پولیپ رحم و بارداری، تاثیرات آن

پولیپ به رشد بیش از حد بافت در پوشش داخلی رحم (اندومتر) اطلاق می­‌شود. پولیپ‌­ها شبیه به زائده‌هایی پایه‌دار با‌ بافتی طبیعی هستند که صرفاً شکلی غیرطبیعی دارند.

اکثر پولیپ­‌ها بسیار کوچک بوده (با قطری فقط در حد چند میلی‌متر) و به نظر نمی­‌رسد تداخلی با توانایی باروری ایجاد نمایند. با این حال، پولیپ‌­های بزرگ و یا پولیپ­‌های متعدد می­‌توانند منجر به ناباروری شده و یا خطر سقط جنین را افزایش دهند، چرا که طبیعی بودن ساختار و شکل رحم و لایه‌ی داخلی آن یعنی اندومتر برای لانه‌گزینی و‌ بقای بارداری الزامی است و وجود پولیپ­‌ها می‌تواند در این امر اختلال ایجاد کند.

پولیپ­‌ها معمولاً بدون علامت بوده و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌­کنند. بنابراین خانم‌­ها از وجود پولیپ بی‌­اطلاعند مگر این­که در سونوگرافی­‌های واژینال رایج یا غربالگری‌­ها یافت شوند. البته اگر سونوگرافی در زمان اشتباهی از چرخه‌ی قاعدگی انجام شود پولیپ­‌ها به راحتی تشخیص داده نمی‌­شوند. بهترین راه تشخیص پولیپ، انجام سونوگرافی در روزهای ۱۰ تا ۱۲ چرخه‌ی قاعدگی می‌باشد ؛ یعنی زمانی که ضخامت اندومتر به دلیل بالا بودن میزان استروژن به بیشترین مقدار می‌رسد.

بعد از سونوگرافی واژینال، روش­‌های سونوسالپنگوگرافی (SSG) و هیدروسونوگرافی در تشخیص پولیپ­‌ها بسیار کارآمد هستند. در روش هیدروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی از رحم هم اگرچه گاهی پولیپ­‌ها می‌توانند به­ شکل نقص در پرشدگی حفره‌ی رحم دیده شوند اما انواع کوچک آن­‌ها اغلب به­‌راحتی تشخیص داده نشده و بنابراین این روش در تشخیص پولیپ­‌ها به اندازه‌ی روش­‌های دیگر کارآمد نیست.

روش قطعی تشخیص پولیپ در نهایت، هیستروسکوپی است. در گذشته اغلب پولیپ­‌ها با انجام کورتاژ تشخیصی (D&C) برداشته می‌شدند که همین مسئله می‌­توانست دلیلی برای باردار شدن برخی از زنان مبتلا به «ناباروری غیرقابل توضیح یا ناشناخته» بعد از انجام کورتاژ تشخیصی باشد. البته نه به این دلیل که کورتاژ، رحم را تمیز می­‌کرد، بلکه به این دلیل که در واقع با انجام کورتاژ پزشک پولیپ­‌های تشخیص‌داده‌نشده‌ی رحم را که ممکن بود بر باروری تأثیر منفی بگذارند بر­می‌داشت.

اما امروزه بهترین روش برای برداشتن پولیپ‌­ها، هیستروسکوپی است زیرا در این روش پزشک می­‌تواند در عین مشاهده‌‌ی پولیپ، اقدام به برداشتن آن نماید.

یکی از نکات بحث‌برانگیز در رابطه با پولیپ‌­ها این است که آیا پولیپ‌­های کوچک بر باروری تأثیر می‌­گذارند؟

بسیاری از پزشکان به پولیپ کوچک منفرد کاری ندارند زیرا فکر نمی‌­کنند که بر باروری تأثیر بگذارد. این دسته از پزشکان بر این باورند که عمل پولیپکتومی (برداشتن پولیپ­‌ها)، عملی غیرضروری و تهاجمی است و هیچ مدرکی وجود ندارد که پولیپ کوچک بتواند بر لانه‌گزینی جنین تأثیر منفی بگذارد.

اما برخی دیگر از پزشکان ترجیح می‌­دهند که به طور معمول پولیپ‌­ها را بردارند، به‌خصوص قبل از انجام آی‌وی‌اف (IVF). در واقع نظر آنان بر این است که قبل از قراردادن جنین داخل رحم، باید هر چه در داخل حفره‌ی رحم قرار دارد برداشته شود تا عمل لانه‌گزینی جنین به‌­درستی صورت گیرد. بنابراین به­‌طور معمول یک جراحی هیستروسکوپی را برای برداشتن پولیپ قبل از انجام چرخه‌ی آی‌وی‌اف پیشنهاد می­‌کنند. اگرچه این نظر پزشکی، استاندارد و کاملاً منطقی است، اما باید این را هم در نظر گرفت از آن­جایی که بیشتر متخصصان در حیطه‌ی روش‌های کمک‌باروری، تنها زنان نابارور را ویزیت می‌­کنند، بنابراین هر زمان که فردی را با یک پولیپ می‌بینند، تصور می‌­نمایند که پولیپ باعث ناباروری شده و توصیه به حذف آن می‌کنند. با این حال، این واقعیت نیز وجود دارد که بسیاری از زنان بارور هم پولیپ آندومتر دارند، اما نه آن­‌ها و نه پزشک هرگز متوجه وجود این پولیپ­‌ها نخواهند شد، چرا که به­‌راحتی تشخیص داده نمی‌­شوند!

این اختلاف نظرات پزشکان در مواجهه با پولیپ باعث شده که تصمیم‌گیری قطعی منوط به پرونده‌ی پزشکی و سابقه‌ی ناباروری افراد باشد.