بالا باشد، می تواند به تکامل مغز جنین و سیستم عصبی جنین آسیب برساند. اکثر کارشناسان معتقدند که خوردن ماهی در دوران بارداری مفید است اما باید نوع کم خطری انتخاب شود، اما کشف اینکه کدام یک امنیت بیشتری دارد و چه مقدار باید خورد، کار سختی است.

خوردن چه مقدار ماهی جیوه دار در دوران بارداری مضر است؟
کارشناسان در حال بررسی دقیق این هستند که چه مقدار از جیوه مضر است، اما اکثر آنها موافق این ایده هستند که زنان باردار و خردسالان، باید از مصرف ماهی هایی که حاوی مقدار زیاد جیوه هستند، اجتناب کنند و مصرف دیگر ماهی ها را نیز کمتر کنند ولی هیچ گاه نباید آن را از رژیم غذایی خود به صورت کامل حذف نکنند.زمانی که جیوه با آب حل می شود، باکتری ها، آن را به یک شکل دیگر از جیوه تبدیل می کنند (متیل)، ماهی ها این ماده را از آبی که در آن شنا می کنند و نیز از غذایی که می خورند جذب می کنند، این ماده به طور محکم به پروتئین موجود در عضلات ماهی متصل شده و حتی بعد از پخت ماهی نیز در بدن ماهی باقی خواهد ماند و خوردن این ماهی ها در دوران بارداری کمتر توصیه می شود. تقریبا تمام ماهی ها و صدف ها حاوی مقداری جیوه هستند، پس لازم است برای خوردن ماهی در دوران بارداری حساسیت به خرج دهید، مقدار خیلی بیشتری جیوه در بدن ماهی های درنده عظیم الجثه وجود دارد، دلیلش این است که این ماهی ها، ماهی های دیگر را می خورند یعنی ماهی هایی که خودشان حاوی جیوه جذب شده هستند و چون ماهی های بزرگتر و غول پیکر، تعداد بیشتری ماهی می خورند، عمر طولانی تری نسبت به ماهی های کوچکتر دارند بنابراین زمان بیشتری برای ساخت جیوه در بدن، دارد.بدن شما به سادگی جیوه متیل ماهی را جذب می کند، خطر اصلی در دوران بارداری این است که، این ماده از جفت عبور می کند. مطالعات نشان داده که غلظت بالای متیل جیوه در دوران بارداری می تواند موجب مختل شدن رشد مغز و سیستم عصبی جنین شود، این نتایج و تاثیرات ممکن است شدید و یا خفیف باشد. طبق گزارش سازمان حفاظت از محیط زیست، مهارت های شناختی (مانند حافظه و توجه)، زبان، مهارت های حرکتی و دیداری تحت تاثیر این ماده قرار دارند، پس در خوردن ماهی در دوران بارداری بسیار دقت کنید. زنان باردار، یا کسانی که خواهان اقدام برای بارداری هستند، خردسالان و کودکان، در معرض سطوح بالاتری از جیوه می باشند.


چرا خوردن ماهی در دوران بارداری را نباید به طور کامل قطع کرد؟
خوردن ماهی در دوران بارداری یک انتخاب غذایی بسیار مغذی است خصوصا در دوران بارداری، اکثر کارشناسان موافقند که مزایای خوردن ماهی معمولا بیشتر از خطرات آن است.مقدار کمی از جیوه اصلا مضر و خطرناک نیست، چارلز سانتر استاد سم شناسی تغذیه و کارشناس آلاینده های موجود در ماهی، اشاره می کند که اگر زن باردار به منظور جلوگیری از مواجهه با جیوه مصرف ماهی را قطع کند، نوزاد او ممکن است که مواد مغذی سالمی که ماهی دارد را از دست بدهد.تکامل مغز و بینایی کودک شما، اکثرا مربوط به اسیدهای چرب سالم موجود در ماهی است، پس خوردن ماهی در دوران بارداری لازم است. در یک مطالعه بزرگ و طولانی مدت در دانمارک، نشان میدهد،کودکانی که مادرانشان مقدار ماهی بیشتری در طول دوران بارداری خورده اند (به طور متوسط ۳۹۶ گرم در هفته)، نسبت به آنهایی که مادرانشان مقدار ماهی کمتری مصرف کرده بودند، در ۶ ماهگی و ۱۸ ماهگی از نظر مهارت های شناختی و حرکتی وضعیت بهتری داشتند و آنهایی که مادرانشان ماهی کمتری مصرف کرده بودند، کمترین نمرات رشد را کسب کردند. برخی مطالعات نیز نشان داده اند که خوردن ماهی در دوران بارداری ممکن است از زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد جلوگیری کند.