شیر مادر برای نوزاد، چه اهمیتی دارد؟

از آنجایی که ایمنی بدن نوزاد و شیرخوار کم می‌باشد لذا مستعد ابتلا به انواع بیماری‌هاست. برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها متخصصان توصیه می‌کنند نوزاد از بدو تولد از شیر مادر تغذیه نماید مخصوصا کلستروم یا آغوز که مثل یک واکسن عمل کرده و تمام مواد و فاکتورهای ایمنی‌بخش را به نوزاد منتقل می‌نماید.

پس همان طور که می‌دانید برای نوزادان زیر ۶ ماه بهترین و تنهاترین غذا شیر مادر است که همیشه در دسترس و بهداشتی و عاری از میکروب است. در صورتی که مجبور به استفاده از شیر‌های کمکی شدیم بهتر است که از فنجان یا قاشق یا قطره چکان استفاده کنیم تا نوزاد شیر مادر را همواره همراه شیر کمکی بخورد و لازم است که قبل از تغذیه نوزاد دست‌های خود را با آب و صابون بشوییم و لوازم تغذیه نوزاد را نیز باید با آب بهداشتی و اگر آب بهداشتی در دسترس نبود با آب جوشیده شده شسته و اگر آلوده شدند آنها را بجوشانیم.

دکتر بدوحی می‌گوید: پستانک و سرشیشه‌ها و شیشه‌های شیر نوزادان را با چندین روش بسته به امکانات خانواده می‌شود ضدعفونی کرد.

هم دستگاه‌های مخصوص الکتریکی یا بن ماری (بن ماری دستگاهی است دارای حوضچه‌ای استیل که با آب پر می‌شود و ظروف مختلف درون آن قرار می‌گیرد. حرکت همرفتی گرما در آب از حرارت مستقیم شعله جلوگیری کرده و سبب ایجاد حرارت یکنواخت و قابل کنترل در بن ماری می‌شود) حتی از قابلمه نیز می‌توان استفاده کرد به طوری که چندین شیشه شیر را در قابلمه آب گذاشته و به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانیم. مدت جوشاندن سرشیشه‌ها کمتر و به مدت ۱۰ دقیقه است.

لازم نیست پستانک دائما شسته شود فقط در صورتی که آلوده شود یا به زمین بیفتد‌ یا با سطح آلوده برخورد نماید ضدعفونی کردن آن ضروری است. در نوزادی که شیرخورده و پستانک آغشته به شیر شده باشد و بیش از یک ساعت در محیط آزاد قرار گیرد باید حتما شسته شود چرا که شیر محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها و تجمع میکروب‌هاست.

لازم نیست پستانک دائما شسته شود فقط در صورتی که آلوده شود یا به زمین بیفتد یا با سطح آلوده برخورد نماید ضدعفونی‌کردن آن ضروری است.

کارشناسان تغذیه معتقدند پایان ۶ ماهگی بهترین زمان برای شروع غذای کمکی است. شروع زودهنگام یا دیرهنگام غذای کمکی هر دو اثرات نامطلوبی بر سلامت نوزاد دارد. قانونی کلی در مورد تغذیه تکمیلی نوزاد این است که از موادی استفاده شود که بعدها در سفره خانواده وجود دارد و حتما بعد از تغذیه با شیر مادر به نوزاد داده شود و هرگز (تا پایان یک سالگی) قبل از دادن شیر مادر یا حتی در فواصل آن به کودک غذا ندهید.

از یک نوع ماده غذایی ساده آغاز و کم‌کم به مخلوطی از چند نوع برسید. از یک قاشق مرباخوری شروع کنید و به تدریج مقدار آن را افزایش دهید. مواد غذایی چه از نظر نوع و چه از نظر مقدار باید به تدریج به غذای شیرخوار افزوده شود و بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف ۵ تا ۷ روز فاصله باشد تا شیرخوار به یک غذا عادت کند و در صورت ناسازگاری با نوعی از غذا، آن غذا به راحتی شناخته شود.

غذاها باید ابتدا رقیق تهیه شده و به تدریج غلظت آن افزایش یابد. همزمان با شروع غذای کمکی دفعات شیر دادن نه‌تنها کم نشده حتی در صورت میل نوزاد باید افزایش هم بیابد. با شروع غذای کمکی، دادن آب جوشیده خنک بنا به میل نوزاد لازم است.

تحقیقات درخصوص استفاده از ماکروویو نشان داده که مایکروویو حرارت را یکسان پخش نمی‌کند و ممکن است باعث به وجود آمدن نقاط داغ و سوزاندن نوزاد شود. همچنین امکان دارد بیرون بطری شیر سرد و داخل آن داغ باشد.

اگر غذا به خوبی حرارت نبیند، باکتری‌های آن کشته نمی‌شود و می‌توانند نوزاد را مسموم کنند. از مایکروویو برای گرم کردن شیر مادر استفاده نکنید زیرا ویتامین‌ها و عوامل محافظ آن را تخریب می‌کند. در کل بهتر است برای گرم کردن شیر و غذای نوزاد از حرارت مستقیم استفاده کنید.