بیماری صرع در زنان، اختلال در بارداری و شیردهی

بیماری صرع یک نوع بیماری عصبی رایج در دنیا است که در پی اختلال در انتقال پیام‌های عصبی بین سلول‌های مغز بوجود می‌آید. هرچند در گذشته مبتلایان به صرع از بسیاری از حقوق اولیه خود مانند ازدواج و تشکیل خانواده محروم بودند اما با گذشت زمان همراه با شناخت بهتر این بیماری و پیدایش درمان‌های موثر در کنترل تشنج‌های مکرر، در طی سال‌های اخیر مشکلات مربوط به ازدواج رو به کاهش گذاشته است.

به دلیل اثرات بیماری صرع در زندگی آینده افراد؛ انتخاب درمان مناسب به‌ویژه برای دختران جوان در سن بلوغ و باروری اهمیت بسیار دارد، چرا که برخی از داروهای درمانی صرع باعث اختلال در تخمک‌گذاری و نامنظمی عادات ماهانه یا عوارضی مانند چاقی و ریزش مو می‌شوند. در بعضی از بیماران به‌دنبال عادت ماهانه و تغییرات هورمونی، حملات تشدید ‌می‌شوند و افزایش دوز مصرفی برخی از داروها در هفته‌ قبل از قاعدگی می‌تواند برای تعدادی از این بیماران مفید باشد.

لازم به ذکر است که داروهای درمانی صرع در برخی موارد اثربخشی روش‌های ضدبارداری را پایین می‌آورند. از آنجایی که بسیاری از زنان جوان برای پیش‌گیری از باردار شدن از این روش‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند، این دسته از بیماران باید برای حصول اطمینان از عدم تداخل دارویی با متخصص زنان و متخصص مغز و اعصاب خود در مورد نحوه پیش‌گیری از بارداری مشورت نمایند.

صرع و بارداری

تا چندی پیش بسیاری از زنان مبتلا به بیماری صرع به‌ علت باورهای غلط تمایلی به بارداری نداشتند. به عنوان مثال، ترس از انتقال صرع از مادر به فرزند، بروز مشکل در نوزاد به‌خاطر مصرف دارو توسط مادر، مشکلات حین زایمان برای افراد مبتلا به صرع یا بسیاری موارد دیگر نمونه‌هایی از عدم دانش کافی افراد نسبت به این بیماری بود. خوشبختانه امروزه به‌لطف راهکارهای پزشکی و درمانی ارائه شده برای مقابله با این بیماری، بیش از 90 درصد از زنان مبتلا به صرع، بارداری خود را با موفقیت طی می‌کنند و زایمانی موفقیت‌آمیز همراه با فرزندانی سالم دارند. با این حال زنانی که قصد باردار‌شدن دارند لازم است چند ماه قبل از اقدام به بارداری با پزشک معالج خود مشورت نمایند. این مراجعه و مشاوره پیش از بارداری برای کنترل تشنج‌ها در سطح مطلوب، بررسی مجدد سوابق پزشکی بیمار و تصمیم‌گیری در رابطه با قطع یا تغییر داروهای مورد استفاده بیمار در طی دوران بارداری صورت می‌گیرد. هر چقدر کنترل حملات قبل بارداری بهتر انجام شده باشد، احتمال تشنج طی بارداری و در زمان زایمان کمتر است. با این حال عمدتا تعداد حملات در 50 درصد موارد بارداری بدون تغییر باقی می‌ماند، در 30 درصد موارد تشدید می‌شود و در حدود 20 درصد کاهش می‌یابد.

انتخاب درمان صحیح، عوارض احتمالی ایجاد شده در جنین را به کمترین میزان ممکن می‌رساند. شایان ذکر است که امکان بروز ضایعات جنینی در خانم‌های سالم نیز وجود دارد اما این احتمال در بیماران مبتلا به صرع به میزان اندکی به‌علت مصرف دارو افزایش می‌یابد که با انتخاب صحیح دارو به کمترین حد خود می‌رسد.

خانم‌هایی که تحت درمان هستند مانند سایر زنان باردار در دوران بارداری نیاز به استراحت و خواب کافی، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی مناسب و پرهیز از هر گونه استرس و ناراحتی دارند. علاوه بر موارد درمانی ذکر شده، بررسی عادات غذایی و زندگی بیمار در این دوران دارای اهمیت بسیار زیادی است و هم چنین همکاری صمیمانه همسر بیمار برای راحت‌تر سپری کردن این مدت می‌تواند بسیار موثر باشد.

صرع و شیردهی

طبق منابع موجود، تمامی داروهای مورد استفاده در درمان‌ صرع از شیر مادر عبور می‌کنند و برای تصمیم‌گیری در مورد شیردهی باید منافع و مضرات موجود برای مادر و نوزاد را همزمان سنجید. اما در مجموع شیردهی برای مادران مبتلا به صرع ممنوع نیست و می‌توانند مانند تمامی مادران شیردهی را انجام دهند.

صرع و سلامت استخوان

تعدادی از داروهای درمان کننده صرع می‌توانند چه در دوران کودکی و چه در بزرگسالی، باعث کاهش میزان کلسیم و ویتامین D در بدن شوند. در نتیجه بیماران تحت درمان با داروهای کنترل کننده صرع بهتر است در این ارتباط با پزشک خود مشورت نموده تا در صورت صلاحدید پزشک اقدامات لازم انجام پذیرد.

نتیجه‌گیری

نکته قابل توجه در تمامی بیماران مبتلا به صرع این است که درمان صرع نیاز به همکاری ویژه بیمار و خانواده وی با پزشک معالج دارد و بیمار باید به مصرف صحیح و به موقع داروها پای بند باشد. همچنین داشتن یک زندگی سالم هم بر روند درمانی فرد موثر است. به‌طور مثال استراحت کافی، تغذیه مناسب و سالم، پرهیز از نوشیدن الکل و استعمال دخانیات، انجام فعالیت های بدنی مناسب و سازگار با بیماری صرع مانند یوگا، پیاده‌روی و ورزش‌های کششی از نمونه‌های زندگی سالم هستند.

شرکت داروسازی دکتر عبیدی به عنوان یکی از فعالان پیشرو در چرخه سلامت کشور، علاوه بر تحقیق و تولید دارو، با رویکرد بیمار محور تلاش بر افزایش آگاهی عموم جامعه دارد. برای کسب اطلاعات در ارتباط با سایر بیماری‌ها به وبسایت یا شبکه‌های اجتماعی عبیدی مراجعه کنید.