تفاوت اندازه بیضه ها، علت و درمان
بسیاری از مردم متوجه میشوند که بیضۀ راست اندکی بزرگتر از دیگری بوده و میزان آویختگی بیضۀ چپ کمتر است.
این موضوع کاملاً نرمال است که یکی از بیضه‌ها در مردان بزرگتر از دیگری باشد. بسیاری از مردم متوجه میشوند که بیضۀ راست اندکی بزرگتر از دیگری بوده و میزان آویختگی بیضۀ چپ کمتر است. ناهم‌اندازه بودن بیضه‌ها معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست اگرچه در برخی از اوقات این وضعیت نشان دهندۀ وجود مشکلی است. اگر بیضه دچار درد باشد یا تغییر شکل دهد، مرد دچار این وضعیت باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
این موضوع کاملاً نرمال است که یکی از بیضه‌ها در مردان بزرگتر از دیگری باشد. بسیاری از مردم متوجه میشوند که بیضۀ راست اندکی بزرگتر از دیگری بوده و میزان آویختگی بیضۀ چپ کمتر است. ناهم‌اندازه بودن بیضه‌ها معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست اگرچه در برخی از اوقات این وضعیت نشان دهندۀ وجود مشکلی است. اگر بیضه دچار درد باشد یا تغییر شکل دهد، مرد دچار این وضعیت باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
علل
چند دلیل مختلف برای ناهم‌اندازه بودن بیضه‌ها وجود دارد که عبارتند از:
اپیدیدیمت
اپیدیدیمیس مجرایی در پشت بیضه‌ها است. اپیدیدیمیت وقتی بروز میکند که این مجرا ملتهب می‌شود، که معمولاً این اتفاق بر اثر عفونت رخ میدهد. این وضعیت میتواند نشانه‌ای از ابتلا به عفونت جنسی واگیردار کلامیدیا باشد.
در صورت بروز علایم زیر فرد باید به پزشک مراجعه کند:
- احساس درد در هنگام ادرار کردن
- ترشح از آلت تناسلی
- التهاب بیضه
اُرکیت (ارکیتیس)
ارکیت هنگامی بروز میکند که یک عفونت سبب ایجاد التهاب در بیضه می‌شود. ارکیت ممکن است پس از ابتلاء فرد به ویروس اوریون ایجاد شود.
اگر فرد دچار درد بیضه شود و در مورد علت ظن به ارکیت وجود داشته باشد وی باید به پزشک مراجعه کند. این اختلال میتواند به بیضه آسیب برساند.
کیست اپیدیدیمال
کیست اپیدیدیمال ممکن است هنگامی بروز کند که مایع اضافی در این مجرا جمع شده باشد. این کیست‌ها در عین حال ممکن است در هنگام توسعۀ اپیدیدیمیس شکل بگیرند.
کیستهای مزبور معمولاً بی‌ضرر و در عین حال بدون درد هستند. هیچ درمانی در مورد آنها نیاز نیست، و اغلب اوقات خود به خود از بین میروند. به هر حال اگر کیستهای اپیدیدیمال سب ایجاد ناراحتی شوند آنها را میتوان با عمل جراحی از بدن خارج کرد.
هیدروسل
هیدروسل به نوعی کیسک [توضیح مترجم: کیسک با تلفظ کی-سک به معنی کیسۀ کوچک است] اشاره دارد که در اطراف بیضه‌ها شکل می‌گیرد و با مایع پر می‌شود.
اگرچه هیدروسل به طور معمول نیازی به درمان ندارد در عین حال میتواند نشان دهندۀ وجود التهاب باشد که در این صورت فرد باید به پزشک مراجعه کند.
واریکوسل (واریس بیضه)
وقتی وریدهای ناحیۀ کیسۀ بیضه بزرگ میشوند، این وضعیت زیر عنوان واریکوسل شناخته می‌شود.
واریکوسل اگر با علایم اضافی همراه نباشد به طور معمول نیازی به درمان ندارد، اما در عین حال اریکوسل میتواند باعث کاهش تعداد اسپرم شود.
پیچش بیضه
پیچش بیضه هنگامی رخ میدهد که بیضه می‌چرخد و طناب اسپرمی یا نطفه‌ای دچار پیچخوردگی می‌شود.
این وضعیت میتواند به بروز دردی در بیضه منجر شود که شدید و ادامهدار است. اگر درد مزبور با جراحت دنبال شود درد ابتدا فروکش کرده و سپس به شکل ناگهانی دوباره برمیگردد.
پیچش بیضه اختلالی شدید است و باید به صورت یک فوریت پزشکی مورد درمان قرار گیرد. پیچ خوردن طناب اسپرمی میتواند باعث کاهش یا توقف جریان خون در بیضه شود و در صورت عدم درمان چاره‌ای جز خارج کردن بیضه از بدن وجود ندارد.
سرطان بیضه
سلولهای سرطانی ممکن است سر از بیضه درآورند و در آنجا تکثیر شوند. پزشک باید در اولین فرصت ممکن بروز هر گونه توده یا برجستگی را در این ناحیه مورد بررسی قرار دهد.
بر مبنای اعلام "انجمن سرطان آمریکا" سرطان بیضه شایع نیست، و از هر ۲۵۰ مرد حدوداً یک نفر در معرض ابتلاء به آن قرار دارد. بیشترین شیوع این نوع سرطان در مردان جوان و میانسال به چشم می‌خورد و به طور معمول میتوان با موفقیت آن را درمان کرد.
چه هنگامی باید نگران شد؟
چند نشانه و علامت مختلف میتوانند نشان دهندۀ وجود مشکلی در سلامت بیضه باشند.
در صورتی که هر یک از علایم فهرست زیر با بیضۀ بزرگ شده همراه باشد، فرد باید در سریعترین شکل ممکن مورد مراقبت پزشکی قرار گیرد:
- درد تند و تیز یا رنجوری درون بیضه یا در اطراف آن
- تورم بیضه
- سرخی بیضه
- وجود ترشح در آلت تناسلی مرد
- دشواری در ادرار کردن
- درد در قسمت پشت یا پایین ناحیۀ شکم
- تورم یا حساسیت و افتادگی در بافت پستان
دکتر از طریق معاینۀ کیسۀ بیضه و خود بیضه یا توده‌ها یا ناهنجاریهای ایجاد شده به تعیین علت زیربنایی مشکل کمک میکند. اگر ظن به سرطان بیضه مطرح باشد، پزشک انجام آزمایش خون و پرسش در مورد تاریخچۀ خانوادگی ابتلا به این بیماری را در دستور کار قرار میدهد.
دیگر تستهای قابل توصیه از سوی پزشک عبارتند از:
- آزمایش ادرار برای بررسی عفونتها و مشکلات کلیوی
- اولتراسوند برای بررسی وضعیت توده‌ها و جریان خون
- CT اسکن برای کاوش در ناهنجاریهای بیضه
اگر اختلالی زیربنایی تشخیص داده شود، دکتر ممکن است دارو یا درمان‌های دیگری را تجویز کند.
درمان
درمان تفاوت اندازۀ بیضه‌ها به علت بروز این وضعیت بستگی دارد. در ادامه اختلالات زیربنایی شایع در این مورد و درمان‌های مربوط به آنها فهرست شده است.
اپیدیدیمیت. اگر علت بروز آن کلامیدیا باشد، پزشک معمولاً یک دوره مصرف آنتیبیویتک را برای درمان عفونت تجویز میکند، و نیز ممکن است بالا بردن کیسه بیضه را برای کاهش ورم توصیه کند.
ارکیت. اگر علت بروز آن عفونت واگیردار مقاربتی باشد دکتر به طور معمول دارویی برای از بین بردن عفونت تجویز میکند. داروهای رایج در این مورد شامل سفتریاکسون (روسفین) یا ازیترومایسین (زیتروماکس) است. داروهای ضد درد و سرمادرمانی ممکن است به تسکین ناراحتی کمک کنند.
پیچش بیضه. این عارضه به درمان فوری نیاز دارد. دکتر ممکن است بتواند بیضه را با استفاده از یک اقدام پزشکی موسوم به دیتورشن از حالت پیچ خوردگی خارج کند اما در اغلب موارد برای پیشگیری از بازگشت وضعیت به عمل جراحی نیاز است. تأخیر در درمان احتمال ایجاد ضرورت برای برداشتن بیضه را افزایش میدهد.
سرطان بیضه. پزشک مـمکن است در صورت وجود سرطان بیضه برداشتن آن را در دستور کار قرار دهد. اشعه درمانی، شیمی درمانی، یا ترکیبی از هر دو درمان میتواند به کاهش تخریب سلولهای بیضه کمک کند. اگر سرطان گسترش پیدا کند یا اگر محل شکل‌گیری آن نقطۀ دیگری از بدن بوده باشد، به درمان اضافی و جراحی نیاز خواهد بود.
چگونه بیضه را خود معاینه کنیم
این موضوع بسیار مهم است که اندازه و شکل بیضه مورد پایش منظم قرار گیرد تا هر گونه تغییرات در آن قابل کشف باشد.
مردان باید به طور ماهانه وضعیت بیضه‌های خود را بررسی کنند. در این بررسی باید در جستجوی نشانه‌های برجستگی، توده، درد، ورم و دیگر ناهنجاریها بود.
بیضۀ سالم هموار و بیش از دایره به تخم مرغ شبیه است. وجود برجستگی و ناهمواری در بیضه باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
برای انجام معاینۀ شخصی بیضه موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- مطمئن شوید که کیسۀ بیضه پیش از آغاز معاینه حالت فروافتاده دارد.
- به آرامی بیضه‌ها را بین انگشتان شست و اشاره بچرخانید و از نزدیک نگاه کنید
- سطح هر یک از بیضه‌ها را به طور کامل بررسی کنید.
ماهانه دستکم یک بار بیضه‌های خود را بررسی کنید.
دورنما
ناهم‌اندازه بودن بیضه‌ها موضوع شایعی است.
اگر یکی از بیضه‌ها به شکل قابل توجهی از دیگری بزرگتر شود اغلب علل زیربنایی این وضعیت به آسانی قابل درمان خواهند بود. هر قدر فرد زودتر به پزشک مراجعه کند دورنمای درمان برای او بهتر خواهد بود.
اگر علایم دیگر مثل درد، توده یا تورم مطرح باشند افراد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.
اگرچه مواجه شدن با تشخیص ابتلا به سرطان نگران کننده است دورنما برای سرطان بیضه خوب است. درمان و حمایت میتواند به فرد و خانواده‌اش کمک کنند تا با وضعیت خود کنار بیایند.
منبع:
مهرین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼